G-nomon

G-nomon
Ilustracja
G-nomon, znany również jako zegar słoneczny
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Miejsce

Dolina Marzeń

Projektant

Henryk Siwicki
Ewelina Szczech-Siwicka

Data odsłonięcia

1973

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „G-nomon”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „G-nomon”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „G-nomon”
Ziemia53°00′30,3″N 18°35′55,8″E/53,008417 18,598833

G-nomon (znany również jako: Zegar słoneczny w Toruniu) – kulisty zegar słoneczny znajdujący się w Dolinie Marzeń w Toruniu. Został zaprojektowany przez Ewelinę Szczech-Siwicką i Henryka Siwickiego w 1971 roku[1]. Został ustawiony z okazji Roku Kopernikańskiego 19 lutego 1973 roku[2].

Zegar ma kształt kuli, mierzącej 3,5 m średnicy. Na jej obwodzie, od strony płd.-wsch. do płd.-zach., znajduje się trzynaście wklęsłych tablic z brązu z numeracją godzin od 6 do 18. Wokół kuli wyłożono kostkę granitowo-bazaltową[3]. Na każdej z płytek znajduje się pochylona analemma[4].

Kulę wykonało Toruńskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Ogólnego, tablicę pamiątkową odlały Zakłady Maszyn Biurowych Predom-Metron, tarcze ustawiał toruński astronom prof. Andrzej Strobel[5]. W następnych latach zegar był dewastowany, a jej poszczególne elementy padały łupem złodziei. W latach 1997–1998 zegar poddano renowacji. Koszt naprawy wyniósł 86 tys. złotych[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. Kłosiński 2023 ↓, s. 67.
  2. a b Adam Mroczek: Zegar słoneczny w Dolinie Marzeń będzie remontowany. Jakie jeszcze porządki planuje miasto w związku z 550. rocznicą urodzin Kopernika?. nowosci.com.pl, 2022-09-27. [dostęp 2022-10-02].
  3. Dolina Marzeń. turystyka.torun.pl. [dostęp 2022-10-02].
  4. Kłosiński 2023 ↓, s. 66.
  5. Kłosiński 2023 ↓, s. 68.

Bibliografia

  • Michał Kłosiński: Pomniki kopernikańskie ’73 w Toruniu: pomiędzy zamierzonym a zrealizowanym. W: Toruńskie rocznice kopernikańskie: fakty, ideologie, kreacje. Katarzyna Kluczwajd, Michał Pszczółkowski (red.). Toruń: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, 2023. ISBN 978-83-966134-3-1.