Paul-Émile de Souza

Paul-Émile de Souza
Data urodzenia

1931

Data śmierci

17 czerwca 1999

Przewodniczący Rady Prezydenckiej Dahomeju
Okres

od 13 grudnia 1969
do 7 maja 1970

Przynależność polityczna

Mil

Poprzednik

Maurice Kouandété

Następca

Hubert Maga

podpis

Paul-Émile de Souza (ur. 1931[1], zm. 17 czerwca 1999) – beniński pułkownik, następnie przewodniczący Rady Prezydenckiej Dahomeju od 13 grudnia 1969 do 7 maja 1970[2].

Życiorys

W 1966 roku de Souza został wybrany wiceprzewodniczącym Narodowego Komitetu Rewolucyjnego, a także został jednym z trzech oficerów tejże organizacji[3]. Stanowisko to miało niewielki zakres kompetencji, co zaowocowało jego rozwiązaniem przez prezydenta Christophe Soglo 6 kwietnia 1969[4]. Kiedy w tym samym roku Soglo został obalony, de Souza został wybrany przez kolejnego prezydenta Émile Derlin Zinsou na Dyrektora Spraw Wojskowych[5].

10 grudnia 1969 Émile Derlin Zinsou został obalony w wojskowym zamachu stanu, kierowanym przez Maurice Kouandété. Kouandété nie został jednak wybrany przez wojsko na kolejnego prezydenta[6]. Z kolei Dyrekcja Wojskowa 13 grudnia obwołała de Souzę przewodniczącym kraju[7]. 28 marca 1970 odbyły się wybory prezydencie, poprzedzone zamieszkami w Parakou, gdzie zginęło sześć osób[8]. Najwięcej głosów w wyborach uzyskali Hubert Maga, Sourou-Migan Apithy i Justin Ahomadégbé-Tomêtin. W wyniku braku początkowego konsensusu, Maga zagroził, iż w przypadku nie powierzenia mu funkcji prezydenta dokona secesji swojego rodzimego rejonu. Podobne roszczenia miał Apithy, który groził przyłączeniem swojego regionu do Nigerii[6]. By uniknąć wojny domowej trzech byłych prezydentów osiągnęło kompromis, który polegał na wymienianiu się sprawowaniem urzędu co dwa lata. Tak więc 7 maja 1970 Hubert Maga został kolejnym przewodniczącym Rady Prezydenckiej[7].

Po złożeniu urzędu przewodniczącego Rady Prezydenckiej kraju, de Souza został szefem sztabu armii dahomejskiej[9].

Maurice Kouandété próbował tym razem obalić prezydenta Magę 23 lutego 1972. Plan Kouandété'a zakładał przejęcie budynków rządowych w Ouidah oraz zabójstwo de Souzy. Wypełniający zlecenie major Moumouni został śmiertelnie raniony przez de Souzę. Z zamachu de Souza wyszedł lekko ranny. Prezydent Hubert Maga także nie ucierpiał w zamachu[9]. Następnie Kouandété został skazany na karę śmierci, która jednak nie została wykonana[7].

Kiedy do władzy doszedł Mathieu Kérékou de Souza został zwolniony z wojska. Objął natomiast funkcję komisarza narodowego banku SOCAD[10]. Paul-Émile de Souza zmarł 17 czerwca 1999[2].

Przypisy

  1. ↑ M. Paul-Emile de SOUZA 12/12/1969 – 07/05/1970 | Portail Officiel du Gouvernement Béninois [online], web.archive.org, 24 czerwca 2017 [dostęp 2024-08-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-24] .
  2. ↑ a b Benin. rulers.org.
  3. ↑ Samuel Decalo: Historical Dictionary of Dahomey (People's Republic of Benin). Metuchen, New Jersey: Scarecrow Press, 1976, s. 54. ISBN 0-8108-0833-1.
  4. ↑ Samuel Decalo: Historical Dictionary of Dahomey (People's Republic of Benin). Metuchen, New Jersey: Scarecrow Press, 1976, s. 37. ISBN 0-8108-0833-1.
  5. ↑ Samuel Decalo: Historical Dictionary of Dahomey (People's Republic of Benin). Metuchen, New Jersey: Scarecrow Press, 1976, s. 54-55. ISBN 0-8108-0833-1.
  6. ↑ a b Martha Kneib: Benin, Cultures of the World. Nowy Jork: Marshall Cavendish, 2007, s. 21. ISBN 0-7614-2328-1.
  7. ↑ a b c Jim Hudgens, Nathalie Callonec, Richard Trillo: Benin, Cultures of the World. Londyn: Rough Guides, 2003, s. 893. ISBN 1-84353-118-6.
  8. ↑ Slayings Reported and Regional Tension Rises as Dahomey Votes for President. The New York Times. [dostęp 1969-03-27].
  9. ↑ a b Dahomean Sergeant Slain In Attack on Chief of Staff. The New York Times. [dostęp 1970-02-24].
  10. ↑ Samuel Decalo: Historical Dictionary of Dahomey (People's Republic of Benin). Metuchen, New Jersey: Scarecrow Press, 1976, s. 55. ISBN 0-8108-0833-1.