Jaskółka rdzawogłowa
Hirundo smithii[1] | |||
Leach, 1818 | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Gromada | ptaki | ||
Podgromada | Neornithes | ||
Infragromada | ptaki neognatyczne | ||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | jaskółki | ||
Rodzaj | Hirundo | ||
Gatunek | jaskółka rdzawogłowa | ||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
najmniejszej troski | |||
Zasięg występowania | |||
występuje przez cały rok tylko w sezonie lęgowym | |||
| |||
|
Jaskółka rdzawogłowa (Hirundo smithii) – gatunek ptaka z rodziny jaskółkowatych (Hirundinidae). Występuje w Afryce i Azji.
Taksonomia
Po raz pierwszy gatunek opisał William Elford Leach w 1818. Nadał mu nazwę Hirundo Smithii. Holotyp pochodził z Chisalla Island w Demokratycznej Republice Konga[3]. Nazwa jest obecnie (2020) uznawana przez Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny. Wyróżnia on dwa podgatunki[4].
Podgatunki i zasięg występowania
Wyróżniono dwa podgatunki H. smithii[4][5]:
- jaskółka rdzawogłowa (H. s. smithii) – Czarna Afryka – od Senegalu, południowego Mali i centralnego Wybrzeża Kości Słoniowej na wschód po centralny i południowo-wschodni Sudan, Sudan Południowy, Etiopię i Somalię, dalej na południe po północną Namibię, północną Botswanę i północno-wschodnie RPA[3]
- jaskółka drutosterna (H. s. filifera) – południowy Uzbekistan i południowy Tadżykistan, Afganistan, Pakistan, Indie, południowo-zachodni Nepal, Mjanma, północna Tajlandia, Laos, Kambodża i centralny Wietnam[3]
Morfologia
Długość ciała wynosi 14–21 cm; masa ciała 9–17 g[3]. Wierzch ciała błyszcząco niebieskoczarny, kuper rudy, w ogonie widnieją długie widełki. Spód rdzawy z białą maską i górną częścią piersi[6].
Ekologia i zachowanie
Środowiskiem życia jaskółki rdzawogłowej są obszary trawiaste, sawanna, otwarte obszary leśne, tereny przecinki, obszary upraw i siedliska ludzkie[3]. Poluje na owady w powietrzu, niekiedy z innymi jaskółkami, na przykład szarorzytką (Pseudhirundo griseopyga) i jaskółką abisyńską (Hirundo abyssinica). Zjada m.in. chrząszcze, pluskwiaki, motyle i muchówki[7].
Lęgi
Jaskółka rdzawogłowa jest monogamiczna, gniazduje samotnie. Gniazdo budują oba ptaki z pary, zajmuje im to około tygodnia. Ma formę płytkiego kubeczka zbudowanego z kawałków błota i wyściełanego łodygami, źdźbłami traw i pierzem. Zwykle jaskółki umieszczają je na obiekcie pochodzenia antropogenicznego. To samo gniazdo używane jest kilka sezonów, ptaki naprawiają swoją konstrukcję przed złożeniem jaj. W zniesieniu jest ich 2–4, wysiaduje je samica przez 14–19 dni. Przez kilka pierwszych dni życia z pisklętami przebywa samica. Młode są karmione przez oba ptaki z pary. Po 15–24 dniach opuszczają gniazdo, ale jeszcze 3–4 tygodnie śpią w nim, prawdopodobnie aż do złożenia następnych jaj[7].
Status
IUCN uznaje jaskółkę rdzawogłową za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2020). BirdLife International uznaje trend populacji za rosnący[8].
Przypisy
- ↑ Hirundo smithii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Hirundo smithii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d e Turner, A.: Wire-tailed Swallow (Hirundo smithii). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.) (2014). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2004. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-16)].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Swallows. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-01]. (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Hirundininae Rafinesque, 1815 - jaskółki (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-01].
- ↑ Wiesław Dudziński, Marek Keller, Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multico, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
- ↑ a b Hirundo smithii (Wire-tailed swallow). Biodiversity Explorer. [dostęp 2019-11-26].
- ↑ Wire-tailed Swallow Hirundo smithii. BirdLife International. [dostęp 2021-01-01].
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).