Kwas fluorooctowy

Kwas fluorooctowy
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
kwas 2-fluoroctowy
Inne nazwy i oznaczenia
FAA
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C2H3FO2

Inne wzory

CH2FCOOH

Masa molowa

78,04 g/mol

Wygląd

bezbarwne kryształy

Identyfikacja
Numer CAS

144-49-0

PubChem

5237

SMILES
C(C(=O)O)F
InChI
InChI=1S/C2H3FO2/c3-1-2(4)5/h1H2,(H,4,5)
InChIKey
QEWYKACRFQMRMB-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
Gęstość
1,3693 g/cm³ (36 °C)[1]; ciecz
Rozpuszczalność w wodzie
rozpuszczalny[1]
w innych rozpuszczalnikach
rozpuszczalny w etanolu[1]
Temperatura topnienia

35,2 °C[1]

Temperatura wrzenia

168 °C[1]

Kwasowość (pKa)

2,59[1]

Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanego źródła[2]
Działanie żrące Czaszka i skrzyżowane piszczele Środowisko
Niebezpieczeństwo
Zwroty H

H300, H314, H400

Zwroty P

P260, P273, P280, P303+P361+P353, P304+P340+P310, P305+P351+P338

Numer RTECS

AH5950000

Dawka śmiertelna

LD50 4,68 mg/kg (szczur, drogą pokarmową)[2]

Podobne związki
Podobne związki

kwas chlorooctowy, Kwas dichlorooctowy, kwas trifluorooctowy

Pochodne

fluorooctan sodu, fluorooctan etylu

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Kwas fluorooctowy, CH
2
FCOOH
organiczny związek chemiczny, mocny kwas karboksylowy, pochodna fluorowa kwasu octowego, dywersyjny bojowy środek trujący z grupy fluorooctanów.

Tworzy bezbarwne kryształy w formie igieł o temperaturze topnienia 31 °C, łatwo rozpuszczalne w wodzie i etanolu. Sole kwasu fluorooctowego występują naturalnie w przynajmniej 40 roślinach w Afryce, Australii i Ameryce Południowej, m.in. w afrykańskiej Dichapetalum cymosum, której liście i nasiona były używane przez krajowców do sporządzania zatrutych strzał i zatruwania źródeł wody oraz Chailletia toxicaria stosowanej do trutek na szczury.

Dzięki efektowi indukcyjnemu atomu fluoru kwas fluorooctowy jest ok. 100 razy mocniejszy od kwasu octowego, a jednocześnie ok. 100 razy słabszy od kwasu trifluorooctowego.

Kwas fluorooctowy działa na organizm w formie cieczy i par. Mogą wnikać przez drogi oddechowe, układ pokarmowy i skórę. Objawy zatrucia podobne jak w przypadku paralityczno-drgawkowych bojowych środków trujących. Obserwuje się ślinotok, wymioty, bezwolne oddawanie moczu i kału oraz drgawki i utratę przytomności, poprzedzające zgon. Objawy występują po okresie utajenia (od 30 minut do 6 godzin). Śmierć następuje w czasie od kilku godzin do kilku dni (w zależności od dawki) na skutek zahamowania procesów oddychania komórkowego.

Silnie toksyczne są także estry kwasu fluorooctowego, np. fluorooctan etylu.

Przypisy

  1. a b c d e f CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 95, Boca Raton: CRC Press, 2014, s. 3-274, 5-94, ISBN 978-1-4822-0867-2  (ang.).
  2. a b Fluoroacetic acid, karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, Merck, 1 sierpnia 2021, numer katalogowy: 796875 [dostęp 2022-10-28] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

Bibliografia

  • 1000 słów o chemii i broni chemicznej, ZygfrydZ. Witkiewicz (red.), Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987, ISBN 83-11-07396-1, OCLC 19360683 .