John Bruton
John Bruton (2011) | |||
Data i miejsce urodzenia | 18 maja 1947 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 6 lutego 2024 | ||
Taoiseach | |||
Okres | od 15 grudnia 1994 | ||
Przynależność polityczna | Fine Gael | ||
Poprzednik | Albert Reynolds | ||
Następca | Bertie Ahern | ||
|
John Gerard Bruton, irl. Seán de Briotún (ur. 18 maja 1947 w Dublinie[1], zm. 6 lutego 2024 tamże[2]) – irlandzki polityk i prawnik, długoletni deputowany, w latach 1990–2002 lider Fine Gael, od 1994 do 1997 premier Irlandii (taoiseach).
Życiorys
Ukończył szkołę jezuicką Clongowes Wood College, następnie studiował ekonomię na University College Dublin i prawo w King’s Inns, uzyskując w 1970 uprawnienia barristera (prawnika reprezentującego klienta przed sądem)[1][3]. Zaangażował się w działalność polityczną w ramach Fine Gael, do której wstąpił w 1965[1].
W 1969 po raz pierwszy został wybrany do Dáil Éireann. Z powodzeniem ubiegał się o reelekcję w wyborach w 1973, 1977, 1981, lutym 1982, listopadzie 1982, 1987, 1989, 1992, 1997 i 2002, sprawując mandat deputowanego w niższej izbie irlandzkiego parlamentu 19, 20., 21., 22., 23., 24., 25., 26., 27., 28. i 29. kadencji[4][5].
W latach 1973–1977 był parlamentarnym sekretarzem. Od czerwca 1981 do marca 1982 pełnił funkcję ministra finansów. Od grudnia 1982 do grudnia 1983 był ministrem przemysłu i energii, następnie kolejno ministrem przemysłu, handlu i turystyki (do lutego 1986) i ministrem finansów (do marca 1987). Od stycznia do marca 1987 pełnił też funkcję ministra służb publicznych. W 1990 został nowym przewodniczącym Fine Gael[4][5].
Po wyborach w 1992 jego ugrupowanie znalazło się w opozycji. Gdy jednak w 1994 doszło do rozłamu w rządzącej koalicji laburzystów i Fianna Fáil, John Bruton stanął na czele nowego gabinetu tworzonego przez FG, Partię Pracy i Demokratyczną Lewicę. Urząd ten sprawował od grudnia 1994 do czerwca 1997[1][4]. W okresie tym przypadła m.in. prezydencja Irlandii w Unii Europejskiej, w trakcie której finalizowano negocjacje dotyczące paktu stabilności i wzrostu[6].
W 2001 ustąpił z funkcji lidera partii. Pozostał członkiem parlamentu, reprezentował go w Konwencie Europejskim[7]. W 2004 zrezygnował z mandatu deputowanego[5]. Od grudnia 2004 do października 2009 zajmował stanowisko ambasadora Unii Europejskiej w Stanach Zjednoczonych[1].
Życie prywatne
Był bratem polityka Richarda Brutona[8]. Był żonaty z Finolą Bruton, miał czworo dzieci[6].
Przypisy
- ↑ a b c d e John Bruton, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-04-18] (ang.).
- ↑ John Bruton: Tributes to 'formidable gentleman' who has died aged 76. irishnews.com, 6 lutego 2024. [dostęp 2024-02-06]. (ang.).
- ↑ John Bruton. generalmichaelcollins.com. [dostęp 2016-04-18]. (ang.).
- ↑ a b c John Bruton. electionsireland.org. [dostęp 2016-04-18]. (ang.).
- ↑ a b c Mr. John Bruton. oireachtas.ie. [dostęp 2016-04-18]. (ang.).
- ↑ a b His Excellency John Bruton. washdiplomat.com. [dostęp 2016-04-18]. (ang.).
- ↑ Composition. european-convention.europa.eu. [dostęp 2016-01-31]. (ang.).
- ↑ Seán Donnelly: Elections 2011. Dublin: Seán Donnelly, 2012, s. 100. ISBN 978-0-9520197-8-7. [dostęp 2016-04-04]. (ang.).
- p
- d
- e
Prezydenci Dáil Éireann |
|
---|---|
Prezydent Republiki Irlandzkiej |
|
Przewodniczący Rządu Tymczasowego |
|
Prezydenci Rady Wykonawczej |
|
Taoisigh |
|
- p
- d
- e
W dniu powstania |
|
---|---|
Późniejsi członkowie rządu |
|
- p
- d
- e
- PWN: 3881217
- Britannica: biography/John-Bruton
- NE.se: john-bruton
- SNL: John_Bruton
- Hrvatska enciklopedija: 9864