Chelus
| Chelus | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||
| Matamata (Chelus fimbriata), exemplaar uit het grensgebied van Brazilië en Peru. | |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||
| Chelus Duméril, 1806 | |||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons | |||||||||||||
Chelus op  Wikispecies | |||||||||||||
| |||||||||||||
Chelus is een geslacht van schildpadden uit de familie slangenhalsschildpadden (Chelidae).
Naam en indeling
De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door André Marie Constant Duméril in 1806.[1] Er zijn twee moderne vertegenwoordigers, daarnaast zijn ook enkele uitgestorven soorten bekend. Deze zijn echter al lange tijd verdwenen en zijn bekend uit het Mioceen in de landen Brazilië, Colombia en Venezuela.[2]
De groep was lange tijd monotypisch en werd slechts vertegenwoordigd door een enkele soort; de matamata (Chelus fimbriata). In 2020 werd echter een tweede soort beschreven; Chelus orinocensis.[2] Door deze recente ontwikkeling verwijst veel literatuur echter nog naar de verouderde situatie.
Uiterlijke kenmerken
De matamata bereikt een schildlengte tot maximaal vijftig centimeter, Chelus orinocensis wordt zelfs nog iets langer tot 53 cm. Beide soorten hebben een opmerkelijk uiterlijk; het rugschild is voorzien van rijen driehoekige bulten, vooral bij oudere exemplaren, en hebben vele kleine huidfranjes aan de kop, keel en nek. De driehoekige kop eindigt in een spitse snuit, de neusgaten zijn aan het uiteinde van een slurfachtig uitsteeksel gelegen dat gebruikt wordt als een snorkel.[3]
Verspreiding en habitat
De schildpadden komen voor in delen van Zuid-Amerika en leven in de landen Bolivia, Peru, Ecuador, Colombia, Venezuela, Guyana, Frans-Guyana, Suriname, Brazilië en Trinidad. De matamata is daarnaast geïntroduceerd in de Amerikaanse staat Florida.[1]
De habitat bestaat uit tropische en subtropische gebieden. Beide soorten zijn zeer sterk aan water gebonden en leven in warmere, stilstaande tot langzaam stromende wateren zoals meren, rivierarmen en moerassen.
Soorten
Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.
| Naam | Auteur | Verspreidingsgebied |
|---|---|---|
| Matamata (Chelus fimbriata) | Schneider, 1783 | Bolivia, Peru, Ecuador, Colombia, Venezuela, Guyana, Frans-Guyana, Suriname, Brazilië, Trinidad, geïntroduceerd in de Verenigde Staten (Florida) |
| Chelus orinocensis | Vargas-Ramírez, Caballero, Morales-Betancourt, Lasso, Amaya, Martínez, Viana, Vogt, Farias, Hrbek, Campbell & Fritz, 2020 | Brazilië, Colombia, Guyana, Venezuela |
Bronvermelding
Referenties
- ↑ a b The Reptile Database - Peter Uetz & Jakob Hallermann, Chelus. Gearchiveerd op 12 juni 2023.
- ↑ a b Jeffrey E. Lovich, Whit Gibbons (2021). Turtles of the World - A Guide tot Every Family. Princeton University Press, Pagina 192, 193. ISBN 9780691223223.
- ↑ Franck Bonin, Bernard Devaux & Alain Dupré, vertaald door Peter C.H. Pritchard (2006). Turtles of the World. Johns Hopkins University Press, Pagina 43, 44. ISBN 0801884969.
Bronnen
- (en) – Franck Bonin, Bernard Devaux & Alain Dupré, vertaald door Peter C.H. Pritchard - Turtles of the World – Pagina 43, 44 – 2006 – Johns Hopkins University Press – ISBN 0801884969
- (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database - Chelus - Website Geconsulteerd 13 oktober 2022
- (en) – Jeffrey E. Lovich, Whit Gibbons - Turtles of the World - A Guide tot Every Family – Pagina 192, 193 – 2021 – Princeton University Press – ISBN 9780691223223
· 
· 
Geslachten van de familie slangenhalsschildpadden of Chelidae (soortenlijst)
Onderfamilie Chelinae
Acanthochelys · Chelus · Kikkerkopschildpadden (Mesoclemmys) · Paddenkopschildpadden (Phrynops) · Platemys · Ranacephala · Rhinemys
Onderfamilie Chelodininae
Australische slangenhalsschildpadden (Chelodina) · Elseya · Elusor · Spitskopschildpadden (Emydura) · Myuchelys · Rheodytes
Onderfamilie Hydromedusinae
Zuid-Amerikaanse slangenhalsschildpadden (Hydromedusa)
Onderfamilie Pseudemydurinae
Onechte spitskopschildpad (Pseudemydura)
