Opornik (roślina)

Opornik

Opornik łatkowaty
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bobowce
Rodzina	bobowate
Podrodzina	bobowate właściwe
Rodzaj	opornik
Nazwa systematyczna
Pueraria A.P. de Candolle Annales des Sciences Naturelles (Paris) 4: 97. Jan 1825[3]
Typ nomenklatoryczny
P. tuberosa (Roxburgh ex Willdenow) DC.
Synonimy
Neustanthus Benth. Zeydora Lour. ex Gomes[4]
Multimedia w Wikimedia Commons

Opornik (Pueraria DC.) – rodzaj roślin z rodziny bobowatych. Obejmuje ok. 20 gatunków^[5][6][7]. Rośliny te występują w południowej i wschodniej Azji, sięgając po wyspy Polinezji^[6][8]. Do rodzaju należą dwa gatunki o dużym, zwłaszcza dawniej znaczeniu użytkowym^[9]. Opornik łatkowaty był ważną rośliną włóknistą, z której włókien wyrabiano liny, sieci i grube tkaniny^[9], a w połączeniu z innymi włóknami – także lekkie. Jego bulwy są jadalne i sadzony bywa jako roślina przeciwerozyjna^[7]. Opornik fasolowaty uprawiany jest jako roślina pastewna, nawozowa i przeciwerozyjna^[9].

Pokrój

Pnącza zielne i drewniejące. U niektórych gatunków z bulwami korzeniowymi^[6].

Liście

Złożone, z trzema listkami i przylistkami, czasem wyrastającymi poniżej nasady liści. Listki okazałe, o kształcie jajowatym lub rombowatym, całobrzegie lub o brzegu falistym albo klapowanym^[6].

Kwiaty

Motylkowe, zebrane w grona wyrastające w kątach liści lub zebrane w pęczki na szczytach łodyg. Z węzłów kwiatostanu zwykle wyrasta po kilka kwiatów. Przysadki drobne, trwałe lub odpadające. Działki w liczbie 5 zrośnięte w dzwoneczkowaty kielich, przy czym dwa górne ząbki są zrośnięte często w niepodzieloną lub dwudzielną wargę. Płatki korony niebieskie lub fioletowe, także w liczbie 5, nierówne. Górny w formie okazałego żagielka. Boczne tworzą stulone skrzydełka okrywające łódeczkę zawierającą 10 pręcików i słupek. Pręciki zrosłe są w rurkę i tylko jeden, najwyższy, jest wolny. Zalążnia jest górna, powstaje z jednego owocolistka i zawiera liczne zalążki. Szyjka słupka cienka, zakończona drobnym, główkowatym znamieniem^[6].

Owoce

Strąki cylindryczne lub spłaszczone, równowąskie, podobnej grubości na całej długości lub zgrubiałe w miejscu, gdzie są nasiona i cieńsze między nimi. Nasiona ścieśnione, kulistawe lub podługowate^[6].

Jeden z rodzajów podrodziny bobowatych właściwych Faboideae z rodziny bobowatych Fabaceae^[2]. W obrębie podrodziny należy do plemienia Phaseoleae i podplemienia Glycininae^[4].

Wykaz gatunków^[5]

• Pueraria alopecuroides Craib
• Pueraria bella Prain
• Pueraria bouffordii H. Ohashi
• Pueraria calycina Franch.
• Pueraria candollei Benth.
• Pueraria edulis Pamp.
• Pueraria garhwalensis L.R.Dangwal & D.S.Rawat
• Pueraria imbricata Maesen
• Pueraria lacei Craib
• Pueraria maclurei (F.P. Metcalf) F.J. Herm.
• Pueraria montana (Lour.) Merr. – opornik łatkowaty
• Pueraria peduncularis (Benth.) Benth.
• Pueraria phaseoloides (Roxb.) Benth. – opornik fasolowaty
• Pueraria pulcherrima (Koord.) Koord.-Schum.
• Pueraria sikkimensis Prain
• Pueraria stracheyi Baker
• Pueraria stricta Kurz
• Pueraria tuberosa (Willd.) DC.
• Pueraria wallichii DC.
• Pueraria xyzhuii H. Ohashi & Iokawa