Segal Izrael ben Mosze

Segal Izrael ben Mosze

Data i miejsce urodzenia	1710 Bóbrka
Data i miejsce śmierci	1772 Brody
Multimedia w Wikimedia Commons

Segal Izrael ben Mosze z Zamościa (ur. 1710 w Bóbrce, zm. 20 kwietnia 1772 w Brodach) – żydowski uczony, pisarz^[1].

Segal urodził się w Bóbrce. Posiadał dużą wiedzę religijną (Tora i Talmud) oraz świecką (astronomia, matematyka). Uważał, że matematyka pomaga w zrozumieniu Talmudu. Studiował i jednocześnie nauczał w jesziwie w Zamościu. Spisał wiele notatek na temat „Jesod Olam” Izaaka Israela i „Elim” Josepha Delmedigo. Od około 1740 roku przez pewien czas mieszkał w Berlinie, gdzie był jednym z nauczycieli Mojżesza Mendelssohna, filozofa i znanego działacza oświeceniowego i Solomona Gompertza^[2]. Następnie zamieszkał w Brodach. Był jednym z pierwszych autorów, który propagował idee żydowskiego oświecenia – haskali galicyjskiej, która stanowi ostatni etap rozwoju ducha żydostwa brodzkiego w okresie jego rozkwitu. Przeciwstawiał się chasydyzmowi. Był autorem komentarzy talmudycznych Necach Israel (hebr. Wieczny Izrael, Frankfurt nad Odrą, 1741) które przyjmują formę tradycyjnego tekstu omawiającego tematy poruszane w Talmudzie, ale wprowadza innowacje, interpretując liczne fragmenty z naukowego punktu widzenia, podręcznika do astronomii Arubot ha-szamajim (hebr. Frimament niebios), „Ocar nechmad” (Wiedeń, 1796)^[2], komentarz do Kuzariego, „Ruach chejn”, komentarz do r. Jehudy Ibn Tibbona^[1][3].

Żydowskie środowiska ortodoksyjne okrzyknęły go autorem dwóch klasycznych komentarzy do standardowych dzieł myśli żydowskiej^[4]