Aleksander III (król Szkocji)
Koronacja Aleksandra III w Scone | |
król Szkocji | |
Okres | od 1249 |
---|---|
Koronacja | 13 lipca 1249 |
Poprzednik | Aleksander II |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | Dunkeldowie |
Data urodzenia | 4 września 1241 |
Data śmierci | 19 marca 1286 |
Ojciec | Aleksander II |
Matka | Maria de Coucy |
Małżeństwo | Małgorzata Plantagenet |
Dzieci | Z Małgorzatą: |
Aleksander III, (ur. 4 września 1241, zm. 19 marca 1286), król Szkocji 1249–1286. Był synem króla Aleksandra II i jego drugiej żony Marii de Coucy.
Życiorys
W okresie jego rządów w Szkocji powstało wiele pięknych budowli, zasłynął też dobrą administracją i sądownictwem, mocną monetą. Prowadził zwycięską wojnę z królem norweskim Haakonem IV i przyłączył Hebrydy z powrotem do Szkocji, kończąc w ten sposób dzieło swego poprzednika. Aleksander był dwukrotnie żonaty. W 1251 z Małgorzatą Plantagenet, córką angielskiego króla Henryka III i Eleonory Prowansalskiej. Ich dwóch synów, Aleksander i Dawid, zmarło w młodych latach, córka, Małgorzata, została wydana za króla Norwegii, Eryka II.
W 1285, dopiero po dziesięciu latach od śmierci Małgorzaty, ożenił się z Jolantą, córką Roberta IV, hrabiego Dreux i Braine. Kilka miesięcy później Aleksander zginął w tragicznym wypadku. Spadł z koniem ze skały i zabił się na miejscu w 1286 roku, nie pozostawiając potomka. Wprawdzie wdowa twierdziła, że jest w ciąży, ale po kilku miesiącach oczekiwania okazało się to nieprawdą. Na Aleksandrze III zakończył się ród Kennethów.
Zostawił Szkocję w dobrej kondycji, lecz jego bezpotomna śmierć była preludium do późniejszej aneksji Szkocji przez Anglię. Po śmierci Aleksandra III, Edward I, król Anglii z dynastii Plantagenetów, rozpoczął zabiegi polityczne i administracyjne, które miały na celu połączenie węzłem ślubnym jego syna (późniejszego Edwarda II) z wnuczką Aleksandra - Małgorzatą, namaszczoną na królową Szkocji w 1286 roku. Wobec śmierci Małgorzaty w 1290 r. prowadził pertraktacje, które w końcu doprowadziły do wyniesienia na tron Szkocji jednego z piętnastu pretendentów, Johna Balliola, podporządkowanego mu i skłonnego do oddania Szkocji pod zwierzchnictwo Anglii.
Bibliografia
- Nigel Cawthorne, Dowódcy i generałowie. Prawdziwe historie, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa, 2014, s. 64-65
- p
- d
- e
Królestwo Szkocji |
| ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Republika Angielska |
| ||||||||||||||
Królestwo Szkocji |
|
- W 1707 Szkocja połączona z Królestwem Anglii w Królestwo Wielkiej Brytanii.
- PWN: 3867556
- Britannica: biography/Alexander-III-king-of-Scotland
- SNL: Aleksander_3.
- DSDE: Alexander_3._-_skotsk_konge
- identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 1533