Tritonia

Tritonia
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

kosaćcowate

Rodzaj

tritonia

Nazwa systematyczna
Tritonia Ker Gawl.
Bot. Mag. 16: t. 581. 1802
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Tritonia (Tritonia Ker Gawl.) – rodzaj wieloletnich roślin należący do rodziny kosaćcowatych. Należy do niego ok. 26 gatunków roślin występujących w Afryce od Tanzanii do Południowej Afryki. Nazwa łacińska pochodzi z łacińskiego słowa triton oznaczającego wiatrowskaz, co ma związek z pozornie przypadkowym rozmieszczeniem pręcików u niektórych gatunków. W języku angielskim nazywana jest "płomienną frezją". Gatunkiem typowym[3] jest Tritonia squalida (Ker Gawl.).

Systematyka

Synonimy
Waitzia Rchb., Montbretia DC., Freesea Eckl., Belendenia Raf., Tritonixia Klatt, Montbretiopsis L. Bolus,
Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)

Jeden z rodzajów podrodziny Crocoideae G. T. Burnett z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae) należącej do rzędu szparagowców (Asparagales) w obrębie jednoliściennych[2].

Gatunki
  • Tritonia atrorubens (N.E.Br.)
  • Tritonia bakeri Klatt
    • Tritonia bakeri subsp. bakeri.
    • Tritonia bakeri subsp. lilacina (L.Bolus) M.P.de Vos
  • Tritonia chrysantha Fourc.
  • Tritonia cooperi (Baker) Klatt
    • Tritonia cooperi subsp. cooperi
    • Tritonia cooperi subsp. quadrialata M.P.de Vos
  • Tritonia crocata (L.) Ker Gawl.
  • Tritonia delpierrei M.P.de Vos
  • Tritonia deusta (Aiton) Ker Gawl.
    • Tritonia deusta subsp. deusta.
    • Tritonia deusta subsp. miniata (Jacq.) M.P.de Vos
  • Tritonia disticha (Klatt) Baker
    • Tritonia disticha subsp. disticha
    • Tritonia disticha subsp. rubrolucens (R.C.Foster) M.P.de Vos
  • Tritonia drakensbergensis M.P.de Vos
  • Tritonia dubia Eckl. ex Klatt
  • Tritonia flabellifolia (D.Delaroche) G.J.Lewis
    • Tritonia flabellifolia var. flabellifolia
    • Tritonia flabellifolia var. major (Ker Gawl.) M.P.de Vos
    • Tritonia flabellifolia var. thomasiae M.P.de Vos.
  • Tritonia florentiae (Marloth) Goldblatt
  • Tritonia gladiolaris (Lam.) Goldblatt & J.C.Manning
  • Tritonia kamisbergensis Klatt
  • Tritonia karooica M.P.de Vos
  • Tritonia lancea (Thunb.) N.E.Br.
  • Tritonia laxifolia (Klatt) Baker
  • Tritonia marlothii M.P.de Vos
  • Tritonia moggii Oberm.
  • Tritonia nelsonii Baker
  • Tritonia pallida Ker Gawl.
    • Tritonia pallida subsp. pallida
    • Tritonia pallida subsp. tayloriae (L.Bolus) M.P.de Vos
  • Tritonia parvula N.E.Br.
  • Tritonia securigera (Aiton) Ker Gawl.
    • Tritonia securigera subsp. securigera
    • Tritonia securigera subsp. watermeyeri (L.Bolus) J.C.Manning & Goldblatt
  • Tritonia squalida (Aiton) Ker Gawl.
  • Tritonia tugwelliae L.Bolus
  • Tritonia undulata (Burm.f.) Baker

Zastosowanie

Ze względu na barwne kwiaty uprawia się je jako rośliny ozdobne.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-03]  (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-05-02].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • GBIF: 2745452
  • IPNI: 20525-1
  • NCBI: 152758
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:20525-1
  • Tela Botanica: 87359
  • identyfikator Tropicos: 40019686
  • CoL: 8W4FZ