Boltonia
Boltonia decurrens | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | astropodobne | ||
Rząd | astrowce | ||
Rodzina | astrowate | ||
Podrodzina | Asteroideae | ||
Rodzaj | boltonia | ||
Nazwa systematyczna | |||
Boltonia L'Hér. Sert. Angl.: 27 (1788)[3] | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
B. glastifolia (J. Hill) L'Héritier de Brutelle[4] | |||
Synonimy | |||
| |||
| |||
|
Boltonia (Boltonia L'Hér.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje 5[5]–6[3] gatunków. Występują w Ameryce Północnej, głównie w części wschodniej[3], tylko B. asteroides rośnie na zachodzie w Idaho i Oregonie[5] (w niektórych ujęciach należą tu również gatunki ze wschodniej Azji, włączane obecnie zwykle do rodzaju aster Aster)[6][3]. Są to okazałe byliny rosnące zarówno w formacjach trawiastych, jak i w lasach[6].
Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne, zwłaszcza boltonia gwiaździsta B. asteroides, spotykana także w Polsce[7].
Nazwa naukowa rodzaju upamiętnia angielskiego botanika i ilustratora – Jamesa Boltona (1735–1799)[5].
Morfologia
- Pokrój
- Byliny osiągające do 3 m wysokości[6], o pędach nagich, łodygach prążkowanych wyrastających z kłącza[8], rozgałęziających się w górnej części[6].
- Liście
- Skrętoległe[6], łodygowe (odziomkowe więdną przed kwitnieniem[5]), siedzące, czasem zbiegające, pojedyncze, lancetowate i całobrzegie[8], czasem piłkowane[5].
- Kwiaty
- Zebrane w liczne zwykle koszyczki (nierzadko w liczbie przekraczającej 100[5]), tworzące ulistniony, wiechowaty lub baldachogroniasty kwiatostan złożony. Okrywa koszyczka płytko miseczkowata, z listkami w 2–4 szeregach o wyrównanej długości lub zmniejszających się, lancetowatych, zwykle z pomarańczowym grzbietem. Dno koszyczka wypukłe do stożkowatego. Kwiaty języczkowate na skraju koszyczka w liczbie 20–40[8] mają barwę białą do niebieskawej, rzadziej różową lub fioletową. Kwiaty rurkowe są żółte, mają krótko rurkowatą koronę[8][6].
- Owoce
- Niełupki nieco spłaszczone i często oskrzydlone, eliptyczne do eliptyczno-jajowatych, czasem omszone. Puch kielichowy zredukowany całkiem lub w postaci pierścienia krótkich ości[8].
Systematyka
- Pozycja systematyczna
Rodzaj w obrębie rodziny astrowatych Asteraceae klasyfikowany jest do podrodziny Asteroideae i plemienia Astereae[9].
- Wykaz gatunków[3]
- Boltonia apalachicolensis L.C.Anderson
- Boltonia asteroides L'Hér. – boltonia gwiaździsta, b. gwiazdkowata
- Boltonia caroliniana (Walter) Fernald
- Boltonia decurrens (Torr. & A.Gray) Wood
- Boltonia diffusa Elliott
- Boltonia montana J.F.Towns. & Kar.-Castro
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-05-05] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-05-05] (ang.).
- ↑ a b c d e f Boltonia L'Hér.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-05].
- ↑ Boltonia L'Hér.. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-05-05].
- ↑ a b c d e f Vesna Karaman-Castro, Lowell E. Urbatsch: Boltonia L’Héritier. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-05-05].
- ↑ a b c d e f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 379. ISBN 0-333-74890-5.
- ↑ Słownik botaniczny. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.). Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
- ↑ a b c d e J.W.J.W. Kadereit J.W.J.W., CharlesCh. Jeffrey CharlesCh. (red.), Flowering plants. Eudicots: Asterales, Berlin: Springer, 2007, s. 328, ISBN 978-3-540-31051-8, OCLC 184984805 .
- ↑ Genus Boltonia LʼHér.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-05-05].
- EoL: 38269
- Flora of China: 104211
- Flora of North America: 104211
- GBIF: 3114418
- identyfikator iNaturalist: 119144
- IPNI: 7948-1
- ITIS: 36852
- NCBI: 72903
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:7948-1
- Tela Botanica: 86011
- identyfikator Tropicos: 40029064
- USDA PLANTS: BOLTO
- identyfikator taksonu Fossilworks: 288538
- CoL: 62GWG