Mauzoleum Bierbaumów w Szreniawie

Mauzoleum Bierbaumów

nr rej. 2277/A z 14 lipca 1993[1]
Mauzoleum Bierbaumów w Szreniawie
Państwo	Polska
Miejscowość	Szreniawa
Typ budynku	mauzoleum
Styl architektoniczny	neogotyk
Architekt	Martin Gropius[2]
Inwestor	Hermann Bierbaum[3]
Wysokość całkowita	22 m[2]
Ukończenie budowy	1860
Odbudowano	2001
Położenie na mapie gminy Komorniki Mauzoleum Bierbaumów
Położenie na mapie Polski Mauzoleum Bierbaumów
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Mauzoleum Bierbaumów
Położenie na mapie powiatu poznańskiego Mauzoleum Bierbaumów
52°18′46″N 16°48′07″E/52,312778 16,801944
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Mauzoleum Bierbaumów – zabytkowe^[4] mauzoleum w Szreniawie

Mauzoleum pierwszych właścicieli majątku w , zbudowane najprawdopodobniej w 1860 r. na polecenie Hermanna von Bierbaum^[3] (ur. 1812)^[5][6], według projektu Martina Gropiusa, w kształcie wieży w stylu neogotyckim z czerwonej cegły i wstawkami ze sztucznego kamienia, usytuowane na piaszczystym wzgórzu na wysokości 118 m n.p.m., na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Znajduje się w zarządzie Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie. Funkcjonuje jako punkt widokowy.

Główną część budowli stanowi wieża o wysokości 22 m, która u dołu ma kształt prostopadłościanu o podstawie kwadratu. Natomiast górna część zbudowana jest na planie ośmioboku. Ufundował ją najprawdopodobniej Leonhard Bierbaum, gdzie w kaplicy grobowej, w części parterowej wieży-mauzoleum, pochował swoją tragicznie zmarłą córkę. Nie wiadomo jednak, czy był to jedynie grobowiec. Prowadzące na górny taras schody, wskazują, iż mogła już w tamtych czasach służyć za punkt widokowy.

Od 1945 roku wieża popadała w ruinę. Z każdym rokiem wejście do środka stawało się coraz bardziej niebezpieczne. Na tarasie rosły kilkuletnie drzewa, których korzenie siały dalsze spustoszenie. W 1993 roku została ona wpisana do rejestru zabytków. Pod koniec lat 90. podjęto decyzję o jej wyremontowaniu. Od 2001 roku pełni funkcję stacji edukacyjnej Wielkopolskiego Parku Narodowego. Wewnątrz budynku znajduje się ekspozycja muzealna oraz fotorelacja z przebiegu prac remontowych. Wspinając się po 124 stopniach, dostaniemy się na taras widokowy, z którego rozpościera się widok na Poznań, a przy dobrej widoczności można dojrzeć także Górę Moraską. Obok wieży znajduje się symboliczny grób rodziny Bierbaumów z tablicą informacyjną. Główne wejście ostrołukowym frontonie a nad nim tympanon z herbami: von Bierbaum^[7].

Krótko po zakończeniu II wojny światowej na terenie wokół mauzoleum dochodziło do nieznanej liczby egzekucji dokonywanych przez Służbę Bezpieczeństwa. Do mordów dochodziło dwa lub trzy razy w tygodniu. Doły, wkrótce po zabójstwach, zostały spenetrowane przez leśniczego z nadleśnictwa Ludwikowo (nieistniejącego) - Józefa Bujaka i dwóch robotników leśnych z Walerianowa - Ignacego i Jana Kujawów. Znaleziono wtedy m.in. zwłoki w habicie zakonnicy i w mundurze żołnierskim. Mimo nacisków na organizacje kombatanckie po 1989 nigdy nie doszło do próby ekshumacji ofiar^[8].

• Pałac w Szreniawie

• Mauzoleum Bierbaumów na stronie internetowej Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie