Sosna gęstokwiatowa
Nad jeziorem Towada, Japonia | |||
Systematyka[1][2][3] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | nagonasienne | ||
Klasa | iglaste | ||
Rząd | sosnowce | ||
Rodzina | sosnowate | ||
Rodzaj | sosna | ||
Gatunek | sosna gęstokwiatowa | ||
Nazwa systematyczna | |||
Pinus densiflora S. et Z. Fl. Jap. (Siebold) 2: 22, t. 112. 1842 | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
najmniejszej troski | |||
| |||
|
Sosna gęstokwiatowa (Pinus densiflora S. et Z.) – gatunek drzewa z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Sosna gęstokwiatowa występuje na terenie północno-wschodnich Chin (Heilongjiang, Jilin, Liaoning, Szantung), Korei, Japonii, południowo-wschodniej Rosji.
Morfologia
- Pokrój
- Drzewo iglaste, wolno rosnące. Korona parasolowata, otwarta, szybko traci dolne gałęzie, nawet na nasłonecznionych stanowiskach.
- Pień
- Drzewo stosunkowo niewielkie, chociaż w sprzyjającym klimacie dorasta do 30 m i średnicy pnia 1,5 m. Kora zbliżona do kory sosny zwyczajnej, czerwonawa, łuszcząca się.
- Liście
- Igły zebrane po 2 na krótkopędzie, miękkie, długości 8–12 cm (5–15 cm[5]), jasnozielone lub niebieskawe.
- Szyszki
- Jajowate, jasnobrązowe, o długości 4–6 cm.
- Morfologia
- Szyszka
Biologia i ekologia
Gatunek jednopienny. Igły pozostają na drzewie przez kilka lat. Dwie wiązki przewodzące w liściu, od 3 do 9 kanałów żywicznych. Pylenie od kwietnia do czerwca. Szyszki nasienne dojrzewają od września do października drugiego roku[5].
Porasta obszary od wybrzeża do niskich partii gór. Dobrze znosi suszę, lubi stanowiska nasłonecznione na lekkich, drenowanych, nieznacznie kwaśnych glebach.
Zastosowanie
Drzewo ozdobne, w Polsce rzadko spotykane. W Japonii powszechnie uprawiane jako drzewo ozdobne i źródło drewna. Sosna gęstokwiatowa stanowi istotny element w klasycznych ogrodach japońskich.
Systematyka i zmienność
Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[6]:
- podrodzaj Pinus
- sekcja Pinus
- podsekcja Pinus
- gatunek P. densiflora
- podsekcja Pinus
- sekcja Pinus
Wyróżnia się trzy odmiany[7]:
- Pinus densiflora var. densiflora – odmiana typowa
- Pinus densiflora var. ussuriensis Liou et Q.L. Wang
- Pinus densiflora var. zhangwuensis S.J. Zhang et al.
Wyhodowano wiele kultywarów tej sosny, między innymi półkarłowatą 'Oculus Draconis', 'Pendula' i 'Umbraculifera' (po japońsku Tagyoushou).
Zagrożenia
Międzynarodowa organizacja IUCN umieściła ten gatunek w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych, ale przyznała mu kategorię zagrożenia LC (least concern), uznając go za gatunek najmniejszej troski, o niskim ryzyku wymarcia[4]. Klasyfikację tę utrzymano w kolejnym wydaniu księgi w 2013 roku[8].
Nazewnictwo
W Japonii sosna gęstokwiatowa znana jest jako Akamatsu i Mematsu. Inne nazwy: sosna japońska.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ a b A.A. Farjon A.A., Pinus densiflora, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2010-02-10] (ang.).
- ↑ a b Pinus densiflora, [w:] Flora of China. Vol. 4 Page 16 [online] [dostęp 2010-02-10] (ang.).
- ↑ Christopher J.Ch.J. Earle Christopher J.Ch.J., Pinus, [w:] The Gymnosperm Database [online] [dostęp 2010-02-10] (ang.).
- ↑ Pinus densiflora, [w:] The Gymnosperm Database [online] [dostęp 2010-02-10] (ang.).
- ↑ A.A. Farjon A.A., Pinus densiflora, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2013-08-11] (ang.).
- EoL: 1033597
- Flora of China: 200005331
- Flora of North America: 200005331
- GBIF: 5285104
- identyfikator iNaturalist: 135811
- IPNI: 262894-1
- ITIS: 822552
- NCBI: 77912
- Plant Finder: 284977
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2561880
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:262894-1
- Tela Botanica: 119758
- identyfikator Tropicos: 24900108
- USDA PLANTS: PIDE5
- CoL: 4J25P