Jabłonów (obwód tarnopolski)

Jabłonów
Яблунів
ilustracja
Państwo

 Ukraina

Obwód

 tarnopolski

Rejon

czortkowski

Powierzchnia

4,922 km²

Populacja 
• liczba ludności


1910

Nr kierunkowy

+380 3557

Kod pocztowy

48265

Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego
Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Jabłonów”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jabłonów”
Ziemia49°08′35″N 25°50′42″E/49,143056 25,845000
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Jabłonów (ukr. Яблунів) – wieś na Ukrainie w rejonie czortkowskim[1] należącym do obwodu tarnopolskiego. Liczy 1910 mieszkańców.

Historia

Jabłonów pierwszy raz wzmiankowano w 1414 roku, gdy król Władysław Jagiełło oddał wieś w dzierżawę Mikołajowi Ciecielskiemu[2].

W 1880 roku we wsi mieszkało 1329 grekokatolików, którzy mieli cerkiew parafialną na miejscu oraz 309 rzymskich katolików należących do parafii w Kopyczyńcach[3].

W okresie międzywojennym wieś należała do powiatu kopyczynieckiego w województwie tarnopolskim. W 1921 roku liczyła 2714 mieszkańców, w tym 1649 Ukraińców, 1044 Polaków i 20 Żydów. W 1931 roku liczba mieszkańców wzrosła do 3173[4].

W marcu 1944 roku bojówka OUN-B zabiła w Jabłonowie 45 Polaków[4][5]. Mimo to w marcu 1945 roku Komitet Ziem Wschodnich wymieniał Jabłonów jako jedno z kilku skupisk Polaków w powiecie kopyczynieckim[6].

Zabytki

  • pałac z drugiej połowy XIX w. z parkiem. Pobyt Iwana Franki upamiętnia tablica na ścianie pałacu. W parku kilkusetletnie buki, dęby i topole, 200-letnia lipa[2].
  • cerkiew pw. Zaśnięcia Bogarodzicy fundacji Florentyny Czartoryskiej-Cieńskiej z 1875 r[2].
  • kościół pw. św. Elżbiety fundacji Florentyny Czartoryskiej-Cieńskiej z 1900 r., w czasach sowieckich zamknięty, obecnie zwrócony katolikom[2].
  • kaplica grobowa właścicieli majątku[2]
  • krzyż z 1848 roku wzniesiony na zniesienie pańszczyzny[2]

Ludzie związani z Jabłonowem

  • Tytus Dzieduszycki (1796–1870), polityk galicyjski
  • Tadeusz Roman Tomaszewski (1894–1967), pułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari

Przypisy

  1. ↑ Постанова Верховної Ради України від 17 липня 2020 року № 807-IX "Про утворення та ліквідацію районів" [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2023-03-12]  (ukr.).
  2. ↑ a b c d e f GrzegorzG. Rąkowski GrzegorzG., PawełP. Luboński PawełP., Podole. Przewodnik po Ukrainie Zachodniej. Część II, Pruszków: Rewasz, 2006, s. 191-192, ISBN 83-89188-46-5, OCLC 69287000 .
  3. ↑ Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. III. Warszawa: 1880–1914, s. 349.
  4. ↑ a b HenrykH. Komański HenrykH., SzczepanS. Siekierka SzczepanS., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 233, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487 .
  5. ↑ Grzegorz Motyka, Od rzezi wołyńskiej do akcji „Wisła”, Kraków 2011, ISBN 978-83-08-04576-3, s. 243
  6. ↑ Lucyna Kulińska: Dzieje Komitetu Ziem Wschodnich na tle losów ludności polskich Kresów w latach 1943-1947. T. I. Kraków, 2002, s. 333. ISBN 83-88527-32-0.

Linki zewnętrzne

  • Jabłonów 4.) J., ws, pow. husiatyński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 349 .
  • Polana 3.) gajówka na obszarze Jabłonowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 562 .
  • Jabłonów na stronie Rady Najwyższej. (ukr.)