Park Narodowy Åsnen

Park Narodowy Åsnen
Åsnens nationalpark
Ilustracja
Widok na teren obecnego Parku Narodowego Åsnen w 2011 roku
park narodowy
Państwo

 Szwecja

Położenie

jezioro Åsnen(inne języki),
gminy Alvesta i Tingsryd,
län Kronoberg

Data utworzenia

25 maja 2018[1]

Powierzchnia

1868 ha[2]

Położenie na mapie Kronobergu
Mapa konturowa Kronobergu, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Park Narodowy Åsnen”
Położenie na mapie Szwecji
Mapa konturowa Szwecji, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Park Narodowy Åsnen”
Ziemia56°36′56,0″N 14°39′14,9″E/56,615556 14,654139
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Park Narodowy Åsnen (szw. Åsnens nationalpark) – park narodowy o powierzchni 1868 ha znajdujący się w zachodniej części jeziora Åsnen(inne języki), w południowej Szwecji. Utworzony 25 maja 2018 roku jako 30. park narodowy na terenie kraju[1].

Charakterystyka

Zamarznięte jezioro Åsnen zimą 2009 roku

Park Narodowy Åsnen znajduje się w południowej części historycznej Smalandii (szw. Småland)[3], zaś pod względem administracyjnym jego obszar wchodzi w skład gmin Alvesta i Tingsryd w regionie administracyjnym (län) Kronoberg. Park graniczy również z gminą Växjö[2].

Rzeźba terenu parku ma charakter polodowcowy[3]. Około 75% jego powierzchni zajmuje jezioro Åsnen(inne języki)[2]. Jest to duży i płytki zbiornik z licznymi zatokami, większymi wyspami i mniejszymi skalistymi wysepkami, którego słodkie wody są stosunkowo ubogie w składniki odżywcze[4]. Jego średnia głębokość wynosi 3 metry, a maksymalna to 14 metrów[3]. Podłoże skalne tworzą granit i porfir, w okolicach jeziora występują też gołoborza. Przez obszar parku, również pod powierzchnią jeziora, przebiega masywny oz Husebyåsen, którego częścią jest wydłużony półwysep Ulvöås[3].

Całe jezioro Åsnen wraz z parkiem narodowym stanowi od 1989 roku obszar wodno-błotny o znaczeniu międzynarodowym konwencji ramsarskiej[4]. Teren parku częściowo pokrywa się również z utworzonym w 1996 roku obszarem Natura 2000 Västra Åsnen (SE0320040) o powierzchni 1619,3 ha[5].

Fauna i flora

Spróchniałe drzewo na brzegu jeziora porośnięte mchem (2008)

Wody jeziora Åsnen zamieszkuje około 20 gatunków ryb, w tym m.in. krytycznie zagrożony wyginięciem węgorz europejski (Anguilla anguilla)[4], rzadkie: kiełb (Gobio gobio), kleń (Leuciscus cephalus), sielawa (Coregonus albula) i sieja (Coregonus lavaretus), a także okoń (Perca fluviatilis), szczupak (Esox lucius), płoć (Rutilus rutilus) oraz introdukowany sandacz (Sander lucioperca)[6][7]. W jeziorze żyje – również introdukowany – rak sygnałowy (Pacifastacus leniusculus)[6].

Park Narodowy Åsnen jest miejscem gniazdowania wielu gatunków ptaków, m.in. rybitwy czarnej (Chlidonias niger), a także miejscem postoju migrujących osobników ptaków z rodziny kaczkowatych, głównie gęsi gęgawy (Anser anser), gęsi zbożowej (A. fabalis) oraz nurogęsi (Mergus merganser)[4]. Występuje tutaj także rybołów (Pandion haliaetus), bielik (Haliaeetus albicilla), kobuz (Falco subbuteo), trzmielojad (Pernis apivorus), nur czarnoszyi (Gavia arctica) i perkoz dwuczuby (Podiceps cristatus)[7].

Do zamieszkujących park ssaków należą łosie, daniele, dziki, rysie, lisy, zające i wydry[7]. Stare, spróchniałe drzewa w lasach są natomiast siedliskiem wielu gatunków chrząszczy (Coleoptera), m.in. zmorsznika czarnego (Stictoleptura scutellata) oraz Uloma culinaris(inne języki) i Dendrophagus crenatus(inne języki)[7].

Brzegi jeziora i niektóre wyspy porastają lasy iglaste (głównie sosnowe) oraz liściaste, występują tu również torfowiska i bory bagienne[4][5]. W północnej części parku narodowego oraz w przylegającym do niego rezerwacie Bjurkärr(inne języki) rosną stare lasy bukowe[2]. Lasy porastają również wzniesienie Trollberget w zachodniej części parku[2]. Występują tu rzadkie gatunki mchów, grzybów i porostów, m.in. moczara włoskowata (Dichelyma capillaceum), soplówka jeżowata (Hericium erinaceus), soplówka bukowa (Hericium coralloides) oraz kropnica różowa(inne języki) (Bacidia rosella)[8].

Przypisy

  1. a b Åsnen National Park – History [online], www.sverigesnationalparker.se [dostęp 2024-06-12]  (ang.).
  2. a b c d e About Åsnen National Park [online], www.sverigesnationalparker.se [dostęp 2024-06-12]  (ang.).
  3. a b c d Åsnen National Park – Geology [online], www.sverigesnationalparker.se [dostęp 2024-06-21]  (ang.).
  4. a b c d e Åsnen – Ramsar Sites Information Service [online], rsis.ramsar.org, 6 kwietnia 2017 [dostęp 2024-06-12]  (ang.).
  5. a b Natura2000 Viewer – SE0320040 [online], natura2000.eea.europa.eu [dostęp 2024-06-12]  (ang.).
  6. a b Ann Wahlström, Helene Pettersson: Åsnen – Information Sheet on Ramsar Wetlands (RIS). 2009-01-17. [dostęp 2024-06-12]. (ang.).
  7. a b c d Åsnen National Park – Wildlife [online], www.sverigesnationalparker.se [dostęp 2024-06-12]  (ang.).
  8. Åsnen National Park – Plant life [online], www.sverigesnationalparker.se [dostęp 2024-06-21]  (ang.).