Philesia magellanica
 | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
| Rząd | liliowce | ||
| Rodzina | Philesiaceae | ||
| Rodzaj | Philesia | ||
| Gatunek | Philesia magellanica | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Philesia magellanica J.F.Gmel. Syst. Nat.: 1012 (1791) | |||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
| |||
Philesia magellanica J.F.Gmel. – gatunek niskopączkowych lub jawnopączkowych roślin z monotypowego rodzaju Philesia z rodziny Philesiaceae, endemiczny dla południowej Ameryki Południowej[3], gdzie występuje w lasach iglastych i bukanowych[4], w południowym Chile, na obszarze od Los Lagos do Magallanes, oraz w południowej Argentynie[5]. Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckiego słowa φίλης (philes – ukochany); epitet gatunkowy odnosi się do Cieśniny Magellana, nawiązując do miejsca występowania tych roślin[6].
Morfologia
- Pędy
- Rośliny tworzą krótkie podziemne kłącza[4]. Pędy naziemne zdrewniałe, cylindryczne, żółtawe[5], wzniesione, niepnące[4].
- Liście
- Ulistnienie naprzemianległe. Liście bardzo twarde, podługowate, o szczecinowatym wierzchołku, osiągające wymiary 2–3×0,5–0,7 cm. Ogonki liściowe ciemnozielone doosiowo i jasnozielone odosiowo[5].
- Kwiaty
- Kwiaty obupłciowe, pojedyncze, szypułkowe, sześciopręcikowe. Okwiat pojedynczy. Listki okwiatu czerwonawe lub różowe, położone w dwóch okółkach po trzy, zewnętrzne dużo krótsze od wewnętrznych[5], wewnętrzne dzwonkowate[4], o długości do 6 cm[7]. Nitki pręcików zrośnięte w dolnej połowie[4].
Systematyka
- Pozycja rodzaju według APWeb (aktualizowany system APG IV z 2016)
- Rodzaj wyróżniony jest w rodzinie Philesiaceae, zaliczanej do rzędu liliowców w kladzie roślin jednoliściennych (monocots)[2].
- Pozycja rodzaju w innych systemach
- W systemie Cronquista z 1981 roku rodzaj zaliczany był do rodziny kolcoroślowatych (Smilacaceae) w rzędzie liliowców, podklasie liliowych w klasie jednoliściennych[8]. W systemie Takhtajana z 1997 roku rodzaj zaliczony został do rodziny Philesiaceae, zaklasyfikowanej do rzędu Smilacales w nadrzędzie Dioscoreanae, w podklasie liliowych wyróżnionej w klasie jednoliściennych[9]. W ostatniej wersji tego systemu, opublikowanej w roku 2009, autor zmienił jedynie klasyfikację rzędu Smilacales do nadrzędu liliopodobne Lilianae w tej samej podklasie[10].
Zastosowanie
Philesia magellanica jest uprawiana jako ozdobna roślina ogrodowa. Wymaga gleb próchniczych, wilgotnych i przepuszczalnych oraz stanowiska półcienistego. Nie jest rośliną mrozoodporną (strefy mrozoodporności 9–11)[7].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ a b Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-04-22]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g J.G. Conran i H.T. Clifford: Philesiaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 409-411. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).
- ↑ a b c d e f Flora Chilena. [dostęp 2011-04-24]. (hiszp.).
- ↑ D. Gledhill: The names of plant. Cambridge ; New York: Cambridge University Press, 2008, s. 247, 300. ISBN 978-0-521-86645-3.
- ↑ a b GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, s. 661, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
- ↑ Arthur Cronquist: An integrated system of classification of flowering plants. New York: Columbia University Press, 1981, s. 1228. ISBN 0-231-03880-1. (ang.).
- ↑ The Taxonomicon. [dostęp 2011-04-14]. (ang.).
- ↑ Armen Leonovich Takhtadzhi͡an: Flowering plants. [New York]: Springer, 2009, s. 643. ISBN 978-1-4020-9608-2. (ang.).
