Język totoli

Totoli
Obszar

Celebes Środkowy (Indonezja)

Liczba mówiących

7500 (2001)

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
UNESCO 2 wrażliwy↗
Ethnologue 7 wypierany↗
Kody języka
ISO 639-3 txe
IETF txe
Glottolog toto1304
Ethnologue txe
BPS 0525 4
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język totoli, także: tolitoli, tontoli, gagejęzyk austronezyjski używany w prowincji Celebes Środkowy w Indonezji (kabupaten Toli-Toli)[1]. Według danych szacunkowych z 2001 roku biegle posługuje się nim 7500 osób (cała grupa etniczna liczy 25 tys.)[2].

Jest zagrożony wymarciem i znajduje się pod presją języka indonezyjskiego[3][4]. Do redukcji użycia totoli przyczyniają się migracje ludności Totoli, edukacja poza rodzimym regionem oraz obecność ludności napływowej[3][5].

Najsilniejszą pozycję ma w czterech wsiach: Diule, Pinjan, Binontoan i Lakuan[6]. Miasto Tolitoli jest w dużej mierze zamieszkiwane przez migrantów z innych grup etnicznych. Jedynie w Nalu (jednej z czterech części miasta) ludność Totoli stanowi większość, przy czym rodzimy język zachował się w ograniczonym zakresie[5].

Sporządzono skrótowe opisy jego gramatyki (1990, 1991)[7][8].

Przypisy

  1. David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Totoli, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2021-08-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06]  (ang.).
  2. Himmelmann 2001 ↓, s. 18.
  3. a b Wurm 2007 ↓, s. 544.
  4. David Mead: Totoli. Sulawesi Language Alliance. [dostęp 2024-08-26]. (ang.).
  5. a b Himmelmann 2010 ↓, s. 65.
  6. Himmelmann 2001 ↓, s. 28.
  7. A. Sofyan Inghuong, Arfah Adnan, Abdul Gani Hali, Idrus Halim, Nooral Baso: Morfologi dan sintaksis bahasa Totoli. Palu: Proyek Penelitian Bahasa dan Sastra Indonesia dan Daerah Sulawesi Tengah, 1990. [dostęp 2023-01-04]. (indonez.).
  8. A. Sofyan Inghuong, Arfah Adnan, Zohra Mahmud, Masyhuddin Masyhuda: Struktur bahasa Totoli. Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1991. ISBN 979-459-164-5. OCLC 958842134. [dostęp 2023-01-04]. (indonez.).

Bibliografia

  • Nikolaus P. Himmelmann: Sourcebook on Tomini-Tolitoli Languages: General Information and Word Lists. Canberra: Pacific Linguistics, Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University, 2001, seria: Pacific Linguistics 511. DOI: 10.15144/PL-511. ISBN 0-85883-516-9. OCLC 48361406. (ang.).
  • Nikolaus P. Himmelmann: Language Endangerment Scenarios: A Case Study from Northern Central Sulawesi. W: Margaret Florey (red.): Endangered Languages of Austronesia. Oxford: Oxford University Press, 2010, s. 45–72. DOI: 10.1093/acprof:oso/9780199544547.003.0003. ISBN 978-0-19-954454-7, ISBN 978-0-19-157121-3. ISBN 978-0-19-172026-0. OCLC 507435850. (ang.).
  • Stephen A. Wurm: Australasia and the Pacific. W: Christopher Moseley (red.): Encyclopedia of the World’s Endangered Languages. Abingdon–New York: Routledge, 2007, s. 425–577. DOI: 10.4324/9780203645659. ISBN 978-0-7007-1197-0. ISBN 978-0-203-64565-9. OCLC 47983733. (ang.).