Chemische formule

Verschillende chemische formules voor benzeen

Een chemische formule is een manier om de atomaire samenstelling van chemische stoffen te noteren. Chemische formules worden gebruikt voor de notatie van moleculen, gevormd door covalente bindingen tussen de atomen, en voor de notatie van zouten, gevormd door ionbindingen tussen de atomen.

Een chemische formule geeft informatie over de samenstellende elementen van een stof, die ieder worden aangeduid met een chemisch symbool, en een subscript voor de getalsverhoudingen waarin de atomen van deze elementen in de stof voorkomen.

De in het middelbaar onderwijs meest gebruikte formules om moleculaire stoffen mee aan te geven zijn de molecuulformule en de structuurformule.

Soorten chemische formules

Voorkomende formules zijn de:

  • brutoformule, vereenvoudigde molecuulformule
  • empirische formule, waarbij de indices van de molecuulformule door hun grootste gemeenschappelijke deler zijn gedeeld
  • molecuulformule, korte aanduiding voor een molecuul die aangeeft uit welke elementen en in welke aantallen atomen het is opgebouwd
  • SMILES of voluit simplified molecular-input line-entry specification voor chemische tekenprogramma's
  • structuurformule, grafische weergave van een molecuul, vooral van toepassing in de organische chemie
  • verhoudingsformule, bij stoffen die niet uit moleculen bestaan, dus stoffen met een kristalstructuur of een ionrooster

Overzicht

voorbeelden molecuulmodel structuurformule andere chemische formules
voorbeeld lewisstructuur stereo projectie skeletstructuur gecondenseerde formule molecuulformule verhoudingsformule brutoformule
methaan nvt CH4 CH4 CH4 CH4
propaan CH3–CH2–CH3 C3H8 C3H8 C3H8
azijnzuur of ethaanzuur CH3–COOH C2H4O2 of CH3COOH CH2O C2H4O2
water nvt H2O H2O H2O H2O