Domeykit
Domeykit (brązowy) | |||
Właściwości chemiczne i fizyczne | |||
Skład chemiczny | arsenek miedzi (Cu3As) | ||
---|---|---|---|
Twardość w skali Mohsa | 3–3,5 | ||
Przełam | nierówny | ||
Łupliwość | brak | ||
Układ krystalograficzny | regularny, rzadziej heksagonalny | ||
Właściwości mechaniczne | kruchy | ||
Gęstość minerału | 7,2–8,1 g/cm³ | ||
Właściwości optyczne | |||
Barwa | cynowobiała, szara, srebrnobiała | ||
Rysa | czarna | ||
Połysk | metaliczny | ||
Inne | opalizacja | ||
| |||
|
Domeykit – minerał z gromady arsenków. Należy do minerałów rzadkich.
Odkryty w 1844 przez geologa i mineraloga Ignacego Domeykę[1] w kopalniach kopalnie Algodonez i San Antonio niedaleko Coquimbo w Chile[2].
Charakterystyka
Właściwości
Tworzy skupienia zbite, ziemiste, groniaste, naciekowe, naskorupienia i powłoki. Jest kruchy, nieprzezroczysty, czasami wytwarza opalizujące naloty. Niekiedy zawiera domieszki niklu, kobaltu.
Obecnie wyróżniane są dwie odmiany domeykitu: domeykit α (Haid) i domeykit β[3][4]. Pierwszą nazwą geolog wiedeński Wilhelm von Haidinger określił odkryty przez Domeykę w 1844 r. arsenek miedzi o barwie srebrzystobiałej lub żółtobrązowej (oprócz Chile występuje w Meksyku, Saksonii, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie). Natomiast domeykit β to minerał odkryty dopiero w 1949 r. w rejonie Mesanki na terenie Iranu o barwie białej, szarej lub brązowej[2].
Występowanie
Stanowi składnik niektórych utworów hydrotermalnych, spotykany jest w żyłach kruszcowych razem z żelazem, malachitem, kuprytem.
Miejsca występowania: Chile – Coquimbo, Meksyk, Kanada, USA, Iran, Rosja, Francja, Czechy – Běloves[5].
Zastosowanie
- interesuje naukowców i kolekcjonerów,
- stosowany w jubilerstwie do wyrobu artystycznej biżuterii (kamienie wykazujące atrakcyjną opalizację).
Przypisy
- ↑ Odmiana nazwiska Domeyko
- ↑ a b Andrzej Żarczyński, Karina Ociepa, Okres chilijski w życiu i działalności Ignacego Domeyki, s. 65
- ↑ The copper arsenides occurence
- ↑ Paul B. Moore, Copper nickel arsenides of the Mohawk No. 2 mine, Mohawk, Keweenaw Co., Michigan, American Mineralogist
- ↑ minerals-mining.estranky
Linki zewnętrzne
- charakterystyka minerału na stronie Webmineral.com (ang.)
- artykuł o domeykicie na stronie Mindat.org (ang.)
- Britannica: science/domeykite
- identyfikator minerału w Mindat: 1306