Kugel

Ten artykuł od 2011-04 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Kugel

‏קוגל‎, ‏קוגעל‎

danie główne, deser
Rodzaj	zapiekanka
Kuchnia	żydowska
Miejsce powstania	Europa Środkowa
Składniki
jajka
Książki w Wikibooks

Kugel, kugiel (jidysz: קוגל kugl lub קוגעל) – typ potraw tradycyjnej kuchni żydowskiej łączących wiele składników w formie zapiekanki^[1]; bywają one rozmaite, a jedynym niezmiennym są jajka^[1]. Kugle dzieli się na słodkie i pikantne^[1]. Mogą być dodatkiem do dania głównego lub deserem^[1].

Tradycyjnym żydowskim daniem jest babka ziemniaczana z cebulką i in. pieczona w piecu. Danie to znane jest również w kuchni polskiej i litewskiej, gdzie do kugla czasem dodaje się też skwarki lub żeberka wieprzowe. W kuchni żydowskiej często przyrządzany z mięsem kaczki.

W Polsce kugel rozpowszechniony jest głównie na Podlasiu, gdzie pojawia się na równi z kartaczami czy kiszką ziemniaczaną. Na Kurpiach znany jest jako „rejbak”; nazwa ta pochodzi od „rejbowania” (od niem. reiben – trzeć), czyli tarcia ziemniaków na tarce^[2]. W okolicach Przedborza, Radoszyc, Fałkowa i Ostrowi Mazowieckiej znany jako kugiel. Tradycyjny kugiel przedborski przygotowywano z tartych kartofli, kawałków tłustego mięsa wieprzowego, jaj, utartej bułki i cebuli, z dodatkiem pieprzu i soli. Żydzi zamiast wieprzowiny stosowali gęsinę^[3]. Jest to także regionalna potrawa w gminie Fałków^[4][5]. Najczęściej przyrządzany z żeberkami wieprzowymi, choć można również wykorzystać inne rodzaje mięsa (np. wołowinę, golonkę). Ze względu na czasochłonność przygotowania pojawia się na stołach głównie z okazji świąt.

Kugel przyrządzany bywa także z makaronu, w kilku wersjach, z różnych rodzajów makaronu, np. na słodko z twarogiem, jajkiem i cukrem, „brązowy kugiel makaronowy” – z cukrem i pieprzem^{[potrzebny przypis]}.