Tomasz Kiesewetter
 Tomasz Kiesewetter (przed 1952) | |||
| Data i miejsce urodzenia | 8 września 1911 | ||
|---|---|---|---|
| Pochodzenie | polskie | ||
| Data i miejsce śmierci | 29 listopada 1992 | ||
| Gatunki | muzyka poważna, muzyka filmowa, muzyka teatralna | ||
| Zawód | kompozytor, dyrygent, pedagog | ||
| Odznaczenia | |||
        | |||
| |||
 | Zobacz w Wikiźródłach hasło Tomasz Kiesewetter w Encyklopedii Muzycznej PWM |
Tomasz Kiesewetter (ur. 8 września 1911 w Sosnowcu, zm. 29 listopada 1992 w Łodzi) – polski kompozytor muzyki poważnej, filmowej i teatralnej, dyrygent i pedagog.
Życiorys
W 1936 ukończył Konserwatorium Warszawskie, gdzie studiował kompozycję pod kierunkiem Piotra Rytla, dyrygenturę w klasie Waleriana Bierdiajewa oraz grę na fortepianie u Zofii Rabcewiczowej i Margerity Trombini-Kazuro[1][2].
W latach 1936–1938 był asystentem Bierdiajewa w klasie dyrygentury, orkiestry i chóru. W tym czasie dyrygował orkiestrami symfonicznymi w Warszawie, Krakowie, Wilnie, Berlinie, Sztokholmie. W 1938 przebywał w Salzburgu na kursie dyrygentury w Mozarteum, w latach 1938–1939 kierował chórem im. Stanisława Moniuszki oraz zespołami orkiestrowymi Polskiego Radia w Łodzi, gdzie wykładał w Konserwatorium Heleny Kijeńskiej-Dobkiewiczowej (późniejsza Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi[3][1].
W czasie wojny działał w ruchu oporu, biorąc czynny udział w walce przeciwko niemieckim okupantom[4].
Po wojnie został wykładowcą w łódzkiej PWSM (obecnie Akademii Muzycznej), gdzie jako profesor nadzwyczajny (od 1959) prowadził zajęcia z kompozycji, dyrygentury, instrumentacji i czytania partytur[4][3].
W latach 1945–1970 dyrygował Orkiestrą Filharmonii Łódzkiej, Ludowego Instytutu Muzycznego w Łodzi, Polskiego Radia w Łodzi oraz orkiestrą łódzkiej PWSM[3][4]. Przez wiele lat pełnił funkcję przewodniczącego Oddziału Związku Kompozytorów Polskich w Łodzi[4].
18 maja 1946 dyrygował Orkiestrą Filharmonii Łódzkiej, która akompaniowała Grażynie Bacewicz podczas prawykonania jej II Koncertu skrzypcowego skomponowanego rok wcześniej[5].
Zmarł w listopadzie 1992, pochowany w alei zasłużonych na cmentarzu komunalnym Doły w Łodzi (kwatera XI-43-2).
Ordery i odznaczenia
- Order Sztandaru Pracy I klasy (1985)
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1975)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1964)
- Złoty Krzyż Zasługi (1954)
- Medal 40-lecia Polski Ludowej
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (28 lutego 1955)[6]
- Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
- Honorowa Odznaka Miasta Łodzi
Źródło:[7].
Nagrody
- 1950 – Państwowa Nagroda Artystyczna III stopnia za prace kompozytorskie, oparte na pieśni ludowej, specjalnie za II Suitę Polską i za II Symfonię[8]
- 1955 – nagroda na II Festiwalu Muzyki Polskiej za Suitę nr 1 Tańce polskie na orkiestrę symfoniczną (1947)
- 1967 – Nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki
- 1968 – nagroda na konkursie chóralnym w Łodzi za pieśń Siedem strof o słowikach (1968) na chór mieszany
- 1974 – Nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki
- 1975 – nagroda na XVI Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu za muzykę do Operetki Witolda Gombrowicza
- 1981 – Nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki
Twórczość
Muzyka poważna
|
|
Muzyka teatralna
(na podstawie Encyklopedii Teatru Polskiego[9])
|
|
Muzyka filmowa
(na podstawie Filmu Polskiego[10])
- 1946 – Byliśmy na wczasach – film dokumentalny
- 1946 – Symbol C – film dokumentalny
- 1947 – Rybactwo morskie – film dokumentalny
- 1947 – Wrocław miasto studentów – film dokumentalny
- 1951 – Walka trwa – film dokumentalny
- 1951 – Gromada – film fabularny
- 1953 – Trzy opowieści – film dokumentalny
- 1953 – Przygody Gucia pingwina – film animowany
- 1956 – Szkice węglem – film dokumentalny
- 1962 – Kwiaty z Zalipia – film dokumentalny
- 1962 – Ballada o królewnie Lilianie – film animowany
Przypisy
- ↑ a b Tomasz Kiesewetter. [w:] Polskie Centrum Informacji Muzycznej [on-line]. kwiecień 2004. [dostęp 2017-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-29)]. (pol.).
- ↑ Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 438. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- ↑ a b c Jasińska 1997 ↓.
- ↑ a b c d Tomasz Kiesewetter, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .
- ↑ MałgorzataM. Gąsiorowska MałgorzataM., Bacewicz, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1999, s. 454, ISBN 978-83-224-0547-5 .
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410 - Uchwała Rady Państwa z dnia 28 lutego 1955 r. nr 0/350 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, str. 529
- ↑ Przyznanie Państwowych Nagród Naukowych i Artystycznych. „Nowa Kultura”. Rok I, Nr 19, s. 1, 6 sierpnia 1950. Warszawa: Związek Literatów Polskich. [dostęp 2024-08-14].
- ↑ Tomasz Kiesewetter, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2017-12-30] [zarchiwizowane z adresu] .
- ↑ Tomasz Kiesewetter. [w:] Film Polski [on-line]. [dostęp 2017-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-30)]. (pol.).
Bibliografia
- Danuta Jasińska: Kiesewetter Tomasz. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). T. 5: klł część biograficzna. PWN, 1997. ISBN 978-83-224-3303-4. (pol.).
Linki zewnętrzne
- Tomasz Kiesewetter w bazie filmpolski.pl
- Tomasz Kiesewetter w bazie Filmweb
- Tomasz Kiesewetter w bazie IMDb (ang.)
Kontrola autorytatywna (osoba):
- PWN: 3922124
- ETP: 7215
Identyfikatory zewnętrzne:
- FilmPolski.pl: 116607
