Oliwki (ślimaki)
 | Ten artykuł dotyczy rodziny ślimaków morskich. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa. |
| Olividae[1] | |||
| Latreille, 1825 | |||
 Przedstawiciel rodziny – Felicioliva kaleontina | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | mięczaki | ||
| Gromada | ślimaki | ||
| Podgromada | Caenogastropoda | ||
| Rząd | Neogastropoda | ||
| Nadrodzina | Olivoidea | ||
| Rodzina | oliwki | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Oliva Bruguière, 1789 | |||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
| |||
Oliwki (Olividae) – rodzina niezbyt dużych ślimaków morskich z rzędu Neogastropoda[3], o często atrakcyjnie ubarwionych muszlach. Są one gładkie i zwykle błyszczące, wysokości 1–10 cm. Mało zróżnicowane kształtem, którym przypominają owoce oliwki (stąd nazwa rodziny), mają w zamian bardzo urozmaicone kolory i rysunek. Ostatni, największy skręt, zakończony niewiele krótszym niż sama muszla szczelinowatym otworem, zasłania niemal zupełnie pozostałe skręty, częściowo widoczne jedynie w pobliżu wierzchołka.
Rodzina ta, choć rozprzestrzeniona od strefy gorącej po umiarkowaną, jest ogólnie ciepłolubna – liczba gatunków rośnie w miarę zbliżania się do równika. Oliwki zamieszkują dość płytkie dno, a preferowanym przez nie siedliskiem są rafy koralowe.
Dzięki swojej dekoracyjności muszle tych ślimaków były tradycyjnym surowcem do wytwarzania ozdób, np. naszyjników. Obecnie często zbierane są do kolekcji[4].
Podział systematyczny
W 2017 roku w oparciu o badania filogenetyczne dokonano rewizji rodziny Olividae, wydzielając część rodzajów do osobnych rodzin Ancillariidae i Bellolividae, oraz włączając do Olividae rodzaj Olivella wcześniej zaliczany do rodziny Olivellidae, którą zdegradowano do podrodziny (Olivellinae)[5]. Obecnie do rodziny oliwek zalicza się 5 podrodzin z następującymi rodzajami[6]:
- Agaroniinae Olsson, 1956
- Agaronia J.E. Gray, 1839
- Calyptolivinae Kantor, Fedosov, Puillandre, Bonillo & Bouchet, 2017
- Calyptoliva Kantor & Bouchet, 2007
- Olivancillariinae A.N. Golikov & Starobogatov, 1975
- Olivancillaria d’Orbigny, 1841
- Pseudolivella Glibert, 1960 †
- Olivellinae Troschel, 1869
- Callianax H. Adams & A. Adams, 1853
- Cupidoliva Iredale, 1924
- Olivella Swainson, 1831
- Pachyoliva Olsson, 1956
- Olivinae Latreille, 1825
- Felicioliva Petuch & Berschauer, 2017
- Oliva Bruguière, 1789
- Recourtoliva Petuch & Berschauer, 2017
- Vullietoliva Petuch & Berschauer, 2017
oraz jeden wymarły rodzaj nieprzypisany do żadnej z podrodzin[6]:
- Tortoliva Conrad, 1865 †
Rodzajem typowym rodziny jest Oliva.
Przypisy
- ↑ Olividae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Olividae. World Register of Marine Species. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-20)]. (ang.).
- ↑ Bouchet P. & Rocroi J.-P., Classification and nomenclatory of gastropod families, „Malacologia”, 47 (1–2), 2005, s. 1–397 .
- ↑ Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, s. 196.
- ↑ Yu. I.Y.I. Kantor Yu. I.Y.I. i inni, Returning to the roots: morphology, molecular phylogeny and classification of the Olivoidea (Gastropoda: Neogastropoda), „Zoological Journal of the Linnean Society”, 180 (3), 2017, s. 493–541, DOI: 10.1093/zoolinnean/zlw003 (ang.).
- ↑ a b MolluscaBase eds., Olividae Latreille, 1825, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-11] (ang.).
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia muszli oliwek
