Marjory Stephenson

Marjory Stephenson
Państwo działania

 Wielka Brytania

Data i miejsce urodzenia

24 stycznia 1885
Burwell (Cambridgeshire)

Data i miejsce śmierci

12 grudnia 1948
Cambridge

profesor
Specjalność: biochemia, mikrobiologia
Alma Mater

Newnham College

University College London, University of Cambridge

Marjory Stephenson (ur. 24 stycznia 1885 w Burwell (Cambridgeshire), zm. 12 grudnia 1948 w Cambridge) – brytyjska biochemiczka i mikrobiolożka, badaczka metabolizmu bakterii, autorka podręcznika dla mikrobiologów Bacterial Metabolism (1930), założycielka Society for General Microbiology. Była jedną z dwóch pierwszych kobiet, którym przyznano członkostwo w Royal Society[1].

Życiorys

Dzieciństwo i edukacja

Marjory Stephenson urodziła się w Burwell w Cambridgeshire jako najmłodsze dziecko właściciela cementowni Roberta Stephensona i Sarah Rogers. Najpierw była edukowana w domu (jak później twierdziła, swoje zainteresowania naukowe zawdzięczała guwernantce, Annie Botwright[2] ), a następnie uczęszczała do Berkhamsted School for Girls w Hertfordshire. W 1903 roku dostała się do żeńskiego Newnham College w Cambridge, gdzie uczęszczała na zajęcia z chemii, fizjologii i biologii. Kobiety nie miały wówczas dostępu do chemicznych i biologicznych laboratoriów Uniwersytetu w Cambridge, zatem Stephenson korzystała z własnych laboratoriów Newnham College[3].

Początki działalności naukowej i społecznej

Początkowo Stephenson zamierzała studiować medycynę, ale musiała zmienić plany ze względu na brak funduszy. Została nauczycielką nauki gospodarstwa domowego, najpierw w Gloucester County Training College, a następnie w londyńskim King's College of Household Science. Pozycję w laboratorium naukowym w University College London zaoferował jej biochemik Robert Plimmer. Stephenson zajmowała się tam metabolizmem tłuszczów[2].

Po wybuchu Pierwszej Wojny Światowej Stephenson dołączyła do brytyjskiego Czerwonego Krzyża. Prowadziła kuchnie szpitalne we Francji, a następnie kierowała działalnością kuchni Czerwonego Krzyża w Salonikach. W grudniu 1918 roku otrzymała Order Imperium Brytyjskiego piątej klasy. W wyniku swoich doświadczeń podczas wojny, Stephenson zaangażowała się w ruch pacyfistyczny[2].

Działalność naukowa

Gdy Marjory Stephenson powróciła do pracy naukowej po zakończeniu wojny, znalazła zatrudnienie w laboratorium Fredericka Hopkinsa w Cambridge, gdzie wkrótce zaczęła całkowicie samodzielne badania naukowe. Początkowo badała witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, a następnie zajęła się metabolizmem bakterii. Opracowała nowe metody ekstrakcji enzymów z bakterii. Wraz z Leonardem Sticklandem zidentyfikowała bagienne bakterie odpowiedzialne za redukcję siarczanów i rozkład kwasu mrówkowego. Prawdopodobnie jako pierwsza wyizolowała czystą kulturę archeonów[4].

Nagrody i odznaczenia i upamiętnienia

W grudniu 1918 roku otrzymała Order Imperium Brytyjskiego piątej klasy. W 1945 jako jednej z pierwszych dwóch kobiet przyznano jej członkostwo w Royal Society. W Society for General Microbiology wygłaszany jest co dwa lata wykład jej imienia i przyznawana nagroda[2].

Przypisy

  1. MelindaM. Baldwin MelindaM., The Royal Society’s first woman physicist, „Physics Today”, 25 stycznia 2018 [dostęp 2023-09-11]  (ang.).
  2. a b c d JaneJ. Cope JaneJ., Marjory Stephenson ScD FRS (1885-1948) [online], 2014 [dostęp 2023-09-29]  (ang.).
  3. M.F.M.F. Rayner-Canhamand M.F.M.F., G.W.G.W. Rayner-Canham G.W.G.W., Marjory Stephenson: Founder of Microbial Biochemistry [online], 18 grudnia 2018 [dostęp 2023-09-29]  (ang.).
  4. FrankF. Sargent FrankF., R. GaryR.G. Sawers R. GaryR.G., A paean to the ineffable Marjory Stephenson, „Microbiology”, 168 (3), 2022, DOI: 10.1099/mic.0.001160, PMID: 35333705, PMCID: PMC9558355  (ang.).
  • ISNI: 0000000117824231
  • VIAF: 161333223
  • LCCN: no94030118
  • GND: 1105565181
  • NDL: 00526473
  • SUDOC: 075472155
  • NKC: jo2017955487
  • NTA: 130609935
  • CiNii: DA05717603
  • PLWABN: 9810558587405606
  • NUKAT: n2007129926
  • OBIN: 36280