Gott mit uns
Gott mit uns (pol. „Bóg jest z nami” czy „Bóg z nami”) – dewiza Orderu Łabędzia, przejęta w roku 1701 jako dewiza państwowa Królestwa Prus, używana do 1945 roku w armii niemieckiej i do lat 70. XX wieku na sprzączkach pasów sił policyjnych Niemiec Zachodnich.
Historia
Dewiza zaczerpnięta ze Starego Testamentu pojawiła się w historii Niemiec po raz pierwszy w roku 1440 jako dewiza brandenburskiego Orderu Łabędzia z okazji nadania mu statutów. Przy swej proklamacji na „króla w Prusach” Fryderyk I Pruski wybrał ją jako dewizę nowego królestwa. Używana była na sztandarach wojskowych i w detalach umundurowania armii pruskiej i później niemieckiej, zarówno sił zbrojnych Cesarstwa Niemieckiego, Reichswehry w Republice Weimarskiej, jak i Wehrmachtu w III Rzeszy. Widniała także na niektórych pruskich orderach.
Ze względów ideologicznych nie była używana w siłach zbrojnych Niemieckiej Republiki Demokratycznej, „Nationale Volksarmee” skądinąd niestroniących od niektórych pruskich tradycji. W Republice Federalnej Niemiec po roku 1945 Bundeswehra porzuciła tę dewizę, ale policja używała jej aż do lat 70. XX wieku.
Galeria
- Herb Fryderyka I Pruskiego z 1709 roku
- Sztandar cesarza niemieckiego
- Klamra z czasów I wojny światowej
- Klamra od pasa żołnierza pruskiego
- Herb landu Prusy w latach 1933–1935
- Klamra od pasa żołnierza niemieckiego z czasów II wojny światowej
- Wejście do Pomnika Bitwy Narodów w Lipsku. Nad Archaniołem Michałem znajduje się dewiza Gott mit uns
Zobacz też
Bibliografia
- Georg von Alten, Handbuch für Heer und Flotte, 1–10, Berlin 1908–1914.
Linki zewnętrzne
- Niemiecka strona o dewizie „Gott mit uns” (niem.)
- DSDE: Gott_mit_uns