Hana Ponická

Hana Ponická (ur. 15 lipca 1922, Halič; zm. 21 sierpnia 2007, Bańska Bystrzyca) – słowacka pisarka, publicystka i tłumaczka.

Elementy biografii

Po maturze (1940) studiowała medycynę, ale studiów nie ukończyła. Brała udział w słowackim powstaniu narodowym. W latach 1948–1950 mieszkała z mężem, poetą Štefanem Žárym, w Rzymie. Po powrocie do ojczyzny pracowała jako redaktorka. W latach 1968–1972 redagowała pismo „Smena na nedeľu”, ale zwolniono ją z pracy za protesty przeciwko inwazji wojsk Układu Warszawskiego w 1968. Była jednym z nielicznych słowackich sygnatariuszy Karty 77. W 1981 stała się jej rzeczniczką. W 1988 była sądzona za wspomnienia o roku 1968. W okresie tzw. normalizacji miała całkowity zakaz druku. Jej Zapiski lukavickie, proza o charakterze autobiograficzno-dokumentalnym, wyszły w wydawnictwie emigracyjnym ('68 Publishers, Toronto).

W 1996 została odznaczona Medalem Za zasługi I stopnia.

Twórczość

Utwory dla dorosłych

  • 1959 – Ábelovský dom
  • 1964Prísť, odísť, opowiadania
  • 1968Bosými nohami, opowiadania
  • 1974Janko Novák
  • 1989Lukavické zápisky
  • 1990Milan Rastislav Štefánik

Utwory dla dzieci

  • 1953Slávikove husličky
  • 1961O Štoplíkovi
  • 1968Svietiaca ryba
  • 1955Halúzky
  • 1955Medvedí rok
  • 1961Zimná rozprávka
  • 1961Malí mičurinci
  • 1972O parádnici lienke
  • 1991O Štoplíkovi, kým do školy nechodil
  • 1991Ako Štoplík do školy chodil-nechodil

Scenariusz

  • 1976Zlatá réva (film pod tym samym tytułem, reż. Ľ, Filan, 1977)

Działalność translatorska

Tłumaczyła na język słowacki z włoskiego, francuskiego, węgierskiego i niemieckiego.

Odznaczenia

W roku 2002 prezydent Rudolf Schuster odznaczył ją Orderem Ľudovíta Štúra I kategorii.

Recepcja polska

W Polsce jest niemal nieznana. Jedynie Leszek Engelking przetłumaczył fragment Zapisków lukavickich, przekład ten ukazał się na łamach „Literatury na Świecie” (1991, nr 3).

Bibliografia

  • Jozef Špaček, Ponická Hana [w:] Slovník slovenských spisovateľov, red. Valér Mikula, Bratysława 2005 (słow.).
  • ISNI: 0000000109056543
  • VIAF: 59151901
  • LCCN: nr90016197
  • GND: 12473748X
  • BnF: 12315637c
  • SUDOC: 177393750
  • NKC: jn19990209681
  • NTA: 097896047
  • BIBSYS: 90666870
  • PLWABN: 9810686031805606
  • NUKAT: n2010043099
  • J9U: 987007390369405171
  • WorldCat: viaf-59151901
  • PWN: 3960322
  • SNL: Hana_Ponická