Pałac Samuela Maciejowskiego w Krakowie

Ten artykuł od 2022-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Pałac Samuela Maciejowskiego

nr rej. A-143 z 19 maja 1965
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Kraków
Adres	ul. Kanonicza 1 ul. Senacka 5
Położenie na mapie Krakowa Pałac Samuela Maciejowskiego
Położenie na mapie Polski Pałac Samuela Maciejowskiego
Położenie na mapie województwa małopolskiego Pałac Samuela Maciejowskiego
50°03′27″N 19°56′14″E/50,057500 19,937222
Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac Samuela Maciejowskiego – zabytkowy XVI-wieczny pałac, znajdujący się w Krakowie na Starym Mieście przy ul. Kanoniczej 1.

Pałac ten został wzniesiony w latach 1531–1532 przez kanonika Samuela Maciejowskiego (późniejszego biskupa) na miejscu drewnianego domu, zwanego kaplicą św. Grzegorza i południowo-zachodniego odcinka pierwotnej ulicy Senackiej. Zbudowany został na rzucie kwadratu ze strzelnicami w ścianach, jako budynek piętrowy dwutraktowy z sienią na osi i galerią arkadową od strony dziedzińca, gdzie odkryto arkadowy podcień — dzieło Bartłomieja Berrecciego lub jego szkoły. Pałac był odnawiany na przełomie XVII i XVIII w. oraz w końcu XVIII w. Do końca XVIII w. był rezydencją kanoniczą – są zachowane między innymi polichromie z XVIII w. i barokowy portal hermowy, który powtarza z pewnymi uproszczeniami formy portalu z ul. św. Jana 20. Posiada identyczny wykrój arkady o analogicznym profilu, ukośnie ustawione pilastry z hermami atlantowymi (męskie, brodate postaci w typie antycznym) podtrzymujące gzyms w formie nadwieszonego łuku "w ośli grzbiet" z uskokami. Na przełamanych częściach gzymsu ponad pilastrami ustawione są dekoracyjne wazony. Następnie budynek przy ul. Kanoniczej 1 został przejęty przez władze krakowskie na Inkwizytoriat (budynek główny) i więzienie (oficyna). W XVI w. od strony dziedzińca pałac posiadał renesansową, arkadową loggię.

Przed 1854 architekt August Plasqude nadbudował drugie piętro i zaprojektował fasadę — nadało to budynkowi obecny wygląd. Obecnie w kamienicy przy ul. Kanoniczej 1 mieści się Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej, Podyplomowe Studium Konserwacji Zabytków Architektury i Urbanistyki również Politechniki Krakowskiej, a także Kawiarnia „Inkwizytor” a we wnętrzach piwnic znajduje się scena teatralna zwana Teatrem Zależnym.

• 
  Brama pałacu od ul. Kanoniczej.
• 
  Dziedziniec, miejsce gdzie stała szubienica i wykonywano wyroki śmierci.

Linki zewnętrzne

• Fotografia nr 1 Pałacu Samuela Maciejowskiego. fotozagadka.99k.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-07)].