De Statenverkiezingen Nederlandse Antillen 1949 waren verkiezingen voor de samenstelling van de Staten van de Nederlandse Antillen als eerste volksvertegenwoordiging met uitsluitend gekozen leden. Haar rechtsvoorganger was de Koloniale Raad, later genaamd de Staten voor het gebiedsdeel Curaçao. De verkiezingen werden gehouden op 17 maart 1949 en zijn in de electorale geschiedenis van de Nederlandse Antillen de eerste verkiezingen op basis van het algemeen kiesrecht.
Verkiezingsuitslagen
Opkomst Curaçao Aruba Bonaire St.Maarten Saba Sint Eustatius Bevolking (per 31 december 1948) 95.195 51.110 4.995 1.568 1.125 921 Kiesgerechtigden 37.688 12.819 2.224 578 451 347 % van de bevolking 38,59 25,08 44,52 36,86 40,08 37,67 Opkomst - - - - 400 281 % van het aantal kiesgerechtigden 83,88 89,0 n.b. n.b. 88,69 80,97 Geldige stemmen 30.700 11.107 1.752 n.b. 385 266 Ongeldige stemmen 1.023 n.b. n.b. n.b. 15 15 Zetels 8 8 2 1 1 1 Stemmen per zetel 3.837,5 1.388 876
Stemmen en zetelverdeling Partij Lijsttrekker Eiland # stemmen %[ 1] zetels PNP Moises da Costa Gomez Curaçao 13.224 29,91 4 DP Efraïn Jonckheer Curaçao 10.006 22,63 3 AVP Jan Hendrik Albert Eman Aruba 0 6.257 14,15 5 KVP Isaac Debrot Curaçao 0 5.305 12,00 1 UNA Felipe Tromp Aruba 0 4.799 10,86 3 COP H.B.C. Schotborgh Curaçao 0 2.165 0 4,90 0 Lijst 3 Julio Antonio Abraham Bonaire 00. 952 0 2,15 1 Lijst 1 M. Marchena Bonaire 00. 483 0 1,09 1 Lijst 2 Eric Newton Bonaire 00. 317 0 0,72 0 Lijst 2 Walter Buncamper Saba 00. 281 0 0,64 1 Lijst 1 George Cruger Sint Eustatius 00. 169 0 0,38 1 Lijst 1 M. Berkenveld Saba 00. 104 0 0,24 0 Lijst 2 Pieter Hendrik Maal Sint Eustatius 00.0 97 0 0,22 0 Kwartsz lijst Frederik Kwartsz Aruba 00.0 51 0 0,12 0 Lijst 1 William Plantz Sint Maarten 1 Totaal 44.210 100 21
Samenstelling De Staten van de Nederlandse Antillen bestond uit 21 gekozen zetels, verdeeld in acht voor Curaçao , acht voor Aruba , twee voor Bonaire en een voor elk van de drie Bovenwindse eilanden . De eerste zitting van de nieuwe Staten vond plaats op 18 april 1949 onder leiding van W.R. Plantz als voorzitter.[ 2] Bij deze verkiezingen konden vrouwen niet alleen voor het eerst stemmen voor het parlement, er waren ook vrouwelijke kandidaten. Geen van hen werd echter terstond gekozen. Nadat M.F. da Costa Gomez zijn positie in het parlement had opgegeven om toe te treden tot het College van Algemeen Bestuur (CAB; beginstadium van de ministerraad ), volgde de Lannoy-Willems hem medio 1949 op en werd daarmee het eerste vrouwelijke parlementslid van de Nederlandse Antillen.[ 3] Plantz trad ook toe tot het CAB en werd opgevolgd door Buncamper. Kroon verliet het parlement en omdat Van der Meer de kans afsloeg om hem op te volgen, kon Isa statenlid worden. Eind 1949 werd Arends opgevolgd door Amelink en keerde Plantz terug nadat Buncamper zijn statenzetel had opgegeven.
Curaçao Moises Frumencio da Costa Gomez van de NVP , winnaar van de eerste verkiezingen voor de staten van de Nederlandse Antillen in 1949 # Kandidaat Totaal per lijst Stemmen Uitslag Nationale Volkspartij (NVP) 1 M.F. da Costa Gomez 13.224 12.834 Gekozen 2 H.G.M. Pieters Kwiers 109 Gekozen 3 E. Cohen Henriquez 20 Gekozen 4 J. van Toorn 5 Gekozen 5 mw. A.A. de Lannoy-Willems 19 - 6 E.C.B. Bartels Daal 13 - 7 J.I. Boom 3 - 8 E. Rozendaal 4 - 9 J.R.A. Simoons 45 - 10 M.E. Dovale 2 - 11 W.R. Plantz 3 - 12 E.M. Newton ?? - 13 B.Ph. Römer 5 - Democratische Partij (DP) 1 E. Jonckheer 10.006 7.833 Gekozen 2 C.D. Kroon 54 Gekozen 3 S.W. van der Meer 45 - 4 R.J. Isa 13 - 5 C.H.W. Hueck 22 - 6 H.L. Braam 1,848 Gekozen 7 P.H. Maal 76 - 8 mw. L.C. van der Linde-Helmijr 2 - 9 C.G. da Costa Gomez 0 - 10 J.B. Rosario 9 - 11 mw. C.C. van Uyten 15 - 12 R. Martinez 8 - 13 R. Beaujon 85 - Katholieke Volkspartij (KVP) 1 I.C. Debrot 5.305 4.341 Gekozen 2 mw. A. Henriquez-Con 124 - 3 A.M. Smit 100 - 4 mw. A.M. van der Dijs 25 - 5 P. Möhlmann 603 - 6 M.R.W.B. Berkenveld 41 - 7 mw. M.M.J. de Lannoy 14 - 8 E.J. Morkos 57 - Curaçaos Onafhankelijkheidspartij (COP) 1 H.B.C. Schotborgh 2.165 893 - 2 P. van der Hoeven 1.066 - 3 C. Lopez Delvalle 107 - 4 R.R. Muskus 10 - 5 mw. E. Nieuwstraten-Fränkel 15 - 6 J.W. v.d. Meulen 6 - 7 W. Meijer 38 - 8 O.W. Rigaud 30 -
Aruba Het aantal geldig uitgebrachte stemmen bedroeg 11.107, ongeldig 288. De algemene kiesdeler was 1.388 3/8 (11.107/8).[ 4]
# Kandidaat Totaal per lijst Stemmen Uitslag Arubaanse Volkspartij (AVP) 1 J.H.A. Eman 6.257 5.690 Gekozen 2 J.E. Irausquin 192 Gekozen 3 P. Croes 120 Gekozen 4 J. Geerman 107 Gekozen 5 M.E. de Cuba 34 Gekozen 6 A.J. Flanegin 17 - 7 G. Croes 3 - 8 A.E. Wever 9 - 9 H.P. Oduber 9 - 10 A.O. Scholten 10 - 11 J.J.P. Oduber 66 - Union Nacional Arubano (UNA) 1 F.B. Tromp 4.799 2.415 Gekozen 2 A.F. Dussenbroek 396 Gekozen 3 M.S. Arends 88 Gekozen 4 G. Amelink 87 - 5 mw. L.S. Wernet-Paskel 13 - 6 J.V. de Cuba 190 - 7 T.D. Luydens 16 - 8 H.P.E. Ecury 137 - 9 A. Werleman 37 - 10 R.M. Robles 699 - 11 C. Maduro 24 - 12 G.J. Schouten 258 - 13 W. Nisbet 439 - Kwartsz Lijst 1 F.J.Q. Kwartsz 51 51 -
Bonaire # Kandidaat Totaal per lijst Stemmen Uitslag Lijst 1 1 M. Marchena 483 456 Gekozen 2 M.L. Booi 27 - Lijst 2 1 E. Newton 317 149 - 2 C. Hellmund 168 - Lijst 3 1 J.A. Abraham 952 229 - 2 W. Booi 42 - 3 L.D. Gerharts 522 Gekozen 4 mw. M. de Bruin 45 - 5 C.L. Neuman 36 - 6 J.L. Ramirez 3 - 7 E. Sint Jago 75 -
Sint Maarten # Kandidaat Uitslag Lijst 1 1 W.R. Plantz Gekozen 2 C.E.W. Voges - 3 L.R. Carthy - 4 W.G. Buncamper -
Saba # Kandidaat Totaal per lijst Stemmen Uitslag Lijst 1 1 M.R.W.B. Berkenveld 104 8 - 2 Th. van Hugh Hassell 96 - Lijst 2 1 W.G. Buncamper 281 101 - 2 W.R. Plantz 1 - 3 C.E.W. Voges 179 Gekozen
Sint Eustatius # Kandidaat Totaal per lijst Stemmen Uitslag Lijst 1 1 G.F.E. Cruger 169 154 Gekozen 2 C.G. Buncamper 0 - 3 W.R. Plantz 15 - Lijst 2 1 P.H. Maal 97 89 - 2 S. Rogers 8 -
Referenties
De Kandidatenlijsten, Amigoe di Curaçao, 2 februari 1949 Rechtsblok in Staten krijgt sleutelpositie, Amigoe di Curaçao, 18 maart 1949 Amigoe di Curaçao, 19 maart 1949 Gaay Fortman, B. de , De verkiezingen in de Nederlandse Antillen, De West-Indische Gids (1949) Alofs, L.J., Onderhorigheid en separatisme, koloniaal bestuur en lokale politiek op Aruba, 1816-1955, Universiteit Leiden (2011). Bronnen en voetnoten
↑ Percentage van het aantal geldige stemmen. ↑ Staten moeten zich beraden over interim-regeling. Amigoe (19 april 1949 ). Geraadpleegd op 11 februari 2022 . ↑ Dissidenten in de Staten der Antillen. Algemeen Handelsblad (27 mei 1949 ). Geraadpleegd op 11 februari 2022 . ↑ Uitslag stemmingen gehouden op 17 maart 1949. De Arubaanse Courant on Internet Archive (28 december 1950 ). 1949 · 1950 · 1954 · 1958 · 1962 · 1966 · 1969 · 1973 · 1977 · 1979 · 1982 · 1985 · 1988 · 1990 · 1994 · 1998 · 2002 · 2006 · 2010