Cmentarz żydowski w Bodzentynie
nr rej. A.221 z 20.09.1990[1] | |||
Nagrobek na bodzentyńskim kirkucie | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Miejscowość | Bodzentyn | ||
Typ cmentarza | wyznaniowy | ||
Wyznanie | judaizm | ||
Stan cmentarza | nieczynny | ||
Powierzchnia cmentarza | 2 ha | ||
Data otwarcia | 1867 | ||
Data ostatniego pochówku | 1942 | ||
Data likwidacji | 1964 | ||
Architekt | Alfons Welke | ||
Położenie na mapie Bodzentyna | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego | |||
Położenie na mapie powiatu kieleckiego | |||
Położenie na mapie gminy Bodzentyn | |||
50°56′15,22″N 20°56′32,75″E/50,937561 20,942431 | |||
|
Cmentarz żydowski w Bodzentynie – kirkut znajdujący się w zagajniku pośród pól na północnym zboczu Miejskiej Góry, przy drodze do Świętej Katarzyny na wysokości granicy miasta Bodzentyn. Na obszarze 2 ha zachowało się około 55 macew postawionych w latach 1870–1934[2]. Większość płyt posiada czytelne inskrypcje hebrajskie oraz bogate zdobienia, na niektórych zachowały się ślady polichromii.
Historia
W połowie XIX wieku bodzentyńscy Żydzi podlegali dozorowi bożniczemu w Szydłowcu. Tam też chowali swoich zmarłych. W 1866 zwrócili się do władz powiatowych o przydzielenie terenu pod budowę własnego kirkutu. Wyznaczony plac pod cmentarz, tzw. Krakowiec, stanowił zsekularyzowaną własność kościoła katolickiego i już od kilkunastu lat był wykorzystywany przez społeczność starozakonnych dla celów grzebalnych. Został nieodpłatnie przekazany przez władze gminie żydowskiej. 18 sierpnia 1867 inżynier budowniczy powiatowy Alfons Welke sporządził plan cmentarza i wyznaczył jego granice. Na początku XX wieku kirkut był ogrodzony. W 1933 dokupiono pole w celu powiększenia cmentarza. Ostatni pochówek odbył się w 1942. Po likwidacji bodzentyńskiego getta Niemcy częściowo zdewastowali kirkut. Cmentarz zamknięto dla celów grzebalnych w 1964. W pierwszej dekadzie XXI wieku cmentarz został uporządkowany i odrestaurowany.
Na cmentarzu spoczywa Dorota z Bryczkowskich Herling-Grudzińska – matka pisarza Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.
Przypisy
Bibliografia
- Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 135.
- Penkalla A., Żydowskie ślady w województwie kieleckim i radomskim, Radom 1992
- Wołczyk A., Cmentarze Bodzentyna 1801-1980, Kielce 1983
Linki zewnętrzne
- Cmentarz żydowski w Bodzentynie na portalu Wirtualny Sztetl
- Cmentarz żydowski w Bodzentynie. bodzentyn.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-17)]. na portalu Bodzentyn.net