Emmanuel de Vignerot du Plessis

Emmanuel Armand de Vignerot du Plessis de Richelieu, książę d'Aiguillon

Data urodzenia	31 lipca 1720
Data śmierci	1782
Pierwszy minister Francji
Okres	od 1771 do 1774
Poprzednik	Étienne-François de Choiseul
Następca	Jean-Frédéric Phélypeaux
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Emmanuel-Armand de Vignerot du Plessis de Richelieu, książę d'Aiguilon (ur. 31 lipca 1720, zm. 1782) – francuski polityk i wojskowy.

Był synem Armanda Louisa de Vignerot du Plessis i Anne Charlotte de Crussol de Florensac. Marszałek Louis François Armand du Plessis, książę de Richelieu (1696–1788) był jego wujem.

Zaciągnął się do armii w wieku 17 lat. W wieku 19 lat został pułkownikiem regimentu prowincji Brie. Gdy toczyła się wojna o sukcesję austriacką (1741–1748) służył we Włoszech. Podczas oblężenia Château-Dauphin (1744) został ciężko ranny, a w roku 1746 dostał się do niewoli. Po powrocie został awansowany na marszałka (maréchal de camp) w roku 1748.

W 1740 ożenił się z Louise Félicité de Brehan, której ojcem był Louis de Bréhan, hrabia de Plélo, a matką Louise-Françoise de Phélypeaux. Dzięki wżenieniu się w tak wpływową rodzinę (w połączeniu z jego pochodzeniem z rodu Richelieu) – uzyskał istotne wpływy na dworze królewskim. Był członkiem tak zwanej Parti dévot, przeciwnej wobec Madame de Pompadour, jansenistów i parlamentów. W związku z tym często był obiektem ataków pamflecistów.

W okresie od 6 czerwca 1771 do 2 czerwca 1774 był sekretarzem spraw zagranicznych, na tym stanowisku zastąpił wuja swojej żony – Ludwika Phélypeaux. Był zwolennikiem pokojowej koegzystencji z Prusami, co niestety wykorzystał Fryderyk Wielki uznając, że ma wolną rękę w kształtowaniu losów Polski. Jego dalszej karierze stanęła na drodze niechęć, jaką darzyła go Maria Antonina Austriaczka.

Historia Dyplomacji Polskiej – tom II 1572–1795, PWN Warszawa 1981, s. 515.

• Mémoires du ministere du duc d'Aiguillon (2nd ed., Paris and Lyons, 1792), probably written by J. L. Soulavie
• Henri Carré, La Chalotais et le duc d'Aiguillon (Paris, 1893)
• Marcel Marion, La Bretagne et le duc d'Aiguillon (Paris, 1898)
• Barthèlemy Pocquet, Le Duc d'Aiguillon et La Chalotais (Paris, 1901–1902)
• Jules Flammermont, Le Chancelier Maupeou et les parlements (Paris, 1883)
• Frédéric Masson, Le Cardinal de Bernis (Paris, 1884)