Os talonaviculare dorsale

De accessoire voetwortelbeenderen met links de meer plantair, rechts de meer dorsaal gelegen botjes. 1. Os cuneometatarsale I plantare, 2. Os uncinatum, 3. Os sesamoideum tibialis posterioris, 4. Os sesamoideum peronaeum, 5. Os cuboides secundarium, 6. Os trochleare calcanei, 7. Os in sinu tarsi, 8. Os sustentaculi tali, 9. Os talocalcaneare posterius, 10. Os aponeurosis plantaris, 11. Os subcalcaneum, 12. Os sesamoideum tibialis anterioris, 13. Os cuneometatarsale I tibiale, 14. Os intermetatarsale I, 15. Os cuneometatarsale II dorsale, 16. Os paracuneiforme, 17. Os cuneonaviculare I dorsale, 18. Os intercuneiforme, 19. Os intermetatarsale IV, 20. Os talonaviculare dorsale, 21. Os vesalianum pedis, 22. Os tibiale externum, 23. Os talotibiale dorsale, 24. Os supratalare, 25. Os calcanei secundarium, 26. Os subtibiale, 27. Os subfibulare, 28. Os retinaculi, 29. Os calcanei accessorium, 30. Os trigonum, 31. Os supracalcaneum, 32. Os tendinis calcanei

Het os talonaviculare dorsale is een accessoir voetwortelbeentje dat soms als extra ossificatiepunt ontstaat gedurende de embryonale ontwikkeling. Bij de mensen bij wie het botje voorkomt, ligt het botje aan de dorsale zijde van het gewricht tussen het sprongbeen en het os naviculare. Het kent hierdoor als alternatieve naam ook os supranaviculare. In dit gebied treedt dan vaak artrose op.[1] De eerste beschrijving van het botje gaat in ieder geval terug tot 1860.[2]

Prevalentie

Het os talonaviculare dorsale komt bij ongeveer 1% van de mensen voor.[3]

Klinische relevantie

Op röntgenfoto's wordt een os talonaviculare dorsale soms onterecht aangemerkt als afwijkend, losliggend botdeel of als fractuur.[4] Daarbij moet het extra botje niet worden verward met een avulsiefractuur van de cortex van het os naviculare. Een os supranaviculare is echter relatief makkelijk te herkennen op laterale enkelfoto's of op sagittale MRI-doorsneden van de enkel. Het is zelden symptomatisch,[5] maar in geval van klachten kan er voor chirurgische verwijdering worden geopteerd.[6]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ R. O'Rahilly. A survey of carpal and tarsal anomalies. J Bone Joint Surg Am. 1953; 35: 626-642
  2. ↑ T. Marti. Die Skeletvarietäten des Fusses. Ihre klinische und unfallmedizinische Bedeutung. in: H. Debrunner, M.R. Francillon. Praktische Beiträge zur Orthopädie., deel 2, H. Huber, Bern, 1947
  3. ↑ T. Tsuruta et al. [Radiological study of the accessory skeletal elements in the foot and ankle] (vertaald vanuit het Japans). Nippon Seikeigeka Gakkai Zasshi. 1981; 55: 357-370
  4. ↑ T.E. Keats, M.W. Anderson. Atlas of normal roentgen variants that may simulate disease. 7th edition, Mosby Inc. 2001, ISBN 0323013228
  5. ↑ G.A. Miller, J.R. Black. Symptomatic os supra naviculare: a case report. J Am Podiatr Med Assoc. 1990; 80: 248-250
  6. ↑ J.M. Mellado et al. Accessory ossicles and sesamoid bones of the ankle and foot: imaging findings, clinical significance and differential diagnosis. Eur Radiol. 2003; 13: L164-L177