Ulica Kolejowa w Ostrowie Wielkopolskim
Śródmieście | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Widok w kierunku wschodnim (skrzyżowanie z ul. Wolności i dawny hotel Europa) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | Polska | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprzednie nazwy | Scheunen Strasse, Stodolna, Marszałka Józefa Piłsudskiego, Bahnhof Strasse, Generała Świerczewskiego[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Ostrowa Wielkopolskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
51°38′55,8″N 17°48′35,7″E/51,648835 17,809927 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ulica Kolejowa w Ostrowie Wielkopolskim – jedna z głównych ulic centrum Ostrowa Wielkopolskiego, biegnąca z historycznego centrum miasta do dworca kolejowego.
Historia
Odcinek od ul. Wrocławskiej do gmachu poczty wytyczony był już w XVIII wieku[2]. W okresie zaboru pruskiego i wcześniej ulica nosiła nazwę Stodolnej (ulokowane był tu liczne stodoły[2], niem. Scheunen Strasse). W 1875 uruchomiono pierwszą linię kolejową łączącą Ostrów z Kluczborkiem i od tego czasu datuje się rozwój ostrowskiego węzła kolejowego. W tym samym roku[2] trakt zyskał obecną nazwę[3].
Ulica była w okresie międzywojennym deptakiem i popularnym miejscem spacerów mieszkańców miasta. Znajdowało się tutaj kasyno i dawne koszary ułańskie zbudowane w latach 1897-1899, zaadaptowane po 1918 dla potrzeb Wojska Polskiego. Funkcjonowały tu ponadto największe i najbardziej eleganckie sklepy, konkurujące z tymi, które działały w Rynku. Najważniejszymi budynkami użyteczności publicznej były i są do tej pory poczta i dworzec kolejowy[3].
W 2020 roku odcinek od ul. Wrocławskiej do Wolności został całkowicie przebudowany w ramach rewitalizacji traktu w centrum miasta.[4]
Ulica pojawiła się w wierszu ostrowskiego poety Wojciecha Bąka. W swoich wspomnieniach przywoływała ją również Jadwiga Żylińska[3]. Piosenkę „Na ulicy Kolejowej” wykonuje zespół Kapela znad Baryczy[5].
Zabudowa
Zabudowa ulicy jest przykładem mieszczańskiej architektury mieszkalnej. Dominują tu wielorodzinne kamienice wzniesione przez zamożnych właścicieli. Mieszkania były w tym rejonie cenione ze względu na położenie i bliskość dworca. Przykładem okazałych budynków jest kamienica ,,Pod Filarami” (nr 4/6), obiekt narożny u zbiegu z ulicą 23 Stycznia reprezentujący secesję berlińską. Budowla, zaprojektowana przez Ewalda Neumanna[2], częściowo wsparta jest na kolumnach tworzących podcienia (na początku XX wieku działał tu m.in. dom handlowy Władysława Bielawskiego i księgarnia Edmunda Mieloszyńskiego[2]). W sklepie bławatnym Bielawnego praktyki zawodowe odbywał Ignacy Moś, fundator ostrowskich tablic pamiątkowych i twórca poznańskiego Muzeum Henryka Sienkiewicza. Pod numerem 19 stoi udana stylowo kamienica neorenesansowa, a pod numerem 22 eklektyczna poczta projektu Paula Kupke[2] z 1886 z elementami neogotyku i neorenesansu. Pod numerem 25 wzniesiono kamienicę secesyjną zwieńczoną masywną kopułą pokrytą ornamentami florystycznymi, zwierzęcymi i fantastycznymi. Dawne neorenesansowe kasyno oficerskie figuruje w rejestrze zabytków. Służyło ono 60. Pułkowi Piechoty Wojska Polskiego. W okresie międzywojennym popularna była cukiernia Wąsiewicza pod numerem 9[3]. Na narożniku ulicy Partyzanckiej stoi modernistyczny gmach Powszechnego Domu Towarowego o zaokrąglonej sylwetce. Był on jednym z pierwszych budynków użyteczności publicznej wzniesionych w mieście po II wojnie światowej. U zbiegu ulicy Wolności stoi gmach dawnego hotelu Vier Jahreszeiten (pol. Cztery Pory Roku), w okresie międzywojennym noszący nazwę Europa. Był to najekluzyjniejszy obiekt noclegowy Ostrowa. Jego restauracja słynęła z wykwintnej kuchni. Od 1974 działał tu klub Empik z czytelnią, a do 2014 księgarnia Empik[6]. Obecnie jest tu Mediateka – filia Biblioteki Publicznej im. Stefana Rowińskiego[2].
Galeria
- Powszechny Dom Towarowy
- Gmach poczty
- Odcinek przy dworcu
Przypisy
- ↑ GrażynaG. Motyl GrażynaG., Zmiany nazw ulic Ostrowa Wielkopolskiego w latach 1866 - 2020 [online], str. 18, 20 kwietnia 2021 .
- ↑ a b c d e f g Ostrów Wielkopolski, Ulica Kolejowa, tablica informacji miejskiej in situ
- ↑ a b c d DonataD. Dominik-Stawicka DonataD., Ostrowskie kamienice – ul. Kolejowa – z cyklu „Zabytki ziemi ostrowskiej” | Wiadomości Ostrów Wielkopolski [online], Kurier Ostrowski [dostęp 2022-11-19] (pol.).
- ↑ Trakt po rewitalizacji - otwarty i pełen życia - umostrow.pl [online], umostrow.pl, 31 maja 2021 [dostęp 2023-03-13] (pol.).
- ↑ Jubileusz 35-lecia Kapeli znad Baryczy (foto i wideo), [w:] Kurier Ostrowski [online], kurierostrowski.pl, 8 czerwca 2022 [dostęp 2022-03-13] .
- ↑ w, Pożegnanie z EMPIK-iem [online], OSTROW24.tv - Ostrów Wielkopolski, 27 lipca 2014 [dostęp 2023-03-13] (pol.).