Jądro kondensacji
Jądro kondensacji (ang. cloud condensation nucleus, CCN) – cząstka aerozolu atmosferycznego mająca typowo średnicę poniżej 1μm i ułatwiająca parze wodnej kondensację.
Istnienie jąder kondensacji jest niezbędne do powstawania w atmosferze kropel chmurowych a przez to samych chmur[1]. Spontaniczne łączenie się molekuł wody bez udziału jąder kondensacji jest mało prawdopodobne i wymaga występowania ciśnienia parcjalnego pary wodnej wielokrotnie przekraczającego ciśnienie pary nasyconej - takie warunki praktycznie nie występują w atmosferze[1].
Jądra kondensacji ułatwiają kondensację dzięki kilku efektom:
- zapewnienie materialnej powierzchni, na której zachodzić może kondensacja[2],
- zmiana składu chemicznego roztworu (rozpuszczenie się lub wymieszanie substancji tworzącej jądro kondensacji z kondensującą wodą zmienia prawdopodobieństwo kondensowania i parowania wody z kropli)[2],
- jądro kondensacji składające się z substancji higroskopijnej łatwiej wychwytuje i silniej wiąże molekuły wody niż inne molekuły wody[1].
Od koncentracji i rodzaju aerozolu atmosferycznego zależą własności chmur powstających w atmosferze, takie jak koncentracje i rozmiar kropelek chmurowych, a przez to także oddziaływanie chmury z promieniowaniem słonecznym i ziemskim promieniowaniem podczerwonym[1]. Nazywamy to pośrednim efektem aerozolowym. To jedno ze zjawisk, dzięki którym zmiany w koncentracji i rodzaju aerozolu atmosferycznego mogą wpływać na klimat Ziemi.
Zobacz też
- zarodek krystalizacji
- globalne zaciemnienie
Przypisy
- LCCN: sh85009286
- GND: 4164925-4
- J9U: 987007295883005171
- Britannica: topic/cloud-condensation-nuclei