Plugowate

Plugowate

Aphodiinae
Aphodius sp.
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Nadrodzina	żukokształtne
Rodzina	poświętnikowate
Podrodzina	Aphodiinae
Plemiona
zobacz w tekście
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Plugowate (Aphodiinae) – podrodzina chrząszczy w obrębie rodziny poświętnikowatych (Scarabaeidae).

Polską nazwę plugowate zaproponował w 1996 roku Marek Bunalski w związku z podnoszeniem przez niektórych autorów tej podrodziny do rangi rodziny Aphodiidae. Nazwa pochodzi od polskiej nazwy rodzaju typowego Aphodius czyli plug^[1].

Chrząszcze długości od 2 do 15 milimetrów. Sylwetka wydłużona. Większość gatunków o nagiej lub tylko częściowo owłosionej górnej powierzchni ciała, spód ciała owłosiony częściowo i błyszczący. Pokrywy w pełni zakrywające odwłok, zawsze z 7-10 rzędami i międzyrzędami. Narządy gębowe zakryte nadustkiem, umieszczone na dolnej stronie głowy. Czułki dziewięcioczłonowe z trójczłonową, matową buławką^[2].

Bardzo bogata w gatunki podrodzina. Jej przedstawicele obecni są we wszystkich rejonach zoogeograficznych świata i zasiedlają obszary od stef tropikalnych po daleką północ^[2]. W Ameryce Północnej stwierdzono 350 gatunków z tej podrodziny^[3]. W Europie, w tym w Polsce, reprezentowana jest przez dwa plemiona - Aphodiini i Psammobiini^[2].

Jej przedstawiciele często, choć nie zawsze, żywią się w odchodach zwierzęcych. Zanotowano jednak, że mogą pożywiać się też na kwiatach, gnijącej roślinności i korzeniach^[3].

Owady te wybrały strategię na ilość^[3]. Składają liczne jaja umieszczając je, w zależności od cyklu życiowego danego gatunku, w odchodach zwierząt, rzadziej w szczątkach roślinnych lub w gniazdach gryzoni czy mrówek^[3][2]. Nie tworzą komór lęgowych ani gniazd. Przeobrażenie larw następuje bezpośrednio w substracie pokarmowym lub w górnej powierzchni gleby^[2].

Współcześnie dzieli się plugowate następująco^[4]:

• plemię: Aphodiini Leach, 1815
  • podplemię: Aphodiina Leach, 1815
  • podplemię: Didactyliina Pittino, 1985
  • podplemię: Proctophanina Stebnicka et Howden, 1995
• plemię: Corythoderini Schmidt, 1910
• plemię: Eupariini Schmidt, 1910
• plemię: Odontolochini Stebnicka et Howden, 1996
• plemię: Odochilini Rakovič, 1987
• plemię: Psammodiini Mulsant, 1842
  • podplemię: Phycocina Landin, 1960
  • podplemię: Psammodiina Mulsant, 1842
  • podplemię: Rhyssemina Pittino et Mariani, 1986
• plemię: Rhyparini Schmidt, 1910
• plemię: Stereomerini Howden et Storey, 1992
• plemię: Termitoderini Tangelder et Krikken, 1982

• 
  Aphodius rufipes
• 
  Aphodius fimetarius
• 
  Psammodius asper