Juraniowy Potok

Juraniowy Potok
Juráňov potok
Ilustracja
Głębokie koryto Juraniowego Potoku i drewniane belki, pozostałość po pomoście
Kontynent

Europa

Państwo

 Słowacja

Kraj

 żyliński

Lokalizacja

Tatry Zachodnie

Potok
Długość 4,6 km
Źródło
Wysokość

~1340–1400 m n.p.m.

Współrzędne

49°14′55″N 19°46′41″E/49,248611 19,778056

Ujście
Recypient Orawica
Miejsce

połączenie z Cichą Wodą Orawską

Wysokość

829 m n.p.m.

Współrzędne

49°17′13″N 19°46′25″E/49,286944 19,773611

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie kraju żylińskiego
Mapa konturowa kraju żylińskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Multimedia w Wikimedia Commons
Kocioł eworsyjny i kaskada

Juraniowy Potok (słow. Juráňov potok) – potok w słowackich Tatrach Zachodnich, spływający Doliną Juraniową. Pomimo że płynie w kierunku z południa na północ, jest zaliczany do cieków wodnych „południowej” strony Tatr, spływa bowiem generalnie na południową stronę głównego wododziału karpackiego i należy do zlewiska Morza Czarnego.

Źródła Juraniowego Potoku znajdują się pod grzbietem głównego wododziału karpackiego, na północno-zachodnich zboczach Juraniowej Przełęczy (na wysokości ok. 1340 m n.p.m.) i na północnych stokach Bobrowca na wysokości ok. 1400 m n.p.m. Potok spływa generalnie w kierunku północnym, przyjmując po kilka drobnych dopływów z lewej, ze stoków Jamborowego Wierchu i Jamborowej Skałki (Hrubý vrch, 1329 m n.p.m.), oraz z prawej strony, z masywu Furkaski. W dolnym biegu przepływa przez wąski wąwóz skalny długości ok. 1 km, zwany Juraniową Cieśniawą. Na tym odcinku, od „białej” wody spienionej na licznych progach, kotłach eworsyjnych i kaskadach, potok nazywany jest też niekiedy Białą Wodą Juraniową lub Białym Potokiem. Na wysokości 829 m n.p.m. Juraniowy Potok łączy się z Cichą Wodą Orawską, dając początek Orawicy. Ten końcowy jego odcinek tworzy granicę między Kotliną Orawicką (po zachodniej stronie potoku) a Doliną Cichą Orawską (po wschodniej stronie).

W ciasnym i głębokim korycie, jakie Juraniowy Potok wyrzeźbił w Juraniowej Cieśniawie, nie dało się zrobić drogi dla zwózki drzewa z doliny. W tym celu w latach 1885–1886 zbudowano w tym miejscu ponad potokiem drewniany pomost o długości 903 m. Był on często niszczony po większych wiosennych wylewach i naprawiany. Do I wojny światowej służył do zwózki drzewa, do 1934 r. można było jeszcze przejść po nim pieszo. Pozostały jeszcze po nim pojedyncze belki w skale.

 Osobny artykuł: Potoki tatrzańskie.

Bibliografia

  • Marian Kunicki, Tadeusz Szczerba: Słowackie Tatry Zachodnie. Gliwice: Wydawnictwo Ryszard M. Remiszewski – RMR, 1999. ISBN 83-904352-6-8.
  • Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  • Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. II. Latchorzew: Wyd. Trawers, 1998. ISBN 83-901580-8-6.