Cmentarz rzymskokatolicki w Janowie Podlaskim

Cmentarz rzymskokatolicki w Janowie Podlaskim
Obiekt zabytkowy nr rej. A/79 z 21.11.1966 i z 14.11.1994[1]
Ilustracja
Widok ogólny najstarszej rzymskokatolickiej części cmentarza
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Miejscowość

Janów Podlaski

Adres

ul. Bakaliowa 28, 21-505 Janów Podlaski

Typ cmentarza

wyznaniowy

Wyznanie

rzymskokatolickie

Stan cmentarza

czynny

Liczba kwater cmentarnych

7

Data otwarcia

XIX w.

Zarządca

parafia Trójcy Świętej w Janowie Podlaskim

Położenie na mapie gminy Janów Podlaski
Mapa konturowa gminy Janów Podlaski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz rzymskokatolicki w Janowie Podlaskim”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz rzymskokatolicki w Janowie Podlaskim”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko górnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz rzymskokatolicki w Janowie Podlaskim”
Położenie na mapie powiatu bialskiego
Mapa konturowa powiatu bialskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz rzymskokatolicki w Janowie Podlaskim”
Ziemia52°11′25″N 23°12′57″E/52,190278 23,215833
Multimedia w Wikimedia Commons

Cmentarz rzymskokatolicki w Janowie Podlaskim – nekropolia wyznania rzymskokatolickiego w Janowie Podlaskim, administrowana przez miejscową parafię Trójcy Świętej. W przeszłości cmentarz katolicki podzielony na kwatery łacińską i unicką, a następnie cmentarz katolicko-prawosławny.

Cmentarz znajduje się we wschodniej części Janowa Podlaskiego, przy drodze do Cieleśnicy.

Nekropolia katolicka w Janowie Podlaskim, podzielona na część łacińską i unicką, została założona na początku XIX w. W II poł. tego samego stulecia na jej terenie wzniesiono kaplicę cmentarną św. Rocha. W 1875, po likwidacji unickiej diecezji chełmskiej, unicką część cmentarza przemianowano na prawosławną (podobnie jak janowską cerkiew). Gdy parafia prawosławna w Janowie w 1919 została zlikwidowana, katolicy obrządku łacińskiego objęli we władanie całość nekropolii[2].

Na cmentarzu zachowało się kilkadziesiąt nagrobków XIX-wiecznych oraz kilkadziesiąt nagrobków z I poł. XX wieku[2]. Najstarsze nagrobki to obelisk na grobie sędziego powiatu bialskiego, Andrzeja Serwińskiego, zmarłego w 1842, krzyż na grobie sędziego pokoju i właściciela dóbr jakowskich Tomasza Horocha (zm. 1848), nagrobek Walentego Skalskiego, ostatniego burmistrza Janowa Podlaskiego (zm. 1865), obelisk na grobie Katarzyny Golz (zm. 1853), krzyż na grobie Piotra Serwińskiego (zm. 1866) oraz nagrobek Walentego Rościszewskiego (zm. 1867) prezydenta Suwałk[2] w latach 60. XIX wieku, który zapisał się w historii próbą tłumienia manifestacji patriotycznej tamże w 1861 roku[3]. W obrębie cmentarza znajdują się ponadto pomniki upamiętniające polskich żołnierzy poległych podczas I i II wojny światowej, wojny polsko-bolszewickiej oraz żołnierzy Armii Krajowej[2].

Galeria

  • Grób Tomasza Horocha (zm. 1848)
    Grób Tomasza Horocha (zm. 1848)
  • Grób Andrzeja Serwińskiego
    Grób Andrzeja Serwińskiego
  • XIX-wieczne nagrobki: krzyż rodziny Jaszczyńskich, obelisk na grobie Katarzyny Goltz (na drugim planie, po lewej) i krzyż na grobie Izabelli Orłowskiej
    XIX-wieczne nagrobki: krzyż rodziny Jaszczyńskich, obelisk na grobie Katarzyny Goltz (na drugim planie, po lewej) i krzyż na grobie Izabelli Orłowskiej
  • Figura anioła na grobie lekarza, Wiktora Maleszewskiego (zm. 1899)
    Figura anioła na grobie lekarza, Wiktora Maleszewskiego (zm. 1899)
  • Grób Walentego Rościszewskiego
    Grób Walentego Rościszewskiego
  • Grób protojereja Makarija (Makarego) Chojnackiego
    Grób protojereja Makarija (Makarego) Chojnackiego
  • Nagrobki prawosławne (II poł. XIX w.)
    Nagrobki prawosławne (II poł. XIX w.)
  • Brama cmentarna i widok cmentarza od wewnątrz
    Brama cmentarna i widok cmentarza od wewnątrz
  • Kaplica św. Rocha
    Kaplica św. Rocha

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2016-06-05] .
  2. ↑ a b c d J. Maraśkiewicz, Zabytkowe cmentarze i mogiły w Polsce. Województwo bialskopodlaskie, Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Warszawa 1995, ISBN 83-85548-40-8, s. 39-40.
  3. ↑ Andrzej Matusiewicz: Manifestacje patriotyczne w Suwałkach w 1861 roku. www.astn.pl (Augustowsko-Suwalskie Towarzystwo Naukowe). [dostęp 2023-09-25]. (pol.). Artykuł na stronie jest zmienioną i uzupełnioną wersją tekstu „Manifestacje patriotyczne w Suwałkach przed powstaniem styczniowym”, który ukazał się w książce „Tradycje patriotyczne Suwalszczyzny” pod red. Zbiniewa Fałtynowicza, Suwałki 2001.