Halldór Kiljan Laxness
Data i miejsce urodzenia | 23 kwietnia 1902 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 8 lutego 1998 | ||
Narodowość | islandzka | ||
Dziedzina sztuki | literatura | ||
Nagrody | |||
| |||
|
Halldór Kiljan Laxness (właśc. Halldór Guðjónsson; ur. 23 kwietnia 1902 w Reykjavíku, zm. 8 lutego 1998 w Gljúfrasteinn koło Mosfellsbær na zach. wybrzeżu Islandii) – pisarz islandzki, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1955.
Chociaż urodził się w stolicy Islandii Reykjavíku, to wychował się na farmie Laxness, od której wziął swój pseudonim artystyczny. W 1919 rozpoczął podróż po Europie (Skandynawia, Niemcy), przeszedł na katolicyzm i osiadł w klasztorze w Luksemburgu. Rozczarowany ascetycznym życiem, zwrócił się ku socjalizmowi. Odwiedził Kanadę, a potem USA, gdzie próbował sił jako scenarzysta w Hollywood. Za wyznawane poglądy komunistyczne groziła mu deportacja, wkrótce sam wyjechał do Niemiec. W 1955 otrzymał literacką Nagrodę Nobla, kilka lat później powrócił do kraju.
Laxness napisał 51 powieści. Był autorem licznych wierszy i artykułów prasowych. Stworzył między innymi:
- cykle powieści z życia ludu islandzkiego: Salka Valka, Światłość świata, Niezależni,
- trylogię historyczną Dzwon Islandii,
- powieść nacjonalistyczno-pacyfistyczną Sprzedana wyspa: Powieść satyryczna (pierwotnie w isl.: Atómstödin, dosłownie "Stacja/baza atomowa"),
- powieść o cechach realizmu magicznego Duszpasterstwo koło lodowca (isl.: Kristnihald undir jökli, (dosłownie "Chrześcijaństwo u podnóża lodowca"),
- dramaty, poezje, eseje.
Rodzina
Jego córka Gudny Halldorsdóttir jest nagradzaną reżyserką filmową. Jej pierwsza praca, popularna adaptacja (oczywiście z zakończeniem utrzymanym w realizmie magicznym) powieści "Kristnihald undir jökli" ("Chrześcijaństwo u podnóża lodowca") wyświetlana bywa na festiwalach filmu islandzkiego i w kinach-muzeach filmu w miastach europejskich, w USA i w Kanadzie (przynajmniej w Toronto i Montrealu). Film ten jest bardzo dobrze znany nawet młodzieży w Islandii.
Jego wnuk jest raperem w Reykjavíku, występuje i nagrywa jako Dóri DNA[1].
Przypisy
- ↑ Halldór Laxness w bazie Notable Names Database (ang.)
Linki zewnętrzne
- Strona internetowa poświęcona pisarzowi w ramach serwisu noblowskiego (ang.)
- Halldór Laxness (pol.)
- p
- d
- e
XX wiek |
|
---|---|
XXI wiek |
|
- p
- d
- e
XX wiek |
|
---|---|
XXI wiek |
|
- ISNI: 0000000121222110, 0000000368638345
- VIAF: 17225412
- LCCN: n78095360
- GND: 118570382
- NDL: 00470200
- LIBRIS: 53hklpnp3phqqjn
- BnF: 119114639
- SUDOC: 026971089
- SBN: RAVV032555
- NKC: jn19981001730
- DBNL: laxn001
- BNE: XX1721500
- NTA: 069055319
- BIBSYS: 90074313
- CiNii: DA04227132
- Open Library: OL62102A
- PLWABN: 9810694161305606
- NUKAT: n97029300
- J9U: 987007308667405171
- PTBNP: 673793
- CANTIC: a1044659x
- CONOR: 10098019
- ΕΒΕ: 94159
- RISM: people/30107918
- PWN: 3930974
- Britannica: biography/Halldor-Laxness
- Universalis: halldor-kiljan-laxness
- БРЭ: 2641592
- NE.se: halldor-laxness
- SNL: Halldór_Kiljan_Laxness
- VLE: halldor-kiljan-laxness
- Catalana: 0036726
- DSDE: Halldór_Laxness
- Hrvatska enciklopedija: 35681