Macht van een matrix

Vierkante matrices kunnen met zichzelf worden vemenigvuldigd. Men spreekt net als bij getallen van machtsverheffen: er ontstaat een macht van een matrix. Zo is:

A 2 = A A {\displaystyle \mathbf {A} ^{2}=\mathbf {A} \cdot \mathbf {A} } het kwadraat van A {\displaystyle \mathbf {A} }

en

A n = A A A {\displaystyle \mathbf {A} ^{n}=\mathbf {A} \cdot \mathbf {A} \cdot \ldots \cdot \mathbf {A} } , met n {\displaystyle n} factoren A {\displaystyle \mathbf {A} } , de n {\displaystyle n} -de macht van A {\displaystyle \mathbf {A} } .

Gesloten vorm

Als de matrix A {\displaystyle \mathbf {A} } diagonaliseerbaar is, kan er een gesloten vorm voor de n {\displaystyle n} -de macht van A {\displaystyle \mathbf {A} } worden gevonden. Dan geldt:

A = T Λ T 1 {\displaystyle \mathbf {A} =\mathbf {T} \Lambda \mathbf {T} ^{-1}} ,

waarin Λ {\displaystyle \Lambda } een diagonaalmatrix is. De macht van een diagonaalmatrix is snel te bepalen, omdat:

A n = T Λ T 1 T Λ T 1 T Λ T 1 = T Λ n T 1 {\displaystyle \mathbf {A} ^{n}=\mathbf {T} \Lambda \mathbf {T} ^{-1}\mathbf {T} \Lambda \mathbf {T} ^{-1}\ldots \mathbf {T} \Lambda \mathbf {T} ^{-1}=\mathbf {T} \Lambda ^{n}\mathbf {T} ^{-1}} .

Voorbeelden

Berekening

Bepaal de n {\displaystyle n} -de macht van de matrix

A = [ 2 0 0 2 3 0 0 2 1 ] {\displaystyle \mathbf {A} ={\begin{bmatrix}2&0&0\\-2&3&0\\0&2&1\\\end{bmatrix}}}

Alle elementen boven de diagonaal zijn gelijk aan 0 en de diagonaalelementen zijn alle verschillend, zodat de diagonaalelementen ook de eigenwaarden zijn. Voor een diagonaalvorm van A {\displaystyle \mathbf {A} } kan men dus nemen:

Λ = [ 1 0 0 0 2 0 0 0 3 ] {\displaystyle \Lambda ={\begin{bmatrix}1&0&0\\0&2&0\\0&0&3\\\end{bmatrix}}}

De transformatie T {\displaystyle \mathbf {T} } wordt bepaald door de eigenvectoren van A {\displaystyle \mathbf {A} } . Dit zijn: (0,0,1), (1,2,4) en (0,1,1), zodat:

T = [ 0 1 0 0 2 1 1 4 1 ] {\displaystyle \mathbf {T} ={\begin{bmatrix}0&1&0\\0&2&1\\1&4&1\\\end{bmatrix}}}

Nu volgt:

A n = T Λ n T 1 = [ 0 1 0 0 2 1 1 4 1 ] [ 1 n 0 0 0 2 n 0 0 0 3 n ] [ 2 1 1 1 0 0 2 1 0 ] = [ 2 n 0 0 2 ( 3 n 2 n ) 3 n 0 2 ( 3 n 2 n + 1 + 1 ) 3 n 1 1 ] {\displaystyle \mathbf {A} ^{n}=\mathbf {T} \Lambda ^{n}\mathbf {T} ^{-1}={\begin{bmatrix}0&1&0\\0&2&1\\1&4&1\\\end{bmatrix}}{\begin{bmatrix}1^{n}&0&0\\0&2^{n}&0\\0&0&3^{n}\\\end{bmatrix}}{\begin{bmatrix}-2&-1&1\\1&0&0\\-2&1&0\\\end{bmatrix}}={\begin{bmatrix}2^{n}&0&0\\-2(3^{n}-2^{n})&3^{n}&0\\-2(3^{n}-2^{n+1}+1)&3^{n}-1&1\\\end{bmatrix}}}

Rij van Fibonacci

Voor het bepalen van het getal f ( n ) {\displaystyle f(n)} in de rij van Fibonacci is de ( n 1 ) {\displaystyle (n-1)} -ste macht van de volgende matrix nodig:

A = [ 1 1 1 0 ] {\displaystyle \mathbf {A} ={\begin{bmatrix}1&1\\1&0\\\end{bmatrix}}}

De eigenwaarden van de diagonaalvorm Λ {\displaystyle \Lambda } zijn de oplossingen λ {\displaystyle \lambda } van de karakteristieke vergelijking:

det ( A λ I ) = | 1 λ 1 1 λ | = λ ( 1 λ ) 1 = λ 2 λ 1 = 0 {\displaystyle \det(\mathbf {A} -\lambda \mathbf {I} )={\begin{vmatrix}1-\lambda &1\\1&-\lambda \\\end{vmatrix}}=-\lambda (1-\lambda )-1=\lambda ^{2}-\lambda -1=0} ,

met oplossingen:

λ 1 = 1 5 2 ,   λ 2 = 1 + 5 2 {\displaystyle \lambda _{1}={\frac {1-{\sqrt {5}}}{2}},\ \lambda _{2}={\frac {1+{\sqrt {5}}}{2}}} .

De eigenvectoren bepalen de matrix:

T = [ λ 1 λ 2 1 1 ] {\displaystyle \mathbf {T} ={\begin{bmatrix}\lambda _{1}&\lambda _{2}\\1&1\\\end{bmatrix}}}

Dus:

A n 1 = T Λ n 1 T 1 = [ λ 1 λ 2 1 1 ] [ λ 1 0 0 λ 2 ] n 1 [ 1 5 λ 2 5 1 5 λ 1 5 ] = [ λ 1 n λ 2 n λ 1 n 1 λ 2 n 1 ] [ 1 5 λ 2 5 1 5 λ 1 5 ] {\displaystyle \mathbf {A} ^{n-1}=\mathbf {T} \Lambda ^{n-1}\mathbf {T} ^{-1}={\begin{bmatrix}\lambda _{1}&\lambda _{2}\\1&1\\\end{bmatrix}}{\begin{bmatrix}\lambda _{1}&0\\0&\lambda _{2}\\\end{bmatrix}}^{n-1}{\begin{bmatrix}{\frac {-1}{\sqrt {5}}}&{\frac {\lambda _{2}}{\sqrt {5}}}\\{\frac {1}{\sqrt {5}}}&{\frac {-\lambda _{1}}{\sqrt {5}}}\\\end{bmatrix}}={\begin{bmatrix}\lambda _{1}^{n}&\lambda _{2}^{n}\\\lambda _{1}^{n-1}&\lambda _{2}^{n-1}\\\end{bmatrix}}{\begin{bmatrix}{\frac {-1}{\sqrt {5}}}&{\frac {\lambda _{2}}{\sqrt {5}}}\\{\frac {1}{\sqrt {5}}}&{\frac {-\lambda _{1}}{\sqrt {5}}}\\\end{bmatrix}}}

Hiervan is het element linksboven nodig. Dit levert:

f n = 1 5 ( λ 2 n λ 1 n ) = 1 5 ( ( 1 + 5 2 ) n ( 1 5 2 ) n ) {\displaystyle f_{n}={\frac {1}{\sqrt {5}}}(\lambda _{2}^{n}-\lambda _{1}^{n})={\frac {1}{\sqrt {5}}}\left(\left({\frac {1+{\sqrt {5}}}{2}}\right)^{n}-\left({\frac {1-{\sqrt {5}}}{2}}\right)^{n}\right)}