Amazilia
| Amazilia | |||
| Lesson, 1843[1] | |||
 Szmaragdzik brązowosterny (A. tzacatl) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ptaki | ||
| Podgromada | Neornithes | ||
| Infragromada | ptaki neognatyczne | ||
| Rząd | |||
| Rodzina | kolibrowate | ||
| Podrodzina | kolibry | ||
| Plemię | Trochilini | ||
| Rodzaj | Amazilia | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Ornismya cinnamomea Lesson, 1843 (= Ornismia rutila DeLattre, 1843) | |||
| Synonimy | |||
| | |||
| Gatunki | |||
| |||
| |||
| |||
Amazilia – rodzaj ptaków z podrodziny kolibrów (Trochilinae) w obrębie rodziny kolibrowatych (Trochilidae).
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowych Stanach Zjednoczonych, Meksyku, Belize, Gwatemali, Salwadorze, Hondurasie, Nikaragui, Kostaryce, Panamie, Kolumbii, Wenezueli i Ekwadorze[6].
Morfologia
Długość ciała 8–11 cm; masa ciała 4–7 g; samce są większe i cięższe niż samice[6].
Systematyka
Rodzaj zdefiniował w 1843 roku francuski chirurg i zoolog René Lesson w artykule poświęconym suplementowi do historii naturalnej kolibrów, opublikowanym w czasopiśmie L’Écho du monde savant et l’Hermès[1]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) szmaragdzik cynamonowy (A. rutila)[7].
Etymologia
- Amazilia: Amazili, inkaska bohaterka noweli Jean-François Marmontela z 1777 roku[8].
- Pyrrhophaena: pr. πυρρος purrhos ‘koloru płomienia, czerwony’, od πυρ pur, πυρος puros ‘ogień’; φαινω phainō ‘świecić, być widocznym’[9].
- Eranna: gr. εραννος erannos ‘miły, przyjemny’, od εραμαι eramai ‘kochać’[10]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): Ornismya rutila De Lattre, 1843[11].
- Myletes: gr. μυια muia, μυιας muias ‘mucha’; λῃστης lēistēs ‘złodziej’, od λῃστευω lēisteuō ‘kraść’[12]. Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie): Trochilus yucatanensis S. Cabot, 1845[11].
- Amazilina: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Amazilia Lesson, 1843 i Pyrrhophaena Cabanis & Heine, 1860[13]. Gatunek typowy (wirtualne oznaczenie monotypowe): Trochilus tzacatl De la Llave, 1833.
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[14]:
- Amazilia rutila (De Lattre, 1843) – szmaragdzik cynamonowy
- Amazilia yucatanensis (S. Cabot, 1845) – szmaragdzik jukatański
- Amazilia tzacatl (De la Llave, 1833) – szmaragdzik brązowosterny
- Amazilia luciae (Lawrence, 1868) – szmaragdzik honduraski
Uwagi
- ↑ Nowa nazwa dla Amazilia Lesson, 1843 ze względu na puryzm.
Przypisy
- ↑ a b R.-P. Lesson. Complément à l histoire naturelle des oiscaeaux-mouches. „L’Écho du monde savant et l’Hermès”. 1843, s. kol. 757, 1843. (fr.).
- ↑ J. Cabanis & F. Heine: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. Cz. 3: Schrillvögel. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1860, s. 35. (niem.).
- ↑ F. Heine. Trochilidica. „Journal für Ornithologie”. 11, s. 187, 1863. (niem.).
- ↑ É. Mulsant & E. Verreaux: Histoire naturelle des oiseaux-mouches, ou, Colibris constituant la famille des trochilidés. Cz. 1. Lyon: Au Bureau de la Société Linnéenne, 1874, s. 284. (fr.).
- ↑ M.E. Deslongchamps. Catalogue descriptif des oiseaux du musée de caen appartenant a la famille des trochilidés ou oiseaux-mouches. „Annuaire du Musée d’histoire naturelle de Caen”. 1, s. 391, 405, 1880. (fr.).
- ↑ a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Hummingbirds (Trochilidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, DOI: 10.2173/bow.trochi1.01 [dostęp 2024-08-16] (ang.), Amazilia.
- ↑ W. Stone. Birds of the Panama canal zone, with special reference to a collection made by Mr. Lindsey L. Jewel. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 70, s. 256, 1918. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Amazilia [dostęp 2024-08-16] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Pyrrhophaena [dostęp 2024-08-16] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Eranna [dostęp 2024-08-16] .
- ↑ a b D.G. Elliot. Classification and synopsis of the Trochilidæ. „Smithsonian Contributions to Knowledge”. 23 (5), s. 216, 1879. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Myletes [dostęp 2024-08-16] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Amazilina [dostęp 2024-08-16] .
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Trochilini Vigors, 1825 (wersja: 2024-06-09). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-08-16].
Bibliografia
- The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
