Nabróż

Ten artykuł od 2009-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Nabróż
wieś
Ilustracja
Sanktuarium w Nabrożu
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

tomaszowski

Gmina

Łaszczów

Liczba ludności (2021)

229[2][3]

Strefa numeracyjna

84

Kod pocztowy

22-650[4]

Tablice rejestracyjne

LTM

SIMC

0893877[5]

Położenie na mapie gminy Łaszczów
Mapa konturowa gminy Łaszczów, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Nabróż”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Nabróż”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Nabróż”
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego
Mapa konturowa powiatu tomaszowskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Nabróż”
Ziemia50°35′10″N 23°46′35″E/50,586111 23,776389[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Nabróż – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Łaszczów[5][6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Łaszczów[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 269 mieszkańców[8]. W skład sołectwa Nabróż wchodzi także kolonia Nabróż-Kolonia[7].

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Nabrożu-Kolonii[9].

Położenie i historia

Nabróż – wieś położona w północnej części gminy Łaszczów, w obrębie Grzędy Sokalskiej.

Dobra Nabroskie były własnością Drohojewskich, Rakowskich, później należały do Wincentego Rulikowskiego (innego, żyjącego później niż kasztelan). Pierwszy kościół założył w 1411 właściciel wsi Jan Sumik (Sumnik, Sząpnik)[10]. Na przełomie XIX i XX wieków we wsi była także cerkiew parafialna rusińska, cegielnia i szkółka początkowa[11]. 6 maja 1943, wraz z 15 ukraińskimi mieszkańcami wsi, bestialsko zamordowano proboszcza prawosławnego Sergiusza Zacharczuka[12], przez Kościół Prawosławny uznanego za męczennika[13].

17 maja 1944 r. pięć sotni UPA zaatakowało wieś Nabróż, która stanowiła ważne ogniwo obrony w linii polskiej obrony przed nacjonalistami ukraińskimi, atak został odparty przez partyzantów dowodzonych m.in. przez st.sierż. Jana Opiełkę ps. „Arab”. Ludność polska została w większości wobec zagrożenia ewakuowana za linię rzeki Huczwa. 19 maja 1944 r. atak nacjonalistów ukraińskich został ponowiony. Tym razem siły ukraińskie były w przewadze. Oddziały polskie poniosły straty i musiały wycofać się z bronionego terenu, zginęło wielu partyzantów oraz 27 osób cywilnych. Straty UPA to 30 zabitych i tyluż rannych nacjonalistów. Nabróż doszczętnie spłonął[14].

Sanktuarium NMP w Nabrożu

Sanktuarium Maryjne – kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, ufundowany przez Samuela Łaszcza w 1684 r. przebudowany w latach 1901-1905[15].

Największym skarbem parafii Nabróż jest Cudowny Wizerunek Matki Bożej Szkaplerznej obecnie znajdujący się w głównym ołtarzu. Ikona Nabroskiej Pani zapisuje się do katalogu miejsc i znaków odwołujących się do cudownego objawienia się Matki Bożej w XIII w. św. Szymonowi Stock w znaku szkaplerza świętego. Po przeprowadzonych badaniach naukowych w 2001 r. stwierdzono, że wizerunek obrazu Matki Bożej posiada malarskie warstwy z początku XVIII w. to jednak pod jego powłoką znajduje się twarz Maryi która odpowiada stylowi malunku z okresu XVII w. Pomimo takiego spojrzenia na obraz Matki Bożej z Nabroża, okazywana cześć nie uległa zmianie a doznawane łaski znalazły swoje dokumentalne potwierdzenie. Przed Koronacją Obraz został poddany konserwacji i odmalowaniu[16].

Cmentarz

Około 100 m od kościoła zlokalizowany jest cmentarz parafialny na którym znajduje się wiele zabytkowych grobowców oraz nagrobków żeliwnych i kamiennych. Znajduje się tu murowana, późnoklasycystyczna kaplica grobowa Rakowskich z ok. 1850 roku. Jest to budowla prostokątna, przykryta dwuspadowym dachem, z przedsionkiem od tyłu, z którego prowadzi wejście do krypty. Ponadto grobowce rodzin: Kosteckich, Chrzanowskich i Świeżawskich - byłych właścicieli okolicznych włości[17].

Odpust

Jednym z ważniejszych wydarzeń regionu jest odpust odbywający się co roku 16 lipca.

W kościele nabroskim co najmniej od końca XVII wieku znajduje się obraz Matki Boskiej Szkaplerznej uznawany przez ludność za cudowny. Do tego wizerunku Matki Boskiej wędrują pielgrzymki z pobliskich miejscowości zwane kompaniami. Najstarsza i najbardziej znana jest kompania tyszowiecka. Ważnym dla parafii wydarzeniem była koronacja obrazu Matki Bożej Szkaplerznej w Nabrożu dokonana 13 lipca 2002 roku[18].

Obraz Matki Bożej Szkaplerznej. Nie jest znana dokładna data powstania obrazu, ani autor. Datuje się go na wiek XVIII. Przedstawia Madonnę w półpostaci, w prawej dłoni trzyma ona stylizowany kwiat, zaś lewą ręką obejmuje Dzieciątko, trzymając jednocześnie szkaplerz. Dzieciątko prawą dłoń unosi w geście wskazującym na Matkę Bożą, a w lewej trzyma księgę. Takie ujęcie ikonograficzne należy do typu Matki Bożej Szkaplerznej. Postacie obrazu charakteryzują się subtelnym modelunkiem twarzy. Przykryte są XIX wieczną drewnianą sukienką, pozłacaną i rzeźbioną. Na głowach Madonny i Dzieciątka znajdują się pozłacane korony, wykonane z metalu, mocno rzeźbione, wysadzane drobnymi, bezbarwnymi szkiełkami. Korony podklejane są jasnoczerwonym płótnem. Od wielu lat obraz ten otaczany jest szczególnym kultem wiernych. Świadczą o tym piesze pielgrzymki i liczne wota. Wśród nich znajduje się ok. 60 wot jeszcze z okresu wojen napoleońskich[15].

Galeria

  • Sanktuarium
    Sanktuarium
  • Wnętrze Nabróżsanktuarium
    Wnętrze Nabróżsanktuarium
  • Wnętrze
    Wnętrze
  • Odpust
    Odpust
  • Cmentarz w NabrożuNabróż
    Cmentarz w NabrożuNabróż
  • Anioł przed sanktuarium
    Anioł przed sanktuarium

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 85286
  2. Wieś Nabróż w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-11-02] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-11-02] .
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 815 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. a b Strona gminy, sołectwa
  8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  9. Opis parafii na stronie diecezji
  10. Nabróż, gm. Łaszczów [online], genealogia.okiem.pl [dostęp 2024-02-18] .
  11. Nabróż, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 850 .
  12. MichałM. Bołtryk MichałM., Całe życie pani Kozy, „Przegląd Prawosławny” (Nr 4 (214)), marzec 2003 .
  13. Marek UrbaniakM.U. FSC Marek UrbaniakM.U., Lubelscy święci. Męczennicy chełmscy i podlascy, „Tygodnik Niedziela” (9/2004) .
  14. JerzyJ. Markiewicz JerzyJ., Partyzancki kraj, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1980, s. 336, ISBN 83-222-0195-8  (pol.).
  15. a b Nabróż [online], Wirtualne Roztocze, 30 sierpnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2009-01-15] .
  16. [1] i [2] - Parafia w Nabrożu
  17. Cmentarz parafii p.w. Wniebowzięcia NMP, Nabróż, gmina Łaszczów [online], cmentarze24.pl [dostęp 2021-11-17]  (pol.).
  18. Historia Nabroża [online], OSP Nabróż [zarchiwizowane z adresu 2013-01-26] .
  • p
  • d
  • e
Gmina Łaszczów
Miasto
Wsie
Kolonie
Osada
  • Pukarzów
Osada leśna
  • Sośnina
Części miasta
Integralne
części wsi
  • Bajówka
  • Czteropolówka
  • Dobug
  • Dół
  • Felówka
  • Gościniec
  • Góra
  • Kolonia Podlodów
  • Kolonia Podlodów Drugi
  • Korea
  • Krasoniówka
  • Kulikówka
  • Mielniki
  • Nadłącze
  • Ozdobówka
  • Podbłotek
  • Podpole
  • Podstawisko
  • Rowy
  • Sachalin
  • Śluza
  • Wirla
  • Wygody

Herb gminy