Klasztor Cysterek w Owińskach

Dawny klasztor Cysterek w Owińskach
nr rej. 2406 z 21 grudnia 1932[1]
Ilustracja
kościół św. Jana Chrzciciela oraz budynek klasztorny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Owińska

Kościół

rzymskokatolicki

Właściciel

cysterki

Klauzura

nie

Typ zakonu

żeński

Obiekty sakralne
Kościół

św. Jana Chrzciciela w Owińskach

Fundator

Przemysł I, Bolesław Pobożny

Styl

barok

Materiał budowlany

cegła

Data budowy

1721–1731

Data zamknięcia

1835

Położenie na mapie gminy Czerwonak
Mapa konturowa gminy Czerwonak, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Cysterek w Owińskach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Cysterek w Owińskach”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Cysterek w Owińskach”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Cysterek w Owińskach”
Ziemia52°30′41″N 16°58′21″E/52,511389 16,972500
Multimedia w Wikimedia Commons

Klasztor Cysterek w Owińskach – dawny kościół i klasztor cysterek znajdujący się we wsi Owińska, w powiecie poznańskim, w gminie Czerwonak. Obecnie kościół służy jako świątynia parafialna, natomiast klasztor mieści Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych.

Architektura

Kościół poklasztorny, barokowy centralny z kopułą, zbudowany po pożarze starszego (1720) w latach 1721-1731 według projektu Pompeo Ferrari. Podczas okupacji kościół zamieniony na magazyn SS.

Świątynia posiada bogate barokowe wyposażenie wnętrza. Barokowe stalle z intarsjami oraz konfesjonały rzeźbione, rokokowe. Polichromia Adama Swacha 1729/1730. W zakrystii zniszczonej pożarem 1783, odbudowanej 1788 (data inkrustowana w posadzce) trzy stare portrety: ksieni Joanny Malczewskiej, 1720, ksieni Melchiory Gurowskiej około 1785 z podpisem malarza J. Michałowskiego, Rafała Gurowskiego (zmarłego 1797), kasztelana poznańskiego i starosty kolskiego. W wieży kościelnej mur gotycki z XV wieku.

Klasztor barokowy z początku XVIII wieku według projektu Jana Catenazziego, dokończony przez Pompeo Ferrari, drugie piętro nadbudowane 1880.

Obiekt otrzymał w 2013 nagrodę w konkursie Zabytek Zadbany, w kategorii najlepsza rewaloryzacja przestrzeni kulturowej i krajobrazu[2]. 6 maja 2018 nastąpiła uroczystość poświęcenia wyremontowanego obiektu przez arcybiskupa Stanisława Gądeckiego[3].

Historia

  • 1241/1242 – prawdopodobne daty wystawienia aktu fundacyjnego braci: księcia poznańskiego Przemysła I i księcia Bolesława Pobożnego.
  • 1252 – przybycie 12 cysterek z Trzebnicy do Owińsk. Cysterki miały zapewne już od założenia swego domu, jak i inne klasztory w kraju i zagranicą, szkołę w której kształciły oprócz kandydatek do swego zakonu także i inne dziewczęta z domów ziemiańskich.
  • 1700 – rozpoczęcie budowy nowego kościoła i klasztoru według projektu Jana Catenazziego.
  • 1720-1728 – odbudowa budynków, po pożarze według koncepcji włoskiego architekta, Pompeo Ferrariego.
  • 1806 – klasztor odwiedza Napoleon Bonaparte w obecności generała Dezyderego Adama Chłapowskiego. Wizyta ta ma wymiar sensacyjno-kryminalny, bowiem podczas niej próbowano dokonać zamachu na Napoleona.
  • 1835 – kasata zakonu i przeniesienie cysterek do klasztoru w Ołoboku.
  • 1838 – utworzenie w budynkach klasztornych szpitala psychiatrycznego.
  • 1939 – eksterminacja pacjentów szpitala przez Niemców w ramach akcji T4.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolska [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 .
  2. Jolanta Goszczyńska, Wielkopolscy laureaci konkursu Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany” w latach 2013-2015, w: Wielkopolski Biuletyn Konserwatorski, tom IV/2015, s. 304, ISBN 978-83-931388-9-0.
  3. opr. Tomasz Sikorski, Powiat Poznański 2018, w: Prasowa Powiatowa 17., nr 31-32(41-42)/2018, s.4, ISSN 2544-3925

Bibliografia

  • Franciszek Jaśkowiak, Województwo poznańskie. Przewodnik, Wydawnictwo „Sport i Turystyka”, Warszawa 1967, s. 270.
  • p
  • d
  • e
Cystersi w Polsce
  • Miejsca działalności cystersów w Polsce współcześnie i w przeszłości