Ján Havlík

Błogosławiony
Ján Havlík

Data i miejsce urodzenia	12 lutego 1928 Vlčkovany
Data i miejsce śmierci	27 grudnia 1965 Skalica
Beatyfikacja	31 sierpnia 2024 sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Šaštinie przez Franciszka[a]

Ján Havlík (ur. 12 lutego 1928, zm. 27 grudnia 1965^[1]) – słowacki zakonnik ze zgromadzenia lazarystów, ofiara reżimu komunistycznego w Czechosłowacji. Błogosławiony Kościoła katolickiego.

Urodził się 12 lutego 1928 we Vlčkovanach (dzisiejsze Dubovce), jako syn Karola i Justyny z domu Pollákovej. Jego ojciec był robotnikiem^[2].

W 1943 roku wstąpił do Szkoły Apostolskiej Zgromadzenia Księży Misjonarzy św. Wincentego a Paulo (tzw. małe seminarium) w Bańskiej Bystrzycy, które ukończył w maju 1949. Pierwotnie planował wstąpić do seminarium duchownego Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Bratysławie, jednak to zostało znacjonalizowane przez władze komunistyczne, latem tego samego roku, w związku z czym wstąpił do nowicjatu Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Ladcoch^[3]. W ramach operacji K2^[4], w maju 1950 został wraz z innymi seminiarzystami, siłą zabrany ze szkoły apostolskiej do „instytutu reedukacyjnego” we wsi Kostolná. Następnie został skierowany do pracy przymusowej przy budowie zbiornika wodnego Nosice, koło Púchova (prace w ramach tzw. budownictwa młodzieżowego (stavby mládeže))^[5]. Havlík odmówił podjęcia studiów w utworzonym przez państwo centralnym seminarium duchownym^[b] i za zgodą przełożonych, wraz z czterema innymi seminarzystami, zamieszkał w Nitrze, potajemnie kontyunując studia teologiczne i formacje zakonną^[4].

29 października 1951 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Státní bezpečnost, wraz z innymi seminarzystami^[5]. Do rozpoczęcia procesu przebywał od aresztowania do lutego 1952 w areszcie śledczym w Nitrze, a następie w areszcie sądowym w Bratysławie. W lutym 1953 został skazany za „zdradę stanu” na 14 lat więzienia^[3]. Wyrok miał odbywać w obozie pracy „Rovnosť” koło Jáchymova, gdzie pracował w kopalniach uranu^[5]. Sąd apelacyjny obniżył jego karę do 10 lat, jednak w maju 1958 został ponownie aresztowany i osadzony w areszcie śledczym w praskim Ruzyně^[3] za służbę misjonarską wśród współwięźniów^[5]. 27 lutego 1959 został skazany przez sąd w Pradze na kolejny rok więzienia. Jednak już w 1960 roku jego stan zdrowia był na tyle zły, że musiał zostać przeniesiony do szpitala więziennego w Valdicach (na terenie dawnego kosztoru kartuzów)^[3]. Po kilku miesiącach został przeniesiony do szpitala więziennego w Ilavie, a w październiku 1962 zwolniony ze względu na zły stan zdrowia^[5].

Zmarł 27 grudnia 1965 roku w Skalicy^[3].

14 grudnia 2023 papież Franciszek, przyjmując na audiencji kardynała Marcello Semeraro, prefekta Dykasterii ds. Kanonizacyjnych, zezwolił na ogłoszenie dekretu dotyczącego męczeństwa Jána Havlíka, otwierając drogę do jego beatyfikacji^[6][7][8].

Uroczystość beatyfikacyjna Jána Havlíka odbyła się 31 sierpnia 2024 w Šaštínie, pod przewodnictwem kard. Marcello Semeraro, prefekta dykasterii do spraw świętych^[9][10][11].

W 2003 ukazała się książka Antona Havlíka pt. Lásku nemožno umlčať : autentické rozprávanie o živote a utrpeni môjho brata Jána / Anton Havlík (V. Oto Németh, Bratysława, 2003; ISBN:9788088949633), poświęcona postaci Jána Havlíka^[12].

• Josef Toufar (1902–1950) – czeski ksiądz, ofiara reżimu komunistycznego w Czechosłowacji, Sługa Boży Kościoła katolickiego
• Titus Zeman (1915–1969) – słowacki salezjanin, męczennik, błogosławiony Kościoła katolickiego