Jodła Frasera

Jodła Frasera
Ilustracja
Systematyka[1][2][3]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

sosnowce

Rodzina

sosnowate

Rodzaj

jodła

Gatunek

jodła Frasera

Nazwa systematyczna
Abies fraseri (Pursh) Poir.
Encycl. suppl. 5:35. 1817[4]
Synonimy
  • Abies humilis Bach.Pyl.
  • Picea fraseri (Pursh) Loudon
  • Picea hudsonia Gordon
  • Pinus fraseri Pursh[5]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[6]

Zasięg
Mapa zasięgu
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Jodła Frasera (Abies fraseri (Pursh) Poir.) – gatunek drzewa należący do rodziny sosnowatych. Występuje w południowo-wschodniej części Ameryki Północnej, na terenie Karoliny Północnej, Tennessee i Wirginii[4]. Jest wizytówką parku narodowego Great Smoky Mountains. Nazwana na cześć Johna Frasera w 1817 roku[7].

Morfologia

Pokrój
Liście
Pokrój
Zgrabne, wytrzymałe drzewo dorastające 20-25 m wysokości o stożkowatej, wąskiej sylwetce[8][7].
Kora
Na młodych drzewach ciemnobrązowa, u starszych różowoszara. Pokrywa się żywicznymi naciekami[7].
Liście
Tępo zakończone igły długości 2 cm, z wierzchu ciemnozielone, od spodu z szerokimi, srebrzystoszarymi paskami. Wyrastają rzędami po obu stronach pędu, wyginają się w różnych kierunkach. Pąki zimowe mają charakterystyczne czekoladowobrązowe zabarwienie i są pokryte grubą warstwą żywicy[7].
Szyszki
Sterczące, ciemnopurpurowe z jasnobrązowymi, długimi, odwiniętymi łuskami wspierającymi. Dorastają 5,5 cm długości[7].

Biologia i ekologia

Fanerofit. Roślina jednopienna, wiatropylna. Rośnie w lasach górskich do 1500 m n.p.m. Liczba chromosomów 2n=24[8].

Zagrożenia i ochrona

Jodła ta wpisana jest do Czerwonej księgi gatunków zagrożonych w kategorii gatunek narażony (ang. Vulnerable – VU)[6].

Zastosowanie

Spotykana w parkach i arboretach. Jest popularnym gatunkiem drzewa choinkowego także w Europie[7].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-26]  (ang.).
  3. M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3  (ang.).
  4. a b Abies fraseri. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-07-01]. (ang.).
  5. The Plant List. [dostęp 2013-07-01].
  6. a b A.A. Farjon A.A., Abies fraseri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2013-07-01]  (ang.).
  7. a b c d e f Tony Russel, Catherine Cutler, Martin Walters: Ilustrowana encyklopedia Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 118. ISBN 97883242-0842-5.
  8. a b Flora of North America. [w:] Abies fraseri [on-line]. [dostęp 2013-07-01]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 1034953
  • Flora of North America: 233500006
  • GBIF: 2685318
  • identyfikator iNaturalist: 136317
  • IPNI: 1030488-2
  • ITIS: 181829
  • NCBI: 97172
  • Plant Finder: 284981
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2609865
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:1030488-2
  • Tela Botanica: 121599
  • identyfikator Tropicos: 24900138
  • USDA PLANTS: ABFR
  • CoL: 8KCQ