Józef Krysiński
podporucznik | |
Data urodzenia | 14 sierpnia 1919 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 28 marca 1947 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1942–1947 |
Siły zbrojne | Armia Krajowa |
Jednostki | |
Stanowiska | szef służby samochodowej pułku |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Józef Krysiński herbu Poraj (ur. 14 sierpnia 1919, zm. 28 marca 1947 pod Jabłonkami) – żołnierz Armii Krajowej, podporucznik Ludowego Wojska Polskiego.
Życiorys
Urodził się 14 sierpnia 1919[1][2][3][4]. Był synem Augusta (zm. 1957) i Antoniny z domu Szymańskiej (zm. 1991)[1][3][5][6][7]. Legitymował się herbem szlacheckim Poraj[4]. Ukończył Gimnazjum im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach[4].
Podczas II wojny światowej i trwającej okupacji niemieckiej został żołnierzem Armii Krajowej, służąc w siedleckim Obwodzie „Sowa” w strukturze Inspektoratu „Siedlce” Armii Krajowej[4]. Został absolwentem konspiracyjnej szkoły podchorążych AK, prowadzonej w bazie „Jata” koło Łukowa[4].
Po zakończeniu wojny został przyjęty do Ludowego Wojska Polskiego[4]. Był żołnierzem 34 pułku piechoty w strukturze 8 Dywizji Piechoty, stacjonującej w Sanoku[2][7]. W tym czasie sprawował stanowisko szefa służby samochodowej pułku[8]. Podczas prowadzonej przez gen. broni Karola Świerczewskiego 28 marca 1947 inspekcji w południowo-wschodniej Polsce (miał pełnić funkcję jego adiutanta) został śmiertelnie postrzelony podczas zasadzki sotni „Chrina” i „Stacha” Ukraińskiej Powstańczej Armii pod Jabłonkami i zginął jako pierwszy tego dnia[1][2][3][4][7][8][9][10][11]. W tym zdarzeniu śmierć ponieśli także sam generał i kierowca kpr. Stefan Strzelczyk[12].
Tuż po zdarzeniu, faktycznie został odznaczony Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy[13] (formalnie postanowieniem z 16 kwietnia 1947 prezydenta RP Bolesława Bieruta na wniosek Ministra Obrony Narodowej Michała Żymierskiego za bohaterskie zachowanie się w walce z ukraińskimi bandami faszystowskimi, w której zginął gen. broni Świerczewski Karol)[5]. Był także odznaczony Krzyżem Walecznych[7].
Pogrzeb ppor. Józefa Krysińskiego i kpr. Stefana Strzelczyka odbył się 30 marca 1947 na cmentarzu w Sanoku pod przewodnictwem proboszcza miejscowej parafii ks. Antoniego Porębskiego[1][13]. Pogrzeb miał manifestacyjny charakter i uczestniczyli w nim mieszkańcy Sanoka i okolic[14]. Później szczątki Józefa Krysińskiego zostały przeniesione do grobowca rodzinnego na Cmentarzu Centralnym w Siedlcach[4][15].
Jego żoną została Julia z domu Soszyńska[1] (1916–1984), z którą miał córkę Barbarę (1941–1950)[16].
Podczas obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego w roku szkolnym 1965/1966 jego imieniem nazwano szkołę podstawową w Obornikach Śląskich[3]. W uroczystości uczestniczyła jego matka Antonina Krysińska-Biardzka i brat Andrzej[3]. Na ścianie budynku szkoły została zamontowana tablica pamiątkowa[3]. W 1984 została utworzona Fundacja im. ppor. Józefa Krysińskiego, celem wspierania jego matki[3]. Obecnie istnieje Szkoła Podstawowa Nr 2 w Obornikach Śląskich im. ppor. Józefa Krysińskiego[3].
Przypisy
- ↑ a b c d e Księga Zmarłych 1946–1958 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 271 (poz. 58).
- ↑ a b c Polegli w walce z UPA 1944–1947. stankiewicze.com. [dostęp 2017-06-28].
- ↑ a b c d e f g h Historia szkoły. sp2obornikisl.edupage.org. [dostęp 2017-06-28].
- ↑ a b c d e f g h Józef Krysiński. ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2017-06-28].
- ↑ a b M.P. z 1947 r. nr 81, poz. 543.
- ↑ Antonina i August Krysińscy. polski-cmentarz.pl. [dostęp 2017-06-28].
- ↑ a b c d 34 Budziszyński Pułk Piechoty. stankiewicze.com. [dostęp 2017-06-28].
- ↑ a b Artur Bata. Nie o każdym śpiewają pieśń.... „Nowiny”, s. 4, Nr 61 z 26-28 marca 1982.
- ↑ Jak poległ ś. p. gen. Świerczewski. Komunikat Ministerstwa Obrony Narodowej. „Rzeczpospolita i Dziennik Gospodarczy”, s. 3, Nr 88 z 30 marca 1947.
- ↑ Artur Bata: Bieszczady w ogniu. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 180, 181. ISBN 83-03-01790-X.
- ↑ Włodzimierz Kalicki: 28 marca 1947 r. Zamiast chleba – generał. Gazeta Wyborcza, 2012-04-01. [dostęp 2017-06-28].
- ↑ Patron szkoły. sp2obornikisl.edupage.org. [dostęp 2017-06-28].
- ↑ a b Pogrzeb żołnierzy poległych wraz z gen. Świerczewskim. „Rzeczpospolita i Dziennik Gospodarczy”, s. 2, Nr 89 z 31 marca 1947.
- ↑ Cała Polska w żałobie po wielkim żołnierzu i obywatelu. „Trybuna Dolnośląska”. Nr 76, s. 1, 2 kwietnia 1947.
- ↑ Józef Krysiński. polski-cmentarz.pl. [dostęp 2017-06-28].
- ↑ Józef Krysiński. geni.com. [dostęp 2017-06-28].