Pałac Mirów w Książu Wielkim
Ten artykuł dotyczy pałacu (zamku) w Książu Wielkim. Zobacz też: zamek w Mirowie. |
nr rej. 115/3/57 z 24 stycznia 1957 oraz 979 z 3 lipca 1978[1] | |||
Pałac od strony zachodniej | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Miejscowość | |||
Adres | ul. Wincentego Witosa 10 | ||
Typ budynku | Pałac | ||
Architekt | Santi Gucci | ||
Ukończenie budowy | 1585–1595 | ||
Pierwszy właściciel | Piotr Myszkowski (biskup) | ||
Położenie na mapie Książa Wielkiego | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||
Położenie na mapie powiatu miechowskiego | |||
Położenie na mapie gminy Książ Wielki | |||
50°26′25,12″N 20°08′57,41″E/50,440311 20,149281 | |||
|
Pałac Mirów – rezydencja Myszkowskich zbudowana w XVI wieku w Książu Wielkim i częściowo nadbudowana w XIX wieku. Obecnie mieszcząca Zespół Szkół im. Wincentego Witosa oraz Zespół Szkół Rolniczych.
Pałac renesansowy
Pałac został zaprojektowany i zbudowany w latach 1585–1595 wg projektu włoskiego architekta Santiego Gucciego. Zleceniodawcą był biskup krakowski Piotr Myszkowski oraz jego bratanek i spadkobierca Piotr Myszkowski, pełniący w późniejszym okresie urząd kasztelana wojnickiego[2]. Pałac zbudowano na planie prostokąta z ryzalitami na osi obu elewacji i bocznymi aneksami mieszczącymi wewnątrz schody. Całe założenie, którego centralną częścią jest pałac oparto na osi wytyczonej na linii wschód-zachód, która biegła w kierunku kościoła augustianów w Książu. Obiekt pałacowy wraz z kaplicą i biblioteką znajdował się na wydłużonym prostokątnym tarasie, zakończonym parą bastionów na zachodnich narożnikach od strony miasta. Na zboczu w kierunku miasta, ukształtowano nieistniejący już geometryczny ogród z układem tarasów. Parter i I piętro zostały ozdobione jednolitą rustyką - taką samą jak na Kaplicy Myszkowskich przy kościele Dominikanów w Krakowie. Obramienia okienne dekorowane są herbem Jastrzębiec, którym posługiwali się Myszkowscy.
Od 1601 roku istniała Ordynacja Pińczowska i pałac „Na Mirowie” (nazwa wywodziła się od starszej siedziby Myszkowskich w Mirowie) pełnił funkcję jednej z jej głównych siedzib. W roku 1729 pałac po wymarciu Myszkowskich majątek przeszedł w ręce rodziny Wielopolskich.
Przebudowy w XIX wieku
Dawniej pałac był zwieńczony dachem ze szczytami, podobnymi do istniejącego do dzisiaj nad pawilonami bocznymi. W 1809 roku doszło do przebudowy na zlecenie Franciszka Wielopolskiego, którą wykonał architekt Józef Lebroni usuwając renesansowe szczyty. Na zlecenie Aleksandra Wielopolskiego w latach 1841–1846 doszło do poważnej zmiany architektonicznej polegającej na nadbudowie centralnego ryzalitu o trzecie piętro w stylu berlińskiego neogotyku[2]. Przebudowy tej dokonał m.in. architekt Karol Kremer wg projektu opracowanego przez Friedricha Augusta Stülera z Berlina[2].
Pałac był zamieszkany do 1945 r. Po 1949 r. został wyremontowany po zniszczeniach wojennych i od tego czasu jest użytkowany na cele szkolne.
Pałac jest jednym z zabytków objętych programem "Szlak Renesansu w Małopolsce", realizowanym przez Stowarzyszenie Willa Decjusza.
-
- Wnętrze kaplicy
- Kaplica pałacowa
Przypisy
Bibliografia
- Madejski E, Brzezińska W., Madejska-Tkaczyk S., Madejski L., Dzieje Książa Wielkiego do 2004 r., Książ Wielki 2011
- Madejski E., Pałac Myszkowskich w Książu Wielkim, Ochrona Zabytków, III, 1950, s. 46
- Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska, Warszawa 2016
Linki zewnętrzne
- zamkipolskie.com
- Archiwalne zdjęcia pałacu w bibliotece Polona