Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Pławniowicach

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
w Pławniowicach
Kaplica pałacowa pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny[1][a]
nr rej.:
- 1514/93 z 26.02.1993 (woj. katowickie)[2]
- A/136/10 z 16.12.2010 (woj. śląskie)[2]
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Pławniowice

Adres

ul. Gliwicka 46
44-171 Pławniowice[3][4]

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Pławniowicach

Wezwanie

Niepokalanego Poczęcia NMP

Wspomnienie liturgiczne

8 grudnia

Historia
Data zakończenia budowy

1885

Data poświęcenia

15 października 1885[3]

Aktualne przeznaczenie

kościół parafialny

Data reaktywacji

1945[1]

Fundator

Rodzina Ballestremów[5][6]

Dane świątyni
Styl

późnobarokowy[6][7][8]

Architekt

Konstanty Heidenreich[5]

Świątynia
• materiał bud.


• cegła, piaskowiec[6]

Ołtarz
• liczba ołtarzy
• wezwania ołtarzy bocznych


2
św. Józefa[6]

Liczba naw

1[6]

Położenie na mapie gminy Rudziniec
Mapa konturowa gminy Rudziniec, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Pannyw Pławniowicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Pannyw Pławniowicach”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Pannyw Pławniowicach”
Położenie na mapie powiatu gliwickiego
Mapa konturowa powiatu gliwickiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Pannyw Pławniowicach”
Ziemia50°23′04,920″N 18°28′38,952″E/50,384700 18,477487
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Pławniowicach[4][a] (do 1945 r. kaplica pałacowa Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny[1][5][a]) – rzymskokatolicki kościół parafialny (od 1945 r[1][3][5].) znajdujący się w Pławniowicach, przy ul. Gliwickiej 46[3], w dekanacie Pławniowice, w diecezji gliwickiej[4].

Świątynia mieści się w dawnej kaplicy pałacowej[a] i stanowi część Zespołu Pałacowo-Parkowego w Pławniowicach[1][2][5].

Historia

Pierwotnie kościół służył jako kaplica pałacowa rodziny Ballestremów, która za siedzibę rodową obrała sobie Pławniowice i tu postanowiła wybudować swoją rezydencję[5].

Zaprojektowanie pałacu i nadzór nad pracami budowlanymi polecono Konstantynowi Heidenreichowi, mistrzowi budowlanemu pochądzącemu z Kopic[5].

Budowę rozpoczęto w 1882 roku[5][6], rok później przystąpiono do budowy kaplicy, wraz z przylegającym do niej skrzydłem[6].

W latach 1884-1885 prowadzono prace wykończeniowe, a 15 października 1885 r. nastąpiła konsekracja kaplicy pałacowej, której nadano wezwanie Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny[1][6].

Do 1945 r. pałac należał do rodziny Ballestremów, lecz na początku tego roku ówczesny właściciel opuścił posiadłość, w obawie przed Armią Czerwoną. Również do 1945 roku wieś Pławniowice należała do parafii Rudno[1][5].

Po zakończeniu II wojny światowej obiekt przekazano władzom kościelnym, erygowano w Pławniowicach parafię, przez co kaplica pałacowa stała się kościołem parafialnym, a przylegające do niej zachodnie skrzydło pałacu przeznaczono na plebanię[1][5].

W 1993 roku rozpoczęto generalny remont całego budynku[5][6].

Architektura

Kaplica wybudowana na planie kwadratu[6][8], jednonawowa, o charakterze późnobarokowym[6][7], z prezbiterium zamkniętym trójbocznie[8].

Wnętrze zdobione polichromią figuralno-ornamentalną (będącą dziełem wrocławskiego malarza o imieniu Münster), pilastrami[6] i przekryte sklepieniem gwiaździstym[7][8], z emporami nakrytymi sklepieniem krzyżowo-żebrowym[8].

W prezbiterium znajduje się wizerunek Maryi Niepokalanie Poczętej, czczonej przez anioły, a także wizerunki czterech Ewangelistów i Chrystusa. W nawie głównej wizerunki aniołów, ornamenty roślinne, dekoracje przypominające podziały wykonane za pomocą boni, rzeźbiony chór muzyczny oraz kuta krata przy wejściu na chór boczny[6].

Wyposażenie, tj. ołtarz główny, ołtarz boczny, organy, stacje drogi krzyżowej oraz chrzcielnica zachowało się do dnia dzisiejszego. Rzeźby ołtarzowe autorstwa wrocławskiego rzeźbiarza Franke[6].

Msze Święte

Niedziele i Święta:

8:00, 10:00; 18:00 - od II niedzieli lipca do końca sierpnia[3]

Dni powszednie:

7:00 lub 18:00 (19:00 - od maja do sierpnia)[3]

Galeria

  • Kościół i plebania
    Kościół i plebania
  • Widok od strony dziedzińca pałacowego
    Widok od strony dziedzińca pałacowego
  • Fasada pałacu i główne wejście do kościoła
    Fasada pałacu i główne wejście do kościoła
  • Krzyż misyjny przy kościele
    Krzyż misyjny przy kościele
  • Ołtarz główny
    Ołtarz główny
  • Ołtarz boczny
    Ołtarz boczny
  • Empora boczna
    Empora boczna
  • Wejście na chór boczny
    Wejście na chór boczny
  • Witraż
    Witraż
  • Witraż nad wejściem głównym
    Witraż nad wejściem głównym
  • Organy
    Organy

Zobacz też

Uwagi

  1. a b c d Do dnia dzisiejszego wiele osób dalej określa świątynię nazwą kaplica pałacowa zamiast kościół.

Przypisy

  1. a b c d e f g h Parafia - Historia. [dostęp 2024-09-16]. (pol.).
  2. a b c Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 4 czerwca 2024 r.) (pol.) wkz.katowice.pl
  3. a b c d e f Z życia parafii. [dostęp 2024-09-16]. (pol.).
  4. a b c Informacje na stronie diecezji gliwickiej. [dostęp 2024-09-16]. (pol.).
  5. a b c d e f g h i j k Pałac i park - Historia. [dostęp 2024-09-16]. (pol.).
  6. a b c d e f g h i j k l m n Pałac Ballestremów w Pławniowicach. 2016. [dostęp 2024-09-16]. (pol.).
  7. a b c Pilch Józef: Leksykon zabytków architektury Górnego Śląska. Warszawa: Arkady, 2008, s. 333.
  8. a b c d e Pławniowice. marzec 2009. (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Transmisja na żywo w serwisie YouTube z kościoła w Pławniowicach
  • Zdjęcia kaplicy pałacowej w serwisie fotpolska.eu
  • Wirtualny spacer po pałacu i kaplicy