Myszochomikowate
| Calomyscidae | |||
| Vorontsov & Potapova, 1979 | |||
 Przedstawiciel rodzaju – myszochomik (Calomyscus sp.) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ssaki | ||
| Podgromada | żyworodne | ||
| Infragromada | |||
| Rząd | gryzonie | ||
| Podrząd | Supramyomorpha | ||
| Infrarząd | myszokształtne | ||
| Nadrodzina | myszowe | ||
| Rodzina | myszochomikowate | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Rodzina: Calomyscus O. Thomas, 1905 | |||
| Synonimy | |||
| |||
| Rodzaje i gatunki | |||
| |||
| |||
| |||
Myszochomikowate[2] (Calomyscidae) – monotypowa rodzina ssaków z nadrodziny myszowych (Muroidea) w obrębie rzędu gryzoni (Rodentia).
Zasięg występowania
Rodzina obejmuje gatunki występujące w Azji (Azerbejdżan, Turcja, Syria, Iran, Turkmenistan, Afganistan i Pakistan)[3][4][5].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 66–98 mm, długość ogona 55–104 mm, długość ucha 12–21 mm, długość tylnej stopy 13–25 mm; masa ciała 14–39 g[4][6].
Systematyka
Rodzaj Calomyscus zdefiniował w 1905 roku angielski zoolog Oldfield Thomas w artykule poświęconym opisowi kolekcji ssaków uzyskanej przez płk. A.C. Bailwarda w Persji i Armenii, opublikowanym w czasopiśmie Abstracts of the Proceedings of the Zoological Society of London[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) myszochomik długoogonowy (C. bailwardi).
Etymologia
Calomyscus: gr. καλος kalos ‘piękny’[7]; μυσκος muskos ‘myszka’, zdrobnienie od μυς mus, μυος muos ‘mysz’[8].
Podział systematyczny
Do rodziny należy jeden rodzaj myszochomik[2] (Calomyscus) z następującymi występującymi współcześnie gatunkami[9][6][3]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[2] | Podgatunki[4][3][6] | Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6] | Podstawowe wymiary[4][6][a] | Status IUCN[10] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Calomyscus bailwardi | O. Thomas, 1905 | myszochomik długoogonowy | gatunek monotypowy | zachodni i południowy Iran (góry Zagros i północne góry Genu); być może południowo-wschodnia Turcja | DC: 8–9,2 cm DO: 8,1–9,2 cm MC: 17–22 g | LC | |
| Calomyscus hotsoni | O. Thomas, 1920 | myszochomik stokowy | gatunek monotypowy | wschodni i południowo-wschodni Iran oraz południowo-zachodni i południowy Pakistan | DC: 6,7–8,5 cm DO: 7,3–9 cm MC: – g | LC | |
| Calomyscus baluchi | O. Thomas, 1920 | myszochomik beludżystański | 3 podgatunki | skaliste obszary w północnym i wschodnim Afganistanie oraz północno-zachodnim i zachodnim Pakistanie | DC: 7,3–9,7 cm DO: 6,3–10,2 cm MC: 15–30 g | LC | |
| Calomyscus mystax | Kashkarov, 1925 | myszochomik turkmeński | gatunek monotypowy | zachodni i południowy Turkmenistan, północno-wschodni Iran (Uly Balkan oraz zachodni i środkowy Kopet-dag) | DC: 7–9,8 cm DO: 6,2–10,4 cm MC: brak danych | LC | |
| Calomyscus elburzensis | G.G. Goodwin, 1938 | myszochomik górski | 3 podgatunki | góry północnego i północno-wschodniego Iranu (na wschód od gór Elburs), południowo-zachodniego i południowego Turkmenistanu oraz północno-zachodniego Afganistanu | DC: 8,2–8,8 cm DO: 8,4–9 cm MC:brak danych | LC | |
| Calomyscus grandis | Schlitter & Setzer, 1973 | myszochomik wielki | gatunek monotypowy | Iran (wulkan Demawend, środkowa część gór Elbrus; granice zasięgu nieznane) | DC: 7,5–9,4 cm DO: 8,8–9,9 cm MC: brak danych | DD | |
| Calomyscus darvishi | Rezazadeh, Zali, Ahmadzadeh, Siahsarvie & Aliabadian, 2024 | gatunek monotypowy | Iran (znany tylko z miejsca typowego z ostanu Isfahan, w zachodniej części centralnych gór Zagros)[11] | DC: około 8,6 cm DO: około 10,9 cm MC: brak danych[11] | NE | ||
| Calomyscus kiabii | Rezazadeh, Ahmadzadeh & Aliabadian, 2024 | gatunek monotypowy | północno-zachodni Iran (znany z 3 miejsc: miejsca typowego w Piranszahr (ostan Azerbejdżan Zachodni), Saghghez (ostan Kurdystan) i Hir (ostan Ardabil))[12] | DC: około 7,7 cm DO: około 9,4 cm MC: brak danych[11] | NE | ||
| Calomyscus urartensis | Vorontsov & Kartavseva, 1979 | myszochomik skalny | gatunek monotypowy | południowo-zachodni Azerbejdżan i skrajny północno-zachodni Iran; prawdopodobnie południowo-wschodnia Turcja | DC: 7,8–9,1 cm DO: 7,5–9,3 cm MC: 15–39 g | LC | |
| Calomyscus tsolovi | Peshev, 1991 | myszochomik syryjski | gatunek monotypowy | Syria (dystrykt Dara (zasięg oparty na zaledwie 14 zebranych okazach)) | DC: 6,6–7,5 cm DO: 5,5–6,6 cm MC: brak danych | DD | |
| Calomyscus behzadi | Akharirad, Dezhman, Aliabadian, Siahsarvie, Shafaeipour & Mirshamsi, 2021 | gatunek monotypowy | zachodni Iran (znany z 2 miejsc: Songor (ostan Kermanszah) i Ghalarang (ostan Ilam) | DC: około 8,3 cm DO: około 9,2 cm MC: brak danych[13] | NE | ||
| Calomyscus kermanensis | Dezhman, Akbarirad, Aliabadian, Siahsarvie, Shafaeipour & Mirshamsi, 2023 | gatunek monotypowy | Iran (ostany Kohgiluje wa Bujerahmad, Fars, Kerman, Jazd i Hormozgan (góry Genu) w północno-wschodniej części Zatoki Perskiej)[14] | DC: 6,5–9,1 cm DO: 7,4–10,2 cm MC: brak danych[15] | NE |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, DD – gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia; NE – gatunki niepoddane jeszcze ocenie.
Opisano również gatunki wymarłe:
- Calomyscus delicatus Aguilar, Brandy & Thaler, 1984[16] (Hiszpania; miocen)
- Calomyscus minor De Bruijn, Dawson & Mein, 1970[17] (Grecja; pliocen)
Uwagi
- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
- ↑ a b O. Thomas. [On a collection of mammals obtained by Col. A. C. Bailward in Persia and Armenia]. „Abstracts of the Proceedings of the Zoological Society of London”. 24, s. 23, 1905. (ang.).
- ↑ a b c Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 232. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 330. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b c d e C.W. Kilpatrick: Family Calomyscidae (Brush-tailed Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 152–155. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Calomyscus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].
- ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 213. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 42.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 160.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-08-21]. (ang.).
- ↑ Taxonomy: Calomyscus – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-08-22]. (ang.).
- ↑ a b c Rezazadeh i in. 2024 ↓, s. 602.
- ↑ Rezazadeh i in. 2024 ↓, s. 598―599.
- ↑ Dezhman i in. 2021 ↓, s. 589.
- ↑ Dezhman i in. 2023 ↓, s. 81–82.
- ↑ Dezhman i in. 2023 ↓, s. 80.
- ↑ J.-P. Aguilar, L.D. Brandy & L. Thaler. Les rongeurs de Salobrena (Sud de l’Espagne) et le probleme de la migration Messinienne. „Paléobiologie continentale”. 14 (2), s. 3–17, 1984. (fr.).
- ↑ H. de Bruijn, M.R. Dawson & P. Mein. Upper Pliocene Rodentia, Lagomorpha and Insectivora (Mammalia) from the Isle of Rhodes (Greece). „Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen”. Series B. 73 (5), s. 556, 1970. (ang.).
Bibliografia
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
- E. Rezazadeh, H. Zali, F. Ahmadzadeh, R. Siahsarvie, C.W. Kilpatrick, R.W. Norris & M. Aliabadian. Two new species of brush-tailed mouse, genus Calomyscus (Rodentia: Calomyscidae), from the Iranian Plateau. „Journal of Mammalogy”. 105 (3), s. 589–608, 2024. DOI: 10.1093/jmammal/gyad116. (ang.).
- M. Dezhman, S. Akbarirad, M. Aliabadian, R. Siahsarvie, A. Shafaeipour & O. Mirshamsi. A new species of Calomyscus Thomas, 1905 (Calomyscidae: Rodentia) from western Iran. „Turkish Journal of Zoology”. 2021 (45), s. 585–593, 2021. (ang.).
- M. Dezhman, S. Akbarirad, M. Aliabadian, R. Siahsarvie, A. Shafaeipour & O. Mirshamsi. A new species of brush-tailed mice of the genus Calomyscus from southern Iran (Calomyscidae: Rodentia). „Iranian Journal of Animal Biosystematics”. 19 (1), s. 71–101, 2023. (ang.).
