Mikrusek rdzawy
| Microcebus rufus[1] | |||
| (Lesson, 1840) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ssaki | ||
| Podgromada | żyworodne | ||
| Infragromada | |||
| Rząd | naczelne | ||
| Podrząd | lemurowe | ||
| Rodzina | lemurkowate | ||
| Rodzaj | mikrusek | ||
| Gatunek | mikrusek rdzawy | ||
| Synonimy | |||
| | |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 | |||
| |||
| |||
Mikrusek rdzawy[5] (Microcebus rufus) – gatunek ssaka naczelnego z rodziny lemurkowatych (Cheirogaleidae).
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1840 roku francuski przyrodnik René Lesson, nadając mu nazwę Gliscebus rufus[2]. Miejsce typowe to Madagaskar[2][6]. Holotyp to wypchany okaz (sygnatura MNHN-ZM-2007-1543) ze zbiorów Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu[7]. W 2006 roku wyznaczono również topotyp: jest to dorosły samiec (sygnatura PBZT 116), trzymany na wolności w Parc botanique et zoologique w Tsimbazazie[8].
Wcześniejsze doniesienia o geograficznej zmienności morfologii (np. rozmiar ucha, długość ogona i kolor sierści) M. rufus zostały wyjaśnione poprzez identyfikację nowych gatunków w miejscu, które pierwotnie uważano za jego rozmieszczenie na Madagaskarze – obecnie węższym, ale wciąż niejasnym[9]. Dane molekularne umieszczają M. rufus w kladzie z M. lehilahytsara, M. berthae i M. myoxinus, ale wydaje się, że jest parafiletyczny w stosunku do M. myoxinus[10].
Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[9].
Etymologia
- Microcebus: gr. μικρος mikros „mały”; κήβος kēbos „długoogoniasta małpa”[11].
- rufus: łac. rufus „czerwony, rumiany, rudy”[12].
Zasięg występowania
Mikrusek rdzawy występuje w południowo-wschodnim Madagaskarze[13][14][9]; granice zasięgu są nieznane, ale być może od Parku Narodowego Ranomafana do Parku Narodowego Andringitra i korytarza między nimi[9].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 12 cm, długość ogona 10,9–12,5 cm; masa ciała 44 g[14][15].
Status zagrożenia
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii VU (ang. vulnerable ‘narażony’)[4].
Przypisy
- ↑ Microcebus rufus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c R.P. Lesson: Species des mammifères bimanes et quadrumanes; suivi d’un mémoire sur les Oryctéropes. Paris: J.B. Baillière, 1840, s. 217. (fr.).
- ↑ J.E. Gray. Descriptions of some new genera and fifty unrecorded species of Mammalia. „The Annals and Magazine of Natural History”. 10, s. 257, 1842. (ang.).
- ↑ a b P. Wright, E. Hearthstone, F. Zakamanana, D. Andrianoely & M.E. Donohue 2020, Microcebus rufus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2021-1 [dostęp 2021-07-18] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 29. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Microcebus rufus (Lesson, 1840). [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-05]. (ang.).
- ↑ MNHN-ZM-2007-1543, [w:] Mammals (ZM) [online], Muséum national d’Histoire naturelle [dostęp 2023-09-05] (fr.).
- ↑ E.E. Louis, Jr., M.S. Coles, R. Andriantompohavana, J.A. Sommer, S.E. Engberg, J.R. Zaonarivelo, M.I. Mayor & R.A. Brenneman. Revision of the mouse lemurs (Microcebus) of eastern Madagascar. „International Journal of Primatology”. 27 (2), s. 378, 2006. DOI: 10.1007/s10764-006-9036-1. (ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 138. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ G.M. Sgarlata, J. Salmona, B. Le Pors, E. Rasolondraibe, F. Jan, T. Ralantoharijaona, A. Rakotonanahary, J. Randriamaroson, A.J. Marques, I. Aleixo-Pais, T. de Zoeten, D.S.A. Ousseni, S.B. Knoop, H. Teixeira, V. Gabillaud, A. Miller, M.T. Ibouroi, S. Rasoloharijaona, J.R. Zaonarivelo, N.V. Andriaholinirina & L. Chikhi. Genetic and morphological diversity of mouse lemurs (Microcebus spp.) in northern Madagascar: The discovery of a putative new species?. „American Journal of Mammalogy”. 81 (12), s. e23070, 2019. DOI: 10.1002/ajp.23070. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 421, 1904. (ang.).
- ↑ rufus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-09-05] (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Microcebus rufus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-07-18].
- ↑ a b Ch. Schwitzer, R.A. Mittermeier, E.E. Louis, Jr. & M.C. Richardson: Family Cheirogaleidae (Mouse, Giant Mouse, Dwarf and Fork-marked Lemurs). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 55. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
- ↑ Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 88. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
