Gencjana

Ten artykuł dotyczy środka dezynfekującego. Zobacz też: gencjana – roślina zielna.

Gencjana, fiolet gencjanowy, fiolet goryczki, pioktanina (łac. Violetum Gentianae, Pyoctaninum coeruleum FP III) – 0,5–2% wodny lub spirytusowy roztwór fioletu gencjanowego, czyli farmakopealnego surowca farmaceutycznego (FP III) mieszaniny fioletu krystalicznego i fioletu metylowego^[1]. Według charakterystyki produktu leczniczego składnikiem czynnym jest chlorek metylorozanilinowy (fiolet krystaliczny)^[2][3].

Niekiedy dla fioletu gencjanowego stosuje się synonimy: fiolet krystaliczny i fiolet metylowy, co jest potocznie przyjęte, jednak błędne w ścisłym znaczeniu^{[potrzebny przypis]}.

Roztwór wodny 0,5% przeznaczony jest do dezynfekcji skóry w powierzchownych uszkodzeniach naskórka, błon śluzowych i skóry^[2]. Stosuje się go również w ropnych zakażeniach skóry i błon śluzowych, niektórych grzybicach i drożdżycach^[2]. Roztwór spirytusowy 1% ma podobne zastosowanie, przy czym nie stosuje się go na błony śluzowe^[3].

Działa na bakterie Gram-dodatnie^[2][3] i niektóre grzyby^[2][3] (w tym na Candida albicans^[4]). In vitro hamuje wzrost Pseudomonas który jest bakterią Gram-ujemną^[4]. Wykazuje działanie in vivo na gronkowce złociste oporne na metycylinę (MRSA)^[4].