Stilbaceae
Nuxia oppositifolia | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | astropodobne | ||
Rząd | jasnotowce | ||
Rodzina | Stilbaceae | ||
Nazwa systematyczna | |||
Stilbaceae Kunth Handb. Bot.: 393. 21-28 Sep 1831[3] | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
Stilbe P.J. Bergius (1767)[3] | |||
|
Stilbaceae – rodzina roślin z rzędu jasnotowców (Lamiales). Obejmuje 9 rodzajów z 39 gatunkami[2]. Zasięg występowania większości przedstawicieli obejmuje Kraj Przylądkowy w Afryce Południowej, nieliczni (Nuxia, Halleria) są szerzej rozprzestrzenieni w Afryce Subsaharyjskiej, na Madagaskarze i Maskarenach oraz południowych krańcach Półwyspu Arabskiego[2][4]. Różne gatunki z tej rodziny wykorzystywane są jako ozdobne[4].
Morfologia
- Pokrój
- Większość rodzajów reprezentowana jest przez wrzosopodobne krzewy o pędach prosto wzniesionych i słabo rozgałęzionych, ale należą tu także byliny, krzewy (także okazałe – Nuxia) i drzewa (Halleria i Nuxia)[2][4].
- Liście
- U roślin wrzosopodobnych wąskie i równowąskie, zachodzące na siebie, z brzegami podwiniętymi, zebrane w okółkach po 3 do 7. U Nuxia i Halleria liście szerokie, wyrastają po 3–4 w okółkach[4].
- Kwiaty
- Zebrane w główkowate lub cylindryczne kwiatostany na szczycie pędu głównego i odgałęzień. Rzadziej kwiaty wyrastają w kątach liści i na pniach (kaulifloria). Kwiaty wsparte są zwykle parą przysadek. Działek kielicha jest 5 i bywają one zarówno zrośnięte jak i wolne. U roślin wrzosopodobnych płatki promienistej lub dwuwargowej korony występują w liczbie 4 lub 5, są wąskie, niewielkie (do 12 mm długości) od wewnątrz owłosione (także u Nuxia). Płatki u roślin z rodzaju Retzia osiągają do 5,5 cm długości i mają barwy pomarańczowo-czerwone z ciemniejszymi plamkami. Pręciki występują w liczbie 4 (jeden zredukowany) lub 5 (u Retzia). Zalążnia jest górna, jedno lub dwukomorowa. Zalążki są w komorach pojedyncze, dwa lub liczne[2][4].
- Owoce
- Torebki wsparte trwałym kielichem i koroną[2].
Systematyka
W wąskim ujęciu rodzina Stilbaceae obejmuje 6 rodzajów wrzosopodobnych roślin endemicznych dla Kraju Przylądkowego. W szerszym ujęciu włączane są do nich spokrewnione, choć nierzadko dość odmiennie morfologicznie rodzaje[2].
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]
jasnotowce |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Anastrabe Bentham
- Bowkeria Harvey
- Charadrophila Marloth
- Ixianthes Bentham
- Halleria L.
- Nuxia Lamarck
- Stilbe Bergius
- Thesmophora Rourke
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- ↑ a b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – S. University of Maryland. [dostęp 2016-12-30].
- ↑ a b c d e Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 317. ISBN 1-55407-206-9.
- ↑ List of Genera in STILBACEAE, [w:] Vascular plant families and genera, Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2016-12-30] (ang.).