Brama Główna Uniwersytetu Warszawskiego
nr rej. 1244-A z 27 lipca 1984[1] | |||
Brama od strony ul. Krakowskie Przedmieście | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Miejscowość | Warszawa | ||
Adres | ul. Krakowskie Przedmieście 26/28 | ||
Styl architektoniczny | neobarok | ||
Architekt | Stefan Szyller | ||
Ukończenie budowy | 1911 | ||
Położenie na mapie Warszawy | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |||
52°14′23″N 21°01′01″E/52,239722 21,016944 | |||
|
Brama Główna Uniwersytetu Warszawskiego – zabytkowa brama znajdująca się przy ulicy Krakowskie Przedmieście 26/28, stanowiąca główne wejście na Kampus Główny Uniwersytetu Warszawskiego. Do tego adresu przypisanych jest także większość budynków na terenie kampusu.
Historia
Początkowo w tym samym miejscu znajdowała się brama zaprojektowana przez Jana Zygmunta Deybla i Joachima Daniela Jaucha, którą około 1732 polecił zbudować August II Mocny. Była ona zwieńczona charakterystycznym wielkim blaszanym globem. Na swoich obrazach utrwalili ją m.in. Bernardo Bellotto i Zygmunt Vogel. Brama ta przetrwała do 12 czerwca 1819. W 1823 zbudowano skromniejszą bramę, ale nie na linii ulicy lecz w głębi terenu uniwersyteckiego.
Obecną bramę w stylu neobarokowym zaprojektował około 1900 Stefan Szyller. Oddano ją do użytku w 1911 przekazując jednocześnie uniwersytetowi prowadzącą na kampus uliczkę zwaną „Uniwersytecką”. Do 1916 bramę wieńczyła ukoronowana litera "A", będąca ówczesnym symbolem uniwersytetu odwołującym się do imienia jego założyciela – cara Aleksandra I. W okresie PRL na bramie umieszczono orła bez korony będącego ówczesnym godłem państwowym. Dziś, tak jak w latach 1916–1944, na bramie widnieje orzeł w koronie w otoczeniu pięciu gwiazd, będący oficjalnym godłem UW.
W niszach bramy znajdują się figury Uranii symbolizującej wiedzę oraz Ateny symbolizującej pokój. Zaprojektował je Zygmunt Langman na wzór antycznych oryginałów znajdujących się w Muzeach Watykańskich. Figury zostały poważnie uszkodzone w czasie powstania warszawskiego i usunięte zaraz po wojnie. Na swoje miejsce powróciły po rekonstrukcji w 1982.
W 1984 brama została wpisana do rejestru zabytków jako element zespołu Uniwersytetu Warszawskiego[1].
Galeria
- Obraz Canaletta na którym w tle widoczna jest dawna brama
- Brama w czasie strajków studenckich w maju 1988
- Zwieńczenie bramy
- Brama od strony kampusu
Przypisy
Bibliografia
- Hubert Kowalski, Brama uniwersytecka – przedsionek wiedzy, "Uniwersytet Warszawski. Pismo Uczelni", maj 2008, s. 32–34.